[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Stefan Baczewski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Baczewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1892
Lwów

Data i miejsce śmierci

1940
Kijów

Przyczyna śmierci

zbrodnia katyńska

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Narodowość

polska

Rodzice

Leopold

Małżeństwo

Małgorzata

Krewni i powinowaci

Józef (dziadek),
Henryk (wujek),
Adam (kuzyn)

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Baczewski (ur. 1 grudnia 1892[1] we Lwowie, zm. 1940 w Kijowie) – polski prawnik, przemysłowiec, honorowy konsul Republiki Austriackiej we Lwowie, radny Rady Miasta Lwowa, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Wieża Baczewskiego na terenie Targów Wschodnich
Wyroby alkoholowe firmy J. A. Baczewski

Urodził się 1 grudnia 1892 roku[2] we Lwowie[3]. Był synem Leopolda i Stefanii z Kopeckich[1]. Uczęszczał do gimnazjum we Lwowie oraz w Wiedniu-Kalksburgu[3]. Studiował prawo[2] na Uniwersytecie Wiedeńskim i na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. Od 1916 roku był urzędnikiem konceptualnym w c. k. Namiestnictwie we Lwowie[3]. W 1920 roku został komisarzem okręgowym, a w następnym wystąpił ze służby państwowej[3].

W okresie II Rzeczypospolitej od 1920 roku[3] on i Adam Baczewski (ur. 1895, syn Henryka, brata Leopolda)[4] kierowali rodzinną firmą J. A. Baczewski (nazwa od Józef Adam Baczewski)[3], którą w przeszłości tworzyli ich dziadek Józef (1829–1911) i ojciec Leopold (1859–1924, chemik, wykładowca na Akademii Rolniczej w Dublanach)[5]. Stefan Baczewski był współwłaścicielem i naczelnym dyrektorem firmy[6], dokonał rozbudowy fabryki i jej infrastruktury[7][8]. Firma prowadziła zakrojoną na dużą skalę akcję reklamową, m.in. w latach 20. na terenie Targów Wschodnich we Lwowie została wzniesiona „wieża Baczewskiego”[7] zaprojektowana w kształcie karafki[9] (architektem był Erwin Wieczorek). W latach 30. firma Baczewskiego dostarczała swoje wyroby alkoholowe do statków pasażerskich SS Polonia i MS Piłsudski[8], a jej produkty były zbywane na eksport do stolic krajów Europy Zachodniej[10], w tym Paryża, Pragi i Wiednia[7].

Dekretem z 4 stycznia 1924 roku został mianowany konsulem honorowym Republiki Austriackiej w RP, urzędującym we Lwowie[3]. Początkowo sprawował urząd w pierwotnej siedzibie konsulatu, a latem tego samego roku przeniósł go do swojej własnej, nowo wybudowanej rezydencji przy ulicy Pełczyńskiej 35[3][5][11]. W kwietniu 1929 został mianowany przez prezydenta Austrii Wilhelma Miklasa honorowym konsulem generalnym i kierownikiem Konsulatu Republiki Austriackiej na obszar województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego z siedzibą we Lwowie[12][13]. W 1932 konsulat został przeniesiony pod adres Ossolińskich 4[2][13]. Po dokonanym przyłączeniu Austrii do III Rzeszy z 12/13 marca 1938 roku i delegowaniu do Lwowa oberinspektora Sprinka w celu likwidacji konsulatu Austrii, Stefan Baczewski bezzwłocznie ustąpił z urzędu konsula[2].

Piastował mandat radnego Rady Miasta Lwowa[2]. Pełnił funkcję radcy Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie[2]. 12 lipca 1927 został wybrany członkiem komisji rozjemczej Giełdy Pieniężnej we Lwowie[14]. W kwietniu 1928 Stefan Baczewski został prezesem Związku Wielkich Fabryk Wódek Gatunkowych[15][16].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD[2][17]. Wiosną 1940 został zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej, opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/2-50, oznaczony numerem 122)[18]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

W ramach zbrodni katyńskiej na terenach ukraińskich został zamordowany także Adam Baczewski[7][8]. Według innych źródeł Stefan i Adam Baczewscy zostali przewiezieni do kopalni w Donbasie, gdzie ponieśli śmierć[4], lub iż Stefan Baczewski miał zostać zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej w Charkowie[2][19] (jednakże zarówno nie wskazała go lista jeńców przetrzymywanych od 1939 do 1940 w obozie w Starobielsku[20], jak też lista ofiar zamordowanych w Charkowie[21]).

Jego żoną była Małgorzata z domu Kuncewicz[3].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe: na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 17.
  2. ↑ a b c d e f g h Grzegorz Hryciuk. Stosunki polsko-ukraińskie w ocenie konsulatu niemieckiego we Lwowie w 1939 roku. „Toruńskie Studia Międzynarodowe”, s. 20, nr 1 (2) z 2009. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. 
  3. ↑ a b c d e f g h i j Die Konsulate der Republik Österreich (1. Republik). W: Rudolf Agstner: Von Kaisern, Konsuln und Kaufleuten Österreich und die Ukraine 1785–2010. Wiedeń: LIT Verlag, 2011, s. 195. ISBN 978-3-64350335-0.
  4. ↑ a b Ojczyzną wódki jest Polska. kuriergalicyjski.com. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 marca 2016)].
  5. ↑ a b Irina Kotłobułatowa: Baczewski, Baczewski.... lwow.com.pl. [dostęp 2015-03-23].
  6. ↑ Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 283 z 8 grudnia 1928. 
  7. ↑ a b c d Nasze dziedzictwo. baczewski-vodka.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 kwietnia 2015)].
  8. ↑ a b c Jak wódka, to tylko we Lwowie – Leszek Muszczyński. portal.swiat-alkoholi.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 kwietnia 2015)].
  9. ↑ Ewa Steinhardt: Od butelki do karafki. polonika.at. [dostęp 2015-03-24].
  10. ↑ Fabryka J. A. Baczewskiego we Lwowie. „Gazeta Handlowa”, s. 6, nr 197 z 28 sierpnia 1930. 
  11. ↑ Przemysław Włodek, Adam Kulewski: Lwów. Przewodnik. Pruszków: Rewasz, 2006, s. 280. ISBN 83-89188-53-8.
  12. ↑ Komunikat. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 17, s. 210, 20 września 1929. 
  13. ↑ a b Die Konsulate der Republik Österreich (1. Republik). W: Rudolf Agstner: Von Kaisern, Konsuln und Kaufleuten Österreich und die Ukraine 1785–2010. Wiedeń: LIT Verlag, 2011, s. 196. ISBN 978-3-64350335-0.
  14. ↑ Komunikat Biura Giełdy Pieniężnej. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 158 z 14 lipca 1927. 
  15. ↑ Organizacje gospodarcze. Związek Wielkich Fabryk Wódek Gatunkowych. „Gazeta Handlowa”, s. 1, nr 62 z 4 kwietnia 1928. 
  16. ↑ Kartek fabrykantów wódek. „Nowy Dziennik”, s. 6, nr 122 z 7 maja 1928. 
  17. ↑ Włodzimierz Bonusiak: Polityka ludnościowa i ekonomiczna ZSRR na okupowanych ziemiach polskich w latach 1939–1941 („Zachodnia Ukraina” i „Zachodnia Białoruś”). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2006, s. 127. ISBN 978-83-7338-249-7.
  18. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 3. [dostęp 2015-03-23].
  19. ↑ Zuzanna Gajowniczek: Ukraiński ślad Katynia. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 1995, s. 217.
  20. ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 288. ISBN 83-7001-294-9.
  21. ↑ Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 10. [dostęp 2015-03-13].
  22. ↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 352.
  23. ↑ Dekoracja zasłużonych obywateli Krzyżami Zasługi. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr 102 z 5 maja 1932. 
  24. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
  25. ↑ Lwowianie odznaczeni Krzyżem i Medalem Niepodległości. „Wschód. Prasowa Agencja Informacyjna”, s. 2, nr 424 z 8 listopada 1933. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_Baczewski&oldid=74886108”