Leonard Tarnawski
Data i miejsce urodzenia |
21 grudnia 1845 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 września 1930 |
Zawód, zajęcie |
adwokat |
Tytuł naukowy |
doktor |
Alma Mater | |
Partia |
Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne, Związek Ludowo-Narodowy, Stronnictwo Narodowe |
Małżeństwo | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Leonard Tarnawski (ur. 21 grudnia 1845 w Piskorowicach, zm. 6 września 1930 w Przemyślu) – polski adwokat, działacz społeczny, polityk, współtwórca konstytucji marcowej, ziemianin. Podporucznik weteran powstania styczniowego[1][2][3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Andrzeja Tarnawskiego i Teresy z Kostrzewskich. Jego bratem był znany lekarz Apolinary[potrzebny przypis]. W 1877 ożenił się z Wincentą z ddomu Waygart, córką przemyskiego adwokata i burmistrza miasta Walerego. Byli rodzicami m.in. znanego filologa Władysława.
Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w przemyskim gimnazjum. Na wieść o wybuchu powstania styczniowego przerwał naukę i przedostał się do Królestwa. Został ranny w pierwszej stoczonej bitwie. Powrócił do Przemyśla kontynuując edukację. Po zdaniu matury w 1865 rozpoczął studia na Wydziale Praw Uniwersytetu Lwowskiego. Studia ukończył z tytułem doktora nauk prawniczych.
Pracę adwokata zaczynał w kancelarii adwokackiej swojego przyszłego teścia Walerego Waygarta. W latach 1878–1930 nieprzerwanie prowadził własną kancelarię. Przez wiele lat był rajcą miejskim. W 1902 roku został wybrany posłem miasta Przemyśla do Sejmu Galicyjskiego (w ramach III kurii) (z listy Narodowej Demokracji). W 1908 roku odmówił przyjęcia austriackiego Orderu Żelaznej Korony, manifestując swój patriotyzm. W lutym 1919 roku w wyborach do Sejmu Ustawodawczego zdobył mandat posła. Zasiadał w Komisji Konstytucyjnej i prawniczej współtworząc Konstytucję z 1921 roku.
Był członkiem Ligi Narodowej[4]. Powołał w Przemyślu Stowarzyszenie Weteranów Powstania 1863 r. Założył Towarzystwo Zaliczkowo-Rolne, które udzielało kredytów rzemieślnikom i drobnym rolnikom. Był jednym z założycieli Stowarzyszenia Rzemieślników „Gwiazda” pełniąc przez pewien czas funkcję jego sekretarza. W 1884 roku stanął na czele nowo powołanego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Za jego prezesury wybudowano gmach Towarzystwa. Kolejną inicjatywą społeczną Tarnawskiego było położenie na Wzgórzu Zamkowym kamienia pamiątkowego w setną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3-go Maja. Mecenas Tarnawski uczestniczył również w założeniu Towarzystwa Dramatycznego „Fredreum”, będąc w latach 1882–89 jego prezesem. Był jednym z twórców Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a w latach 1909–23 stał na jego czele jako przewodniczący. W czasie walk o Przemyśl w listopadzie 1918 roku, wszedł w skład komisji miejskiej, której zadaniem było utrzymanie porządku do chwili rozwiązania spornych kwestii narodowościowych. W komisji, oprócz Tarnawskiego, strona polska była reprezentowana przez Włodzimierza Błażowskiego, Hermana Liebermana i Feliksa Przyjemskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości (1918) w okresie II Rzeczypospolitej został awansowany do stopnia podporucznika weterana Wojska Polskiego[5]. W listopadzie 1925 otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Przemyśla.
Właściciel ziemski we wsi Jasienica Sufczyńska.
Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Głównym w Przemyślu (kwatera 16, rząd 1, nr 16)[6].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]- Wkrótce po śmierci Leonarda Tarnawskiego, decyzją Rady Miasta, jedna z ulic Przemyśla została nazwana jego imieniem.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Oficerowie-weterani uczestnicy powstania narodowego 1863 r.. W: Rocznik Oficerski 1923.. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych Sztab Generalny - Oddział V., 1923, s. 61.
- ↑ List uczestników powstania narodowego 1863 r.. W: Rocznik Oficerski 1932.. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych Sztab Generalny - Oddział V., 1932, s. 920.
- ↑ a b c Bogusław Szwedo: Powstańcy Styczniowi odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari. Mińsk Mazowiecki: Zbroja, 2013, s. 144.
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 586.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 920.
- ↑ Leonard Tarnawski. cmentarzeprzemysl.pl. [dostęp 2023-04-19].
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z Mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości. Monitor Polski 1930, nr 260, poz. 4350. [dostęp 2014-03-22]. (pol.).
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Absolwenci Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego
- Członkowie Ligi Narodowej
- Członkowie Towarzystwa „Sokół”
- Galicyjscy adwokaci
- Honorowi obywatele Przemyśla
- Powstańcy styczniowi odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami
- Powstańcy styczniowi odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Pochowani na cmentarzu Głównym w Przemyślu
- Podporucznicy II Rzeczypospolitej (weterani powstania styczniowego)
- Politycy Stronnictwa Narodowego
- Politycy Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
- Politycy Związku Ludowo-Narodowego
- Polscy adwokaci
- Polscy działacze społeczni
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji VIII kadencji
- Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)
- Polscy ziemianie
- Urodzeni w 1845
- Zmarli w 1930