Pacjent

	Informacje w projektach siostrzanych
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Treść tego artykułu od 2024-07 należy opracować w taki sposób, aby nie uwypuklała nadmiernie polskiej specyfiki / aby nie zawężała się tylko do polskich warunków
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pacjent – osoba korzystająca ze świadczeń opieki zdrowotnej, niezależnie od tego, czy jest zdrowa, czy chora (definicja Światowej Organizacji Zdrowia)^[1]. Inna definicja za pacjenta uznaje:

osobę otrzymującą opiekę medyczną
klienta lekarza, dentysty itd.

niezależnie, czy jest zdrowy, czy chory^[2].

Pacjent-klient w Polsce

Pacjent-klient to zbitka pojęciowa określająca zmiany, jakie zaszły w postrzeganiu pacjenta pod wpływem procesu ekonomizacji opieki zdrowotnej. Jego efektem stało się przesunięcie zależności pomiędzy lekarzem a pacjentem w kierunku zależności rynkowych^[3]^[4]. Przejawami procesu ekonomizacji, niekiedy utożsamianego także z reformami New Public Management, stało się wprowadzenie do opieki zdrowotnej:

mechanizmu rynkowego (w tym rynków wewnętrznych)
mechanizmu konkurencji
swobody wyboru usługodawcy (dotyczy: ginekologa i położnika, stomatologa, dermatologa, wenerologa, onkologa, okulisty, psychiatry, świadczeń dla osób chorych na gruźlicę, świadczeń dla osób zakażonych wirusem HIV, świadczeń dla inwalidów wojennych, świadczeń dla osób uzależnionych od alkoholu, środków odurzających i substancji psychoaktywnych – w zakresie lecznictwa odwykowego^[5], a także lekarza podstawowej opieki zdrowotnej).

Jak dowodzą badania, pacjenci rzadko korzystają z możliwości zmiany lekarza rodzinnego, szpitale natomiast „obsługują” tych samych pacjentów (konkurują na tym samym obszarze geograficznym). System nie pobudził także konkurencji międzysektorowej, a najwyżej wewnątrzsektorową – podmiotów o takim samym statusie prawnym^[6]. Formalnie ustawy wprowadziły więc rozwiązania quasi-rynkowe, które nie znajdują jednak odzwierciedlenia w zachowaniach podmiotów opieki zdrowotnej i pacjentów w takim zakresie, aby można było mówić o spełnieniu zamierzeń ustawodawcy. Z tego względu pacjenta/klienta należy definiować jako pacjenta obdarzonego atrybutami rynkowymi^[7]^[8].

Zobacz też

Przypisy

↑ Cyt. za I. Rudawska, Marketing w nowoczesnej opiece zdrowotnej. Wybrane aspekty, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecinskiego, Szczecin 2005, s. 50.
↑ Tłumaczenie własne na podstawie: The New Lexicon Webster’s Encyklopedic Dictionary of The English Language, Deluxe Edition, 1991 Edition, Lexicon Publications, INC New York.
↑ I. Rudawska, Ekonomizacja relacji pacjent – usługodawca w opiece zdrowotnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2006.
↑ 10 miljoen extra voor positie patiënt/cliënt (nl).
↑ Art. 118 Ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. z 2003 r. nr 45, poz. 391) (uchylona).
↑ I. Rudawska, ibidem, s. 104–108, także M. Ciszewska, A. Kuśmierz, Inwentaryzacja badań w sektorze zdrowia w latach 1999–2002, [w:] Strategie szpitali w warunkach reform, K. Obłój, M. Ciszewska, A. Kuśmierz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 2004, s. 20.
↑ R. Dudek, Chory jako klient i e-pacjent, Politicus – Pismo Koła Młodych Politologów, Wrocław 2008, por. także: L. Dziewięcka-Bokun, Systemowe determinanty polityki społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1999.
↑ Patiënt / cliënt / klant (nl).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] Cyt. za I. Rudawska, Marketing w nowoczesnej opiece zdrowotnej. Wybrane aspekty, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecinskiego, Szczecin 2005, s. 50.

[2] Tłumaczenie własne na podstawie: The New Lexicon Webster’s Encyklopedic Dictionary of The English Language, Deluxe Edition, 1991 Edition, Lexicon Publications, INC New York.

[3] I. Rudawska, Ekonomizacja relacji pacjent – usługodawca w opiece zdrowotnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2006.

[4] 10 miljoen extra voor positie patiënt/cliënt (nl).

[5] Art. 118 Ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz.U. z 2003 r. nr 45, poz. 391) (uchylona).

[6] I. Rudawska, ibidem, s. 104–108, także M. Ciszewska, A. Kuśmierz, Inwentaryzacja badań w sektorze zdrowia w latach 1999–2002, [w:] Strategie szpitali w warunkach reform, K. Obłój, M. Ciszewska, A. Kuśmierz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa 2004, s. 20.

[7] R. Dudek, Chory jako klient i e-pacjent, Politicus – Pismo Koła Młodych Politologów, Wrocław 2008, por. także: L. Dziewięcka-Bokun, Systemowe determinanty polityki społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1999.

[8] Patiënt / cliënt / klant (nl).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]