Ptolemeusz XI Aleksander II
władca starożytnego Egiptu | |
Okres | |
---|---|
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Ojciec | |
Żona |
Ptolemeusz XI Aleksander II (ur. ok. 115 p.n.e.[1] lub 104 p.n.e.[2], zm. 80 p.n.e.[1]) (gr. basileus Ptolemaios XI Aleksandros II - król Ptolemeusz Aleksander[2]) – król Egiptu z dynastii Ptolemeuszów. Panował niecały miesiąc w roku 80 roku p.n.e.[2] Był synem Ptolemeusza X i nieznanej matki, mężem Kleopatry Bereniki III[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ok. 102 p.n.e. dla bezpieczeństwa został umieszczony przez swoją babkę Kleopatrę III wraz z kuzynami; Ptolemeuszem XII i Ptolemeuszem z Cypru na wyspie Kos na Morzu Egejskim[2]. Tam ok. 88 p.n.e. dostał się wraz z nimi i skarbem państwa Ptolemeuszów w ręce króla Pontu, Mitrydatesa VI Eupatora, który wówczas prowadził pierwszą ze swoich wojen z Rzymem (89-84 p.n.e.)[1][2]. Wraz z dwójką krewnych przebywał na dworze w Sinope[2]. W 84 p.n.e. Ptolemeusz XI w trakcie bitwy (lub rokowań) między Rzymianami a Mitrydatesem uciekł i oddał się pod opiekę Sulli, który przetransportował go do Rzymu[2][1]. Sulla doprowadził do jego powrotu do Aleksandrii na przełomie maja i czerwca 80 p.n.e. i ślubu z jego sprawującą od pół roku władzę macochą Kleopatrą Berenike III[2]. Według rzymskiej narracji w zamian za pomoc w zdobyciu władzy Ptolemeusz sporządził testament, zgodnie z którym w razie wygaśnięcia linii Lagidów Egipt miał trafić na własność Republiki[2].
W dziewiętnaście dni po zaślubinach na rozkaz Ptolemeusza zamordowano jego żonę (wg niektórych źródeł miał on własnoręcznie zabić Berenikę[2])[1]. Rozwścieczeni mieszkańcy Aleksandrii zgładzili go za to[1]. Po jego śmierci władzę oddano w ręce Ptolemeusza XII[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Alex Axelrod, Charles Phillips Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000, s. 502-53.