Tadeusz Zygfryd Kassern
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 marca 1904 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
2 maja 1957 |
| Przyczyna śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki |
muzyka poważna, muzyka neoromantyczna, muzyka neoklasycystyczna |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Tadeusz Zygfryd Kassern (19 marca 1904 we Lwowie, zm. 2 maja 1957 w Nowym Jorku)[1] – polski kompozytor i pedagog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 19 marca 1904 we Lwowie, w rodzinie Adolfa i Marii z Baumanów. W 1922 ukończył VIII gimnazjum we Lwowie[2]. Studiował w konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie u Jerzego Lalewicza (fortepian) i Mieczysława Sołtysa (teoria, kompozycja). W latach 1922–1926 kontynuował studia w konserwatorium w Poznaniu u Henryka Opieńskiego (kompozycja) i Wieńczysława Brzostowskiego (fortepian). Ukończył również studia prawnicze na uniwersytecie w Poznaniu (1926). W 1931 kontynuował naukę w Paryżu, gdzie działał w Stowarzyszeniu Młodych Muzyków Polaków[1][3].
Do 1939 mieszkał w Poznaniu, gdzie pracował w oddziale Prokuratorii Generalnej RP, od 1935 jako radca. W latach 1929–1933 był recenzentem muzycznym „Nowego Kuriera”, w latach 1934–1938 „Dziennika Poznańskiego”[4], od 1936 członkiem rady artystycznej Poznańskiego Towarzystwa Muzycznego. Poza tym systematycznie komponował, zdobywając liczne nagrody na konkursach.
W sierpniu 1939 ewakuowany do Lwowa, po usilnych staraniach w 1940 wyjechał do Krakowa; pracował m.in. w księgarni Gebethnera i Wolffa (wówczas Fritschego). Poszukiwany przez gestapo z powodu żydowskiego pochodzenia, często zmieniał miejsce zamieszkania. Wyjechał w 1942 lub 1943 do Warszawy, gdzie ukrywał się pod nazwiskiem Teodor Sroczyński. Po powstaniu warszawskim przebywał w Zakopanem, skąd wiosną 1945 powrócił do Poznania[1][3].
W grudniu 1945 wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako attaché kulturalny polskiego konsulatu w Nowym Jorku, w 1948 został konsulem oraz delegatem Polski do spraw kulturalnych przy ONZ[1][3]. W grudniu 1948 zrezygnował ze służby dyplomatycznej i osiedlił się na stałe w Stanach Zjednoczonych[1]. Nigdy jednak nie zamienił obywatelstwa polskiego na amerykańskie (w 1956 otrzymał wizę na pobyt stały w Stanach Zjednoczonych)[4]. Odtąd zajmował się wyłącznie komponowaniem i pracą pedagogiczną; uczył gry na fortepianie i teorii w Third Street Music School i Jaques-Dalcroze Institute oraz w New School for Social Research w Nowym Jorku[1][3]. Zmarł w nowojorskim szpitalu św. Łukasza, po długiej chorobie nowotworowej[1][5].
Był mężem Longiny Marii Turkowskiej[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi[2]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[2]
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Twórczość Kasserna cechuje duża różnorodność stylistyczna. W początkowym okresie pozostawał pod wpływem Karola Szymanowskiego i francuskich impresjonistów. Widoczne to jest na przykład w Koncercie na sopran i orkiestrę, nagrodzonym w 1928 na konkursie Stowarzyszenia Młodych Muzyków Polaków w Paryżu), który przyniósł mu duży rozgłos i wysunął go na jedno w czołowych miejsc wśród kompozytorów polskich jego generacji[1][3].
Przezwyciężenie tych wpływów i ukształtowanie własnego stylu nastąpiło w drugim okresie jego twórczości w latach 30. Najwybitniejszym utworem z tego okresu jest Koncert na orkiestrę smyczkową, przesiąknięty tendencjami neoklasycystycznymi[1].
Cechą charakterystyczną całej twórczości Kasserna, który uważał siebie z neoromantyka, jest liryzm i szczególna dbałość o linię melodyczną przy surowej dyscyplinie formalnej. Zainteresowanie muzyką dawną i chorałem gregoriańskim spowodowało pojawienie się tendencji do archaizacji i upraszczania środków fakturalnych oraz jeszcze silniejsze nasycenie śpiewnością linii melodycznej[1][3].
W ostatnim, „amerykańskim” okresie twórczości powstał bogaty dorobek operowy oraz liczne utwory fortepianowe o charakterze pedagogicznym, pisane z głębokim zrozumieniem psychiki młodzieży szkolnej, znajomością jej zainteresowań i możliwości wykonawczych. Kompozycje te stanowią cenny, prawie zupełnie dotąd nieznany materiał pedagogiczny[1].
Ważniejsze kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][3][4])
|
|
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l Mrygoń 1997 ↓.
- ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 133. [dostęp 2021-07-29].
- ↑ a b c d e f g
Bogusław Schaeffer: Kassern, Tadeusz (Zygfryd). [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ a b c Małgorzata Kosińska: Tadeusz Zygfryd Kassern. Culture. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. (pol.).
- ↑ Kostka 2010 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Mrygoń: Kassern Tadeusz Zygfryd. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 5: KLŁ część biograficzna. Kraków: PWM, 1997. ISBN 83-224-3303-4. OCLC 164821167. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Zygfryd Kassern, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21]. (pol.)
- Tadeusz Kassern w bazie AllMusic (ang.) (ang.)
- Tadeusz Zygfryd Kassern w bazie Discogs.com (ang.) (ang.)