Wielki Wierch (Bieszczady)
48°53′08″N 22°56′29″E/48,885556 22,941389 Wielki Wierch widziany z Pikuja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
1309 m n.p.m. |
| Wybitność |
93 m |
Położenie na mapie Bieszczadów Wschodnich  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich  | |
| 48°53′08″N 22°56′29″E/48,885556 22,941389
| |
Wielki Wierch[1] (ukr. Великий Верх, Wełykyj Werch) – szczyt w Grzbiecie Wierchowińskim Bieszczadów Wschodnich, na granicy ukraińskich obwodów lwowskiego i zakarpackiego[2].
Topografia
[edytuj | edytuj kod]Szczyt znajduje się w grani Bieszczadów Wschodnich, która tworzy kilkunastokilometrową połoninę[3]. Grań ta prowadzi z Przełęczy Użockiej do Pikuja, Wielki Wierch jest drugim co do wysokości, po Pikuju (nie licząc mało wybitnego wzniesienia „Bukowska” obok Pikuja) szczytem w tej grani. Na północny zachód od szczytu znajduje się góra Listkowania (1248 m n.p.m.), od której oddzielony jest przełęczą Ruski Put (1218 m n.p.m.), z kolei na południowym wschodzie znajduje się Ostry Wierch (1294 m n.p.m.)[2]. Sam Wielki Wierch wznosi się na wysokość 1309 m n.p.m.[2] przy 93 m wybitności[4]. Na północnych stokach szczytu znajduje się Rezerwat Libuchorski[potrzebny przypis] znajdujący się w granicach Parku Narodowego „Bojkowszczyzna”[2].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Szczyt jest dostępny dla turystów od południowego wschodu, bądź z sąsiednich szczytów połoniny (ze względu na obecność Rezerwatu Libuchorskiego na północnych stokach góry, wchodzenie z tamtej strony jest zabronione). Na górę można dostać się ścieżką ze wsi Bukowiec lub wsi Perechrestna przez przełęcz Ruski Put, jak i również połoniną ze Starostynej bądź z Pikuja[potrzebny przypis]. Ze szczytu można podziwiać polską cześć Bieszczadów, masyw Połoniny Równej, Pikuj, a także inne pasma Karpat Wschodnich[4].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]W dawnej nomenklaturze polskiej szczyt określano mianem Ruski Put bądź alternatywnie Wielki Wierch[5][6][7]. Na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1937 nazwę Ruski Put przeniesiono na pobliską przełęcz (według ówczesnych pomiarów – kota 1218 m), a dla szczytu pozostawiono nazwę Wielki Wierch (1312 m)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Pikuj (pas 53, słup 36), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
- ↑ a b c d Wielki Wierch w OpenStreetMap
- ↑ Przewodnik po Bieszczadach Wschodnich [online] [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-25].
- ↑ a b Velykyi Verkh [online], peakvisor.com [dostęp 2023-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-27] (ang.).
- ↑ Libochora, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 204.
- ↑ Mapa topograficzna 1:75 000, arkusz Smorze und Alsó-Verecke (Zone 10 Kol. XXVIII.), Kaiserlich-Königliches Militär-Geographisches Institut, 1913 (niem.).
- ↑ Henryk Gąsiorowski, Przewodnik po Beskidach Wschodnich, t. I, cz. 1: Bieszczady, Lwów – Warszawa: Książnica-Atlas, 1933, s. 83, 233 (pol.).