[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Theta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Theta
Θ θ
Ilustracja
Informacje podstawowe
Majuskuła

Θ, ϴ

Minuskuła

θ, ϑ

Podstawowy alfabet

grecki

Wartość liczbowa

9

Pochodzenie
Oparty na grafemie

Tet (𐤈)

Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Theta (thita, θῆτα, pisana Θθ lub ϴϑ) – ósma litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę aspirowaną "t" (czyli "th"). W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 9.

Użycie jako symbolu

[edytuj | edytuj kod]
  • W biologii molekularnej sposób replikacji kolistej cząsteczki DNA. W miejscu origin następuje rozplecenie podwójnej helisy i powstają dwie pary widełek replikacyjnych wędrujących w przeciwnych kierunkach. Około połowy procesu cząsteczka przybiera kształt θ (stąd nazwa).
  • Theta – w brydżu, konwencja licytacyjna, część systemu Precision.
  • Fale theta – rodzaj fal mózgowych
  • θ – mezon

ϑ

  • W fizyce stosowane czasami jako oznaczenie temperatury (gdy litera "T" jest już w użyciu).

Użycie w alfabecie łacińskim

[edytuj | edytuj kod]

W zmodyfikowanym alfabecie łacińskim theta zaczęła się pojawiać w sugerowanym przez Jana Kochanowskiego zapisie, dla języka średniopolskiego[2][Doprecyzuj: gdzie konkretnie?] do oznaczenia dźwięku dz od wieku XVI do XVIII[3]. W języku średniopolskim zaczęły się także pojawiać litery θ ze znakami diakrytycznymi, takie jak akut i kropka, które wyglądały następująco θ´ θ˙, oznaczały dźwięk i , poniżej są wymienione ich fonetyczne części:

  • θ´ – [dʑ]
  • θ˙ – [ʤ]

Theta oznaczała też w IPA spółgłoskę zwarto-szczelinową dziąsłową dźwięczną [ʣ].

Kodowanie

[edytuj | edytuj kod]

W Unicode litera jest zakodowana:

Znak Unicode Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
Θ U+0398 Θ lub Θ lub Θ GREEK CAPITAL LETTER THETA wielka litera grecka theta
θ U+03B8 θ lub θ lub θ GREEK SMALL LETTER THETA mała litera grecka theta
ϑ U+03D1 ϑ lub ϑ lub ϑ GREEK THETA SYMBOL grecki znak theta ϑ

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak LaTeX
\Theta
\theta
\vartheta

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ronald L Graham, Donald Ervin Knuth, Oren Patashnik: Matematyka konkretna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 489. ISBN 83-01-13906-4.
  2. Petra Černe Oven, Typografia. Skąd się wzięły znaki diakrytyczne?, 2+3D, 7 listopada 2012 [dostęp 2021-03-01] [zarchiwizowane 2021-04-23].
  3. średniopolski – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2021-04-21] (pol.).