Rip Torn

Rip Torn

Rip Torn (1994)
Imię i nazwisko	Elmore Rual Torn Jr.
Data i miejsce urodzenia	6 lutego 1931 Temple, Teksas
Data i miejsce śmierci	9 lipca 2019 Lakeville, Connecticut
Zawód	aktor, komik, producent, reżyser
Współmałżonek	Ann Wedgeworth (1955–1961; rozwód) Geraldine Page (1963–1987; jej śmierć) Amy Wright (1989–2019; jego śmierć)
Lata aktywności	1956–2016
Multimedia w Wikimedia Commons

Rip Torn, właśc. Elmore Rual Torn Jr. (ur. 6 lutego 1931 w Temple, zm. 9 lipca 2019 w Lakeville^[1]) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy i telewizyjny. Laureat nagrody Emmy za rolę Artiego w sitcomie HBO The Larry Sanders Show^[2], siedmiokrotnie nominowany do tej nagrody^[3]. Torn był także nominowany do Oscara, za rolę w filmie Moje Cross Creek^[4].

Urodził się w Temple w Teksasie jako syn ekonomisty Elmore’a Ruala Torna Sr. i Thelmy Torn (z domu Spacek)^[5], ciotki Sissy Spacek^[3]. W 1948 ukończył Taylor High School w Taylor. Uczęszczał do korpusu kadetów Teksańskiego Uniwersytetu Rolniczo-Mechanicznego. W 1953 ukończył studia na Uniwersytecie Teksańskim w Austin^[3]. Uczył się aktorstwa pod kierunkiem prof. Bena Payne’a, a po ukończeniu studiów odbył służbę wojskową^[5].

Po raz pierwszy pojawił się na ekranie jako dentysta w dramacie Elii Kazana Laleczka (1956) z Karlem Maldenem. Studiował w Actors Studio u Lee Strasberga. Od 24 marca 1955 do 17 listopada 1956 zastępując Bena Gazzarę grał postać Bricka w spektaklu Tennessee Williamsa Kotka na gorącym blaszanym dachu^[6]. Potem w zastępstwie za Paula Newmana od 10 marca 1959 do 30 czerwca 1960 występował w roli Chance’a Wayne’a w przedstawieniu Tennessee Williamsa Słodki ptak młodości, za którą był nominowany do Theatre World Award i Tony Award^[7].

Za rolę Marsha Turnera w Moje Cross Creek (Cross Creek, 1983) na podstawie książki Marjorie Kinnan Rawlings zdobył nominację do Oscara. Postać Lewisa Slatona w miniserialu CBS The Atlanta Child Murders (1985) przyniosła mu nominację do nagrody Emmy. Zadebiutował jako reżyser komediodramatu Telefon (The Telephone, 1988) z Whoopi Goldberg. Jako Artie w sitcomie HBO The Larry Sanders Show (1992–98) zdobył Emmy 1996 oraz pięć nominacji do tej nagrody (1993, 1994, 1995, 1997 i 1998)^[8].

W 1998 za postać Zeda w komedii Barry’ego Sonnenfelda Faceci w czerni (Men in Black, 1997) był nominowany do Nagrody Satelity. Za rolę Warrena Shutta w serialu CBS Szpital Dobrej Nadziei (Chicago Hope, 1996) i jako Don Geiss w serialu Rockefeller Plaza 30 (2008) otrzymał nominację do nagrody Emmy.

W 2010 użyczył głosu Hefajstosowi w grze God of War III. W 2011 wystąpił w teledysku grupy They Might Be Giants „Can’t Keep Johnny Down.”^[3]

15 stycznia 1955 poślubił Ann Wedgeworth, z którą miał córkę Danae. W 1961 roku rozwiedli się. 8 września 1963 ożenił się z Geraldine Page, z którą miał córkę Angelicę (ur. 17 lutego 1964) oraz dwóch synów: Tony’ego i Jonathana. 13 czerwca 1987 Geraldine Page zmarła na zawał mięśnia sercowego w wieku 62 lat. W 1989 poślubił Amy Wright, z którą ma dwie córki: Claire i Katie^[9].

Zmarł 9 lipca 2019 w swoim domu w Lakeville w Connecticut, w otoczeniu rodziny, w wieku 88 lat^[10][11].

• Rip Torn. T. 19: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational, styczeń 2010, s. 15. ISBN 978-83-252-0759-5.
• Rip Torn w bazie IMDb (ang.)
• Rip Torn w bazie Filmweb
• Rip Torn w bazie Notable Names Database (ang.)