1818
rok kalendarzowy w XIX wieku, zwykły (nieprzestępny)
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1818
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 8 stycznia – Wilamowice otrzymały prawa miejskie.
- 12 marca – papież Pius VII wydał bullę o utworzeniu archidiecezji warszawskiej.
- 27 marca – otwarcie pierwszego sejmu Królestwa Polskiego w Warszawie. Uroczystą przemowę wygłosił car Aleksander I Romanow.
- 25 kwietnia – w Krośnie spłonął ratusz wraz z mieszczącą się w nim szkołą.
- 23 czerwca – w krypcie św. Leonarda na Wawelu odbył się ponowny pogrzeb Tadeusza Kościuszki.
- 15 lipca – ogłoszono ustawę konstytucyjną Wolnego Miasta Krakowa.
- 17 sierpnia – w Tarnowie otwarto publiczną szkołę żeńską o klasie robót kobiecych.
- 21 października – założono Kaliskie Towarzystwo Muzyczne, najstarsze towarzystwo muzyczne w Polsce.
- Debiut estradowy Fryderyka Chopina.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 1 stycznia:
- po zrzuceniu zwierzchnictwa hiszpańskiego proklamowano niepodległą republikę Chile.
- w Londynie została opublikowana powieść Mary Shelley pt. Frankenstein, czyli nowy Prometeusz.
- 5 lutego – Karol XIV Jan został królem Szwecji i Norwegii.
- 12 lutego – Chile ogłosiło niepodległość od Hiszpanii.
- 20 lutego – III wojna Brytyjczyków z Imperium Marathów: zwycięstwo jazdy brytyjskiej w bitwie pod Ashti (Indie).
- 2 marca – włoski egiptolog amator Giovanni Battista Belzoni pozostawił ślad swej bytności w piramidzie Chefrena.
- 4 marca – na Placu Czerwonym w Moskwie odsłonięto pomnik upamiętniający Kuźmę Monina i kniazia Dymitra Pożarskiego, przywódców powstania przeciw polskiej interwencji w czasie Wielkiej Smuty.
- 5 marca – w Neapolu odbyła się premiera opery Mojżesz w Egipcie Gioacchino Rossiniego.
- 11 marca – w Wielkiej Brytanii ukazała się powieść Frankenstein Mary Shelley.
- 16 marca – Hiszpanie pokonali powstańców chilijskich w drugiej bitwie pod Cancha Rayada.
- 30 marca – Jean-Pierre Boyer został prezydentem Haiti.
- 4 kwietnia – Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił Ustawę o fladze.
- 5 kwietnia – w czasie wojny o niepodległość Chile wojska powstańcze odniosły kluczowe zwycięstwo nad Hiszpanami w bitwie pod Maipú.
- 16 kwietnia – Senat Stanów Zjednoczonych ratyfikował amerykańsko-kanadyjski traktat w sprawie demilitaryzacji nadgranicznego regionu Wielkich Jezior.
- 11 maja – Karol XIV Jan został koronowany na króla Szwecji.
- 26 maja – przyjęto nową konstytucję Królestwa Bawarii.
- 4 sierpnia – Antoni Malczewski zdobył szczyt Aiguille du Midi.
- 22 sierpnia – konstytucja Wielkiego Księstwa Badenii.
- 21 września – powstała pierwsza niemiecka osada na Południowym Kaukazie.
- 20 października – USA i Wielka Brytania zawarły konwencję o granicach i handlu.
- 3 grudnia:
- USA: Illinois jako 21. stan dołączyło do Unii.
- w Teatro San Carlo w Neapolu miała miejsce premiera opery Ricciardo i Zoraida autorstwa Gioacchina Rossiniego z librettem Francesco Berio di Salsa.
- 24 grudnia – w Oberndorfie koło Salzburga po raz pierwszy wykonano kolędę Cicha noc (Stille Nacht).
- data dzienna nieznana:
- Demonstracje chłopów norweskich (połączone z marszem do stolicy), będące sprzeciwem wobec działalności parlamentu (Storting) i urzędników[1].
- W Petersburgu powstała Loża Orła Białego. Wielkim mistrzem został hrabia Adam Rzewuski.
- Wojna domowa w państwie Zulusów: miała miejsce bitwa pod kwaGqokli.
Urodzili się
edytuj- 5 stycznia – Ernest Malinowski, polski inżynier budownictwa, budowniczy kolei w Peru, profesor Uniwersytetu w Limie (zm. 1899)
- 9 stycznia – Tomasz Reggio, arcybiskup Genui, błogosławiony katolicki (zm. 1901)
- 27 stycznia – Jan Chryzostom Janiszewski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy poznański, działacz patriotyczny, polityk (zm. 1891)
- 28 stycznia – George S. Boutwell, amerykański ekonomista, prawnik, polityk, senator ze stanu Massachusetts (zm. 1905)
- 6 lutego – William M. Evarts, amerykański polityk, senator ze stanu Nowy Jork (zm. 1901)
- 13 lutego - Angelica Van Buren, amerykańska pierwsza dama (zm. 1877)
- 14 lutego – Gustaw Ehrenberg, poeta i publicysta (zm. 1895)
- 2 marca – Józef Czechowicz, polski fotograf (zm. 1888)
- 11 marca – Henri Étienne Sainte-Claire Deville, francuski inżynier chemik, autor przemysłowych metod otrzymywania glinu i magnezu (zm. 1881)
- 16 marca:
- Antoni Daveluy, francuski duchowny katolicki, misjonarz, męczennik, święty (zm. 1866)
- Kazimierz Józef Wnorowski, polski duchowny katolicki, biskup lubelski (zm. 1885)
- 26 marca – Aleksandra z Potockich Potocka, polska magnatka, właścicielka dóbr wilanowskich, działaczka charytatywna (zm. 1892)
- 28 marca – Wade Hampton III, amerykański polityk, senator ze stanu Karolina Południowa (zm. 1902)
- 2 kwietnia – Kalikst Witkowski, rosyjski generał, prezydent Warszawy (zm. 1877)
- 18 kwietnia - Stanisław Arct, polski księgarz, wydawca (zm. 1900)
- 29 kwietnia – Aleksander II Romanow, car Rosji w latach 1855–1881 (zm. 1881)
- 5 maja – Karol Marks, niemiecki myśliciel i działacz rewolucyjny (zm. 1883)
- 27 maja - Amelia Bloomer, amerykańska sufrażystka (zm. 1894)
- 9 czerwca – Wiktor Zbyszewski, polski prawnik, burmistrz Rzeszowa (zm. 1896)
- 27 czerwca – Barbara Maix, austriacka zakonnica, założycielka Sióstr Niepokalanego Serca Maryi, błogosławiona katolicka (zm. 1873)
- 27 lipca – Augustyn Roscelli, włoski ksiądz, święty katolicki (zm. 1902)
- 30 lipca – Emily Brontë, angielska pisarka (zm. 1848)
- 15 sierpnia – Giuseppe Benedetto Dusmet, włoski benedyktyn, arcybiskup Katanii, kardynał, błogosławiony katolicki (zm. 1894)
- 21 września – Piotr Néron, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1860)
- 25 września – Michał Belina-Czechowski, polski pastor i prekursor adwentyzmu w Europie, działacz niepodległościowy (zm. 1876)
- 8 października - John Henninger Reagan, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Teksas (zm. 1906)
- 11 października – Maria od Jezusa d’Oultremont, belgijska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1878)
- 22 października – Leconte de Lisle, francuski poeta, filozof, filolog klasyczny i krytyk literacki epoki romantyzmu (zm. 1894)
- 25 października – Józef María Díaz Sanjurjo, hiszpański dominikanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1858)
- 31 października - Jakub Rotwand, polski działacz społeczny, publicysta pochodzenia żydowskiego (zm. 1913)
- 9 listopada – Iwan Turgieniew, pisarz rosyjski (zm. 1883)
- 20 listopada – Karol Szajnocha, polski pisarz, historyk, patriota i działacz niepodległościowy (zm. 1868)
- 28 listopada – Józafat Zielonacki, polski prawnik (zm. 1884)
- 12 grudnia – Konrad z Parzham, bawarski kapucyn (brat zakonny), święty katolicki (zm. 1894)
- 21 grudnia - Amelia Oldenburg, królowa Grecji (zm. 1875)
- data dzienna nieznana:
- Józef Czarnota, austriacki inżynier górniczo-hutniczy i mineralog polskiego pochodzenia (zm. 1852)
- Łucja Kim Nusia, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
- Aniela Radzicka, polska ziemianka, łączniczka i kurierka w czasie powstania styczniowego (zm. 1880)
Zmarli
edytuj- 5 stycznia – Marcello Bacciarelli, malarz epoki Oświecenia (ur. 1731)
- 14 maja – Matthew Gregory Lewis, brytyjski pisarz i dramaturg, autor powieści gotyckiej Mnich (ur. 1775)
- 6 czerwca – gen. Jan Henryk Dąbrowski, dowódca wojskowy, działacz patriotyczny, organizator Legionów Polskich (ur. 1755)
- 28 lipca – Gaspard Monge, francuski matematyk, fizyk, chemik, twórca geometrii wykreślnej (ur. 1746)
- data dzienna nieznana:
- Łukasz Bniński, polski szlachcic, marszałek konfederacji targowickiej (ur. 1738)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 29 stycznia
- Ostatki: 3 lutego
- Popielec: 4 lutego
- Niedziela Palmowa: 15 marca
- Wielki Czwartek: 19 marca
- Wielki Piątek: 20 marca
- Wielka Sobota: 21 marca
- Wielkanoc: 22 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 23 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 30 kwietnia
- Zesłanie Ducha Świętego: 10 maja
- Boże Ciało: 21 maja
Przypisy
edytuj- ↑ Cieślak 1978 ↓, s. 42.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Cieślak: Zarys historii najnowszej krajów skandynawskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1978.