Vagn Holmboe
Imię i nazwisko |
Vagn Gylding Holmboe |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 grudnia 1909 |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
1 września 1996 |
Gatunki | |
Zawód |
Vagn Gylding Holmboe[1] (ur. 20 grudnia 1909 w Horsens[1][2][3], zm. 1 września 1996 w Ramløse[1][4]) – duński kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1926–1929 studiował w konserwatorium w Kopenhadze u Knuda Jeppesena i Finna Høffdinga[2]. W 1930 roku był uczniem Ernsta Tocha w Hochschule für Musik w Berline[2][3]. W 1933 roku poślubił rumuńską pianistkę Metę Graff[2]. Od 1933 do 1934 roku przebywał w Rumunii, gdzie prowadził badania nad muzyką ludową[2][3]. Po powrocie do Kopenhagi udzielał prywatnie lekcji muzyki, a w latach 1940–1949 był nauczycielem w kopenhaskim instytucie dla niewidomych[2][3]. Od 1950 do 1965 roku był wykładowcą konserwatorium w Kopenhadze[2]. W latach 1947–1955 pisywał krytyki muzyczne do dziennika Politiken[2][3]. W 1965 roku otrzymał dożywotnią pensję państwową[2][3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]W pierwszym okresie twórczości pozostawał pod silnym wpływem muzyki Strawinskiego i stylistyki neoklasycznej, a także Bartóka i bałkańskiej muzyki ludowej[2]. W muzyce symfonicznej kontynuował linię wytyczoną przez Carla Nielsena[2]. Pod koniec lat 40. jego twórczość zdominowała praca motywiczna. Opracował technikę tzw. metamorfoz, polegającą na transformacji delikatnie zarysowanych linii tematycznych[2]. Swój własny język muzyczny wypracował w nawiązaniu do tradycji, odrzucając współczesne trendy w muzyce[2]. Najważniejsze znaczenie ma jego twórczość kameralna[2].
Był autorem prac Mellempsil (wyd. Kopenhaga 1961) i Det Uforklarlige (wyd. Kopenhaga 1981)[3].
Ważniejsze kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[2][3])
Utwory orkiestrowe
- Symfonia koncertująca (1937)
- 10 symfonii (I 1935, II 1939, III Sinfonia rustica 1941, IV z udziałem chóru Sinfonia sacra 1941, V 1944, VI 1947, VII 1950, VIII Sinfonia boreale 1952, IX 1968 zrewid. 1969, X 1971 zrewid. 1972)
- Sinfonia im memoriam (1965)
- metamorfozy symfoniczne: Epitaph (1956), Monolith (1960), Epilogue (1962), Tempo variabile (1971)
Utwory na orkiestrę smyczkową
- 4 symfonie (I 1957, II 1957, III 1959, IV 1962; wydane zbiorczo pt. Kairos)
- 3 symfonie kameralne (I 1951, II 1968, III Frise 1970)
- Diafora (1974)
- Louisiana Concerto (1977)
Utwory kameralne
- Concertino na skrzypce, altówkę i orkiestrę smyczkową (1940)
- Concertino nr 2 na skrzypce i orkiestrę smyczkową (1941)
- Symfonisk ouverture na perkusję, fortepian i orkiestrę smyczkową (1941)
- Koncert na fortepian i orkiestrę (1939)
- Koncert na flet, skrzypce i orkiestrę (1940)
- Koncert na klawesyn i orkiestrę (1940)
- Koncert na fortepian, skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę (1942)
- Koncert na altówkę i orkiestrę (1943)
- Koncert na obój i orkiestrę (1945)
- Sinfonia concertante (1945)
- Koncert na skrzypce, altówkę i orkiestrę (1946)
- Koncert na trąbkę i orkiestrę (1948)
- Koncert na puzon i orkiestrę (1950)
- Koncert na obój, altówkę i fortepian (1956)
- 2 koncerty skrzypcowe (I 1938, II 1979)
- Koncert wiolonczelowy (1974)
- Koncert na flet prosty i orkiestrę smyczkową z czelestą i wibrafonem (1974)
- Koncert fletowy (1975)
- Koncert na tubę (1976)
- 15 kwartetów smyczkowych (I 1941, II 1949, III 1949, IV 1950, V 1954 zrewid. 1956, VI 1955, VII 1961, VIII 1965, IX 1965, X 1966 zrewid. 1969, XI 1969, XII Quartetto rustico 1972, XIII 1973, XIV 1975, XV 1975)
- 4 tria smyczkowe (1930–1932)
- Serenade na klarnet, fortepian i kwartet smyczkowy (1936)
- Kwintet na flet, obój, klarnet, skrzypce i altówkę (1936)
- Notturno na kwintet dęty (1940)
- 2 Aspekter na kwintet dęty (1957, 1962)
- Serenade na flet, fortepian, skrzypce i wiolonczelę (1940)
- Isomeric na 2 skrzypiec i fortepian (1951)
- Primavera na flet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1951)
- Trio fortepianowe (1954)
- Quartetto medico na flet, obój, klarnet i fortepian (1956)
- Tropos na 2 skrzypiec, 2 altówki i wiolonczelę (1960)
- Kwartet na flet, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1966)
- Trio na flet, wiolonczelę i fortepian (1968)
- Musik til Morten na obój i kwintet smyczkowy (1970)
- Fanden løs i Vildmosen na klarnet, 2 skrzypiec i kontrabas (1971)
- Musik for fugle og frøer na 2 flety i 16 fagotów (1971)
- Ondata na 6 perkusji (1972)
- Sekstet na flet, klarnet, fagot, skrzypce, altówkę i wiolonczelę (1973)
- Triade na trąbkę i organy (1975)
- Nuigen na trio fortepianowe (1976)
- Firefir na 4 flety (1977)
- Ondata 2 na 8 perkusji (1978)
- 3 sonaty na skrzypce i fortepian (I 1935, II 1939, III 1968)
- Sonatina capricciosa na flet i fortepian (1942)
- Sonatina na obój i fortepian (1966)
- Sonata na skrzypce i altówkę (1963)
- sonaty solowe: na flet (1957), na kontrabas (1962), na wiolonczelę (1969)
Utwory fortepianowe
- Allegro affetuoso (1931)
- Rumænsk suite (1937)
- Dansk suite (1938)
- Sonatina briosa (1941)
- Suono na bardo (1950)
- 2 Moto austero (1965, 1972)
- I venti (1972)
Utwory organowe
- Fabula I (1972)
- Fabula II (1973)
- Contrasti (1972)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Requiem na solistów, chór i orkiestrę (1931)
- Provinsen na solistów, chór, flet, obój, skrzypce i wiolonczelę (1931)
- Psalm LXII (1937)
- Arhundredstjernen na baryton, chór i orkiestrę (1946)
- Liber canticorum (I 1952, II 1953, III 1953, IV 1953, V 1967)
- 3 pieśni eskimoskie na baryton, chór męski i kotły (1956)
- Requiem for Nietzsche na tenora, baryton, chór i orkiestrę do słów Thorkilda Bjørnviga (1964)
- Zeit na alt i kwartet smyczkowy (1960)
- Cantata profana „Frise” (1970)
- Edward na baryton i orkiestrę (1971)
- The Wee, Wee Man na tenora i orkiestrę (1971)
- Die Erfullung na sopran, baryton, 2 chóry i 9 instrumentów dętych (1990)
Opery
- Fanden og borgemesteren, libretto Walter Kolbenhoff (1940)
- Lave og John, libretto L. Thorbjørnsson (1948)
- opera kameralna Kniven, libretto kompozytora (1959–1960)
- śpiewogra radiowa Fløjten, libretto Per Gudmundsen (1946)
Balet
- Den galsindede tyrk, libretto według Axela Salto (1942–1944)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Paul Griffiths: The Penguin Companion to Classical Music. London: Penguin Books, 2004, s. 373. ISBN 0-14-051559-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 4. Część biograficzna hij. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1993, s. 273–274. ISBN 83-224-0453-0.
- ↑ a b c d e f g h Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1596–1597. ISBN 978-0-02-865528-4.
- ↑ Joseph P. Swain: Historical Dictionary of Sacred Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2016, s. 117–118. ISBN 978-1-4422-6462-5.