Pierre Cardin
Pierre Cardin (2010) | |
Imię i nazwisko urodzenia |
Pietro Costante Cardin |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1922 |
Data i miejsce śmierci |
29 grudnia 2020 |
Zawód, zajęcie |
projektant mody |
Strona internetowa |
Pierre Cardin, pierw. Pietro Costante Cardin (ur. 2 lipca 1922 w San Biagio di Callalta, zm. 29 grudnia 2020 w Neuilly-sur-Seine[1]) – francuski projektant mody pochodzenia włoskiego. Był uznawany za najstarszego żyjącego projektanta mody, a zarazem najdłużej pracującego w zawodzie. Obok Paco Rabanne i André Courrègesa jest uznawany za wynalazcę futurystycznej mody w latach 60. XX wieku[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w San Biagio di Callalta[3] w prowincji Treviso, w północnych Włoszech, gdzie jego rodzice, Maria Montagner i Alessandro Cardin, pracowali w winnicach regionu Wenecja Euganejska[4].
Jego rodzice stracili fortunę podczas I wojny światowej[5]. W 1924, kiedy miał dwa lata, jego rodzice przeprowadzili się z 11 dziećmi z Włoch do Saint-Étienne we Francji[1][6]. Ojciec chciał, żeby studiował architekturę, ale od dzieciństwa interesował się krawiectwem.
Cardin kształcił się w środkowej Francji. Swoją karierę rozpoczął wcześnie, w wieku 14 lat odbył praktykę u sukiennika, ucząc się podstaw projektowania i konstruowania mody. W 1939, mając 17 lat opuścił rodzinny dom i wyjechał do pracy u krawca w Vichy, gdzie zaczął szyć garnitury dla kobiet[1]. W 1945 wyjechał do Paryża, gdzie studiował architekturę i współpracował z domem mody Jeanne Paquin po II wojnie światowej[1].
Pracował z Elsą Schiaparelli, zanim w 1947 został szefem atelier Christiana Diora[6]. W 1950 założył własny dom mody[1]. Jego klienci, w tym Eva Perón i Rita Hayworth, zażądali ekstrawaganckich kostiumów - takich jak 30 kostiumów maskaradowych, które stworzył na 3 września 1951 na słynny bal maskowy w Palazzo Labia w Wenecji. W 1953 zaprezentował swoją pierwszą kolekcję dla kobiet[1]. W następnym roku otworzył swój pierwszy butik Eve i wprowadził „sukienkę bąbelkową”, czyli sukienkę w kształcie bąbelków z krótką spódnicą, wykonaną przez cięcie ukośne na usztywnionej podstawie. Był pierwszym haute couture, który zwrócił się do Japonii jako rynek mody, kiedy podróżował tam w 1957.
Był znany z awangardowego stylu, preferował geometryczne kształty i motywy. Był również przedsiębiorcą, co doprowadziło go do wielkiego majątku[6]. Był właścicielem kilku restauracji (m.in. w Nowym Jorku, Pekinie, Londynie) oraz zamku w Lacoste w departamencie Vaucluse (należącego niegdyś do markiza de Sade’a), w którym regularnie organizował festiwale teatralne. Jego imię i nazwisko stało się marką dla setek produktów[1].
Był jednym z najdłużej pracujących w zawodzie projektantów mody[7]. W 2008 jego kolekcja została pokazana na Riwierze Francuskiej.
W 1991 został wybrany na ambasadora dobrej woli UNESCO[8], a w 2009 został Ambasadorem Dobrej Woli Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa[9].
Film dokumentalny P. Davida Ebersole i Todda Hughesa Dom Pierre’a Cardina (House of Cardin, 2019) otrzymał nagrodę CinéFashion Film Award jako najlepszy film fabularny o modzie[10], a Cardin został uhonorowany nagrodą za całokształt twórczości[11].
Życie osobiste
[edytuj | edytuj kod]Cardin sam zidentyfikował się jako osoba głównie homoseksualna[12], ale w latach 1960-1965 był w związku z francuską aktorką Jeanne Moreau[13][14]. Jego wieloletnim partnerem biznesowym i życiowym był inny francuski projektant mody André Oliver, który zmarł w 1993[15][4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Marty Steinberg: Pierre Cardin, ground-breaking fashion designer and master marketer, dies at 98. [w:] CNBC [on-line]. 29 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-29].
- ↑ Nie żyje Pierre Cardin. Wybitny projektant mody miał 98 lat. Onet.pl, 29 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-31]. (pol.).
- ↑ Pierre Cardin Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
- ↑ a b Veronica Horwell: Fashion: Pierre Cardin obituary. „The Guardian”, 29 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
- ↑ Mary Ellen Snodgrass: World Clothing and Fashion: An Encyclopedia of History, Culture, and Social Influence. Routledge, 2013. ISBN 978-0765683007.
- ↑ a b c Morwenna Ferrier: French designer Pierre Cardin dies aged 98. „The Guardian”, 29 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-29]. (ang.).
- ↑ Obituary: Pierre Cardin. BBC, 29 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-29].
- ↑ UNESCO Celebrity Advocates: Pierre Cardin. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. [dostęp 2019-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-30)]. (ang.).
- ↑ Meet the Goodwill Ambassadors: Pierre Cardin. The Food and Agriculture Organization of the United Nations. [dostęp 2019-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-23)]. (ang.).
- ↑ Andrew Asch: Pierre Cardin, Zandra Rhodes Honored at 6th Annual CinéFashion Film Awards. Apparel News, 10 grudnia 2019. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
- ↑ Legendary Designer Pierre Cardin Honored at Fifth Annual CinéFashion Film Awards by Cinémoi. Indie Entertainment Media, 10 grudnia 2019. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
- ↑ Hélène Guillaume: Pierre Cardin, le créateur entrepreneur qui inspire les jeunes. Madame Figaro, 6 lipca 2017. [dostęp 2020-12-31]. (fr.).
- ↑ Joanna Kobylańska: Pierre Cardin nie żyje. Co z olbrzymim majątkiem słynnego projektanta?. Wirtualna Polska. [dostęp 2020-12-31]. (pol.).
- ↑ Michael Markus Mvondo: Jeanne Moreau: relation amoureuse difficile de 4 ans avec Pierre Cardin, ouvertement gay. amomama.fr, 24 czerwca 2020. [dostęp 2020-12-31]. (fr.).
- ↑ Valerie D. Mendes: Obituary: André Oliver. „The Independent”, 23 października 2011. [dostęp 2020-12-31]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Pierre Cardin – Fashion Designer. Profile with biography, brands, photos and more on FMD
- Pierre Cardin w bazie IMDb (ang.)
- Pierre Cardin w bazie Filmweb
- Pierre Cardin w bazie Notable Names Database (ang.)
- Pierre Cardin w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000000080704235
- VIAF: 5254149198374874940001
- ULAN: 500101312
- LCCN: n85383617
- GND: 119359332
- NDL: 01095584
- BnF: 122668507
- SUDOC: 031456340
- SBN: RMRV013003
- NKC: xx0086576
- BNE: XX5630276
- NTA: 068715552
- BIBSYS: 5084772
- PLWABN: 9811766712905606
- J9U: 987007422766905171
- LNB: 000268099
- BLBNB: 000627106
- KRNLK: KAC202100466
- LIH: LNB:BWv6;=Br