Karen Blixen
Karen Christence von Blixen-Finecke, pseud. Isak Dinesen, Pierre Andrezel, Osceola (ur. 17 kwietnia 1885 w Rungsted k. Kopenhagi, zm. 7 września 1962 tamże) – duńska pisarka, znana głównie ze wspomnień o swoim życiu w Kenii, wydanych jako Pożegnanie z Afryką. Kilkakrotnie nominowana do literackiej nagrody Nobla (w latach 1950 i 1955–1962)[1].
Imię i nazwisko |
Karen Christence von Blixen-Finecke |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
17 kwietnia 1885 |
Data i miejsce śmierci |
7 września 1962 |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Muzeum artysty |
Muzeum Karen Blixen |
Ważne dzieła | |
| |
Odznaczenia | |
Nagrody | |
| |
Strona internetowa |
Życiorys
edytujUrodziła się i dorastała w Rungstedlund w zamożnej rodzinie[2]. Kształciła się w Kopenhadze, Paryżu i Rzymie. Ukończyła kopenhaską Akademię Sztuk Pięknych. Pierwsze teksty literackie zaczęła publikować jako Osceola w duńskich czasopismach w 1905.
W 1914 wyszła za swojego dalekiego kuzyna, szwedzkiego barona – Brora von Blixen-Finecke, po czym przeprowadziła się z nim do Kenii, gdzie zajęła się uprawą kawy w Ngong Hills[2]. Liczne zdrady męża doprowadziły do separacji (1921) i rozwodu (1925), poza tym Blixen zaraziła się syfilisem[2]. Po rozstaniu z mężem sama zajmowała się plantacją przez 10 lat, do 1931, kiedy z powodu załamania się rynku kawy powróciła do Danii. Związała się także z angielskim arystokratą Denysem Finchem-Hattonem, który zainspirował ją do pisania opowiadań[3].
W 1934 pod pseudonimem Isaak Dinesem wydała Siedem niesamowitych opowieści[3]. Później nadal tworzyła głównie opowiadania, pisząc po angielsku i duńsku[3]. Opublikowała także powieść Niewinne mścicielki. W 1950 została odznaczona królewskim Medalem „Ingenio et arti”[4], a w 1952 otrzymała nagrodę literacką Złote Laury.
Zmarła w 1962 w Rungstedlund.
Dzieła wydane po polsku
edytuj- Siedem niesamowitych opowieści (1934)*
- Pożegnanie z Afryką (1937)
- Zimowe opowieści (1942)
- Niewinne mścicielki (1947)
- Ostatnie opowieści (1957)
- Anegdoty o przeznaczeniu, później wydawane jako Uczta Babette (oryg. Anecdotes of Destiny, 1958)
- Cienie na trawie (1960)
- Karnawał (1977)
- Dagerotypy (1977)
- * W nawiasach widnieją daty pierwszego wydania oryginalnego.
Ekranizacje
edytuj- 1968 Nieśmiertelna opowieść (reż. Orson Welles)
- 1985 Pożegnanie z Afryką (reż. Sydney Pollack)
- 1987 Uczta Babette (reż. Gabriel Axel)
Przypisy
edytuj- ↑ Hans Mehlin , Nomination%20archive%20-%20%20%20 [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2023-10-06] (ang.).
- ↑ a b c Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 31. ISBN 83-917-891-2-8.
- ↑ a b c Tomasz Raczek: Karuzela z madonnami. Instytut Wydawniczy Latarnik, 2003, s. 32. ISBN 83-917-891-2-8.
- ↑ Niels Jensen: For videnskab og kunst medaljen Ingenio et arti. www.litteraturpriser.dk. [dostęp 2021-10-06]. (duń.).
Bibliografia
edytuj- Karen Blixen (1885 – 1962). kvinfo.dk. [dostęp 2015-04-17]. (duń.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Karen Blixen (1885-1962). authorscalendar.info. [dostęp 2016-02-11]. (ang.).
- ISNI: 0000000120966265, 0000000368634408, 0000000118910457
- VIAF: 90663542, 121643918, 3749149368886185980007
- LCCN: no95003722
- GND: 118637878
- NDL: 00433530, 00437952
- LIBRIS: 31fhb5qm0rw0j0j
- BnF: 118857710
- SUDOC: 026650010
- SBN: CFIV021310
- NLA: 36590802
- NKC: jn20000600905
- DBNL: blix001
- BNE: XX1162953
- NTA: 069025029, 07258937X
- BIBSYS: 90057134
- CiNii: DA01559726
- Open Library: OL135127A, OL429080A, OL7515788A
- PLWABN: 9810648275705606
- NUKAT: n95001373
- OBIN: 63464
- J9U: 987007295802805171, 987007260458605171
- PTBNP: 14647
- CANTIC: a10074028, a10051387
- LNB: 000007160
- NSK: 000028652
- ΕΒΕ: 97099
- BLBNB: 000180336
- KRNLK: KAC200809413
- LIH: LNB:V*46753;=BL