Trójkołowiec (samochód)

Ten artykuł dotyczy samochodu trójkołowego. Zobacz też: trajka i tricykl (rower trójkołowy).

Trójkołowce 1+2

Trójkołowce 2+1

Pierwsze konstrukcje

Trójkołowiec – typ nadwozia samochodu osobowego, dostawczego lub sportowego, który charakteryzuje się trzema kołami w układzie jedno z przodu i dwa z tyłu, lub odwrotnie.

Od momentu powstania pierwszego samochodu koncepcja trójkołowca pozostaje niszowa, stosowana głównie przez niewielkich producentów pojazdów małoseryjnych. Na przestrzeni lat powstały różne, autorskie sposoby na rozmieszczenie i zastosowanie trzech kół w samochodach.

W 1885 roku Carl Benz zbudował pierwszy w historii motoryzacji pojazd silnikowy Benz Patent-Motorwagen Nummer 1, który zarazem był prekursorem samochodów trójkołowych^[1]. Wraz z dalszym rozwojem motoryzacji w pierwszej połowie XXI wieku, samochody trójkołowe pozostały rozwiązaniem stosunkowo marginalnym względem tradycyjnych samochodów czterokołowych. Rozwiązanie takie stosowano głównie wobec niewielkich samochodów przeznaczonych do poruszania się w mieście, stanowiąc rozwiązanie pośrednie pomiędzy tradycyjnymi samochodami, a motocyklami^[2]. Koncepcję taką w latach 50. XX wieku zastosowała japońska Mazda wobec niewielkiego samochodu dostawczego^[3], a na jej licencji trójkołowy model K-360 tworzył też ofertę w pierwszych latach istnienia południowokoreańskiej Kii^[4].

W drugiej połowie XX wieku z koncepcją niewielkiego trójkołowego samochodu eksperymentowano w RFN z takimi konstrukcjami jak Fuldamobil czy Messerschmitt KR200, a także w Wielkiej Brytanii za pomocą m.in. specjalizującej się w takich konstrukcjach firmy Reliant^[5]. Nietypowy projekt trójkołowca w stylu retro na rynek wprowadził także Morgan. Samochody trójkołowe wzbudziły zainteresowanie również podczas kryzysu naftowego w latach 70^[6].

Z początkiem XXI wieku koncepcja trójkołowca zaczęła być stosowane wobec dynamicznie rozwijającego się rynku samochodów elektrycznych – pojazdy tego typu opracowały m.in. Myers Motors, Aptera Motors czy ZAP. Ponadto, koncepcja trójkołowego samochodu w tym samym czasie pojawiła się wśród samochodów sportowych za zasługą takich konstrukcji jak Carver One, Polaris Slingshot czy produkty niszowego Vanderhall Motor Works.

Wśród przyczyn relatywnie niewielkiej popularności samochodów trójkołowych dopatruje się kontrowersyjną stylizację wielu konstrukcji tego typu^[2], a brak przemawiających argumentów ze strony bezpieczeństwa, komfortu podróżowania i kosztów użytkowania w stosunku do tradycyjnych samochodów czterokołowcyh lub motocykli i skuterów^[2][7]. W przeciwieństwie do grona samochodów, koncepcja pojazdów trójkołowych nazywanych trajką większą popularnością cieszą się w przypadku konstrukcji na bazie motocykli, do których legalnego poruszania się są wymagane stosunkowo nieskomplikowane wymagania^[7].