Louis de Rouvroy
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Francuski ambasador w Hiszpanii | |
Okres |
od 1721 |
Odznaczenia | |
Louis de Rouvroy, duc de Saint-Simon (wym. [lwi də ɾuvɾwaj, dyk də sɛ̃-simõ]; ur. 16 stycznia 1675 w Wersalu, zm. 2 marca 1755 w Paryżu) – francuski żołnierz, dyplomata i pisarz.
Rodzina Rouvroy posiadała niegdyś rzadki i wyróżniający tytuł Vidame nadawany dowódcom feudalnych wojsk biskupich. Tytuły te zaczęto dopasowywać do konkretnych ziem np: vidame de Chartres.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ojciec przyszłego pisarza był wysokim, małomównym człowiekiem i zapalonym myśliwym. Syn zaś był gadatliwym domatorem. Rouvroy-ojciec był faworytem uwielbiającego polowania Ludwika XIII, który uczynił go „Mistrzem Wilczarzy”, po czym obdarował go tytułem książęcym. Saint-Simon-senior miał 68 lat, gdy urodził się jego słynny syn. Saint-Simonowie mieli wysoką pozycję rodową między książętami Francji lecz nie dorównywali większości z nich majątkiem.
Matka pisarza Charlotte de l’Aubespine, należała do rodziny szlacheckiej wywyższonej za króla Franciszka I. Rodzice zadbali o edukację syna kształconego m.in. przez matkę i rodziców chrzestnych: Ludwika XIV i królową Marię Teresę. Później jego edukacją zajęli się jezuici (zwł. ojciec Sanadon, wydawca dzieł Horacego). Następnie od 1692 roku, młody arystokrata był kształcony w sztuce wojennej w oddziale zwanym „Szarymi muszkieterami” (mousquetaires gris). Uczestniczył w oblężeniu miasta Namur i w bitwie pod Neerwinden (1693).
1695–1715
[edytuj | edytuj kod]W 1695 roku poślubił Gabrielle de Durfort. Było to małżeństwo pełne miłości i uczucia, rzadkie w tamtych czasach małżeństw kontraktowych. Wydaje się, że uczucie to zmieniło jego pogląd na świat na bardziej krytyczny i mniej „arystokratyczny”. Gdy nie otrzymał upragnionego stanowiska w armii, wycofał się z niej w ogóle (1702), co zraziło do niego samego króla. Ludwik XIV tak go znielubił, że Rouvroy z trudem utrzymał się na dworze, choć był tam raczej lubiany i ufano mu.
1715–1722
[edytuj | edytuj kod]Saint-Simon był raczej bierny jeśli chodzi o podejście do spraw własnej kariery. W 1705 roku mianowano go ambasadorem w Rzymie lecz wycofano się z tego pomysłu zanim tam pojechał. Tak potraktowany zbliżył się do bratanka Ludwika XIV Filipa I Orleańskiego, przyszłego (od 1715) regenta Francji. Saint-Simon zaskarbił sobie też sympatię Ludwika, księcia Burgundii, syna Wielkiego Delfina. Tak jak jego przyjaciele, książę de Saint-Simon nie znosił bastardów króla, którzy mieli po nim dziedziczyć.
Rok 1715 przyniósł zmiany na lepsze w przebiegu kariery księcia. Orleańczyk został regentem, a bastardów zdegradowano i odsunięto od sukcesji. Saint-Simon miał jednak mniejszy wpływ na regenta niż miał nadzieję posiadać. W 1721 roku został ambasadorem w Hiszpanii, by zaaranżować ślub Ludwika XV i Marianny Wiktorii, infantki hiszpańskiej (ślub nie doszedł do skutku ze względu na powikłania dyplomatyczne lecz wówczas wydawało się, że wszystko idzie zgodnie z planem). Sama wizyta Saint-Simona była sukcesem. Poseł otrzymał tytuł granda Hiszpanii. Był zadowolony, mimo że zaraził się tam ospą.
1722–1755
[edytuj | edytuj kod]Po powrocie do Francji (1722) stwierdził, że jego wpływ polityczny zmalał. Kardynał Guillaume Dubois nie darzył go (z wzajemnością) sympatią. Jednak jeszcze przez 30 lat Saint-Simon brał udział w pracy rządu. W 1743 roku zmarła mu żona, a w 1744 roku najstarszy syn. Rodzina popadła w długi. Sam książę zmarł w 1755 roku w Paryżu. Claude Henri de Rouvroy, hrabia Saint-Simon, jeden z utopistów socjalistycznych, był jego dalekim krewnym. Wszystkie dobra księcia przejęło państwo, zaginęła przy tym spora partia słynnych Pamiętników.
Wydania dzieł
[edytuj | edytuj kod]- Louis de Rouvroy, książę de Saint-Simon, Pamiętniki, PIW Warszawa 1984, t. I-II.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- The complete Memoirs Online (in French). rouvroy.medusis.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-05)].
- Project Gutenberg: Memoirs of Louis XIV and His Court and of the Regency — Complete (in English)
- Pamiętniki, t. 1. miedzia.ch.pwr.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-04)].
- Pamiętniki, t. 2. miedzia.ch.pwr.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-04)].
- Louis de Rouvroy – dzieła w bibliotece Polona (fr.)
- ISNI: 0000000121441356
- VIAF: 95157936
- ULAN: 500246154
- LCCN: n50032771
- GND: 118642138
- LIBRIS: 1zcfg7qk3fz9bb9
- BnF: 119234065
- SUDOC: 027119114
- NLA: 35472224
- NKC: jn19990007307
- DBNL: sain012
- BNE: XX1104540
- NTA: 069443181
- BIBSYS: 90560176
- CiNii: DA01237956
- Open Library: OL316641A
- PLWABN: 9810584869605606
- NUKAT: n97017569
- J9U: 987007267304605171
- PTBNP: 708487
- CANTIC: a10521793
- LNB: 000033009
- NSK: 000021705
- CONOR: 167938403
- ΕΒΕ: 155141
- BLBNB: 000356338
- KRNLK: KAC199623942
- LIH: LNB:V*301730;=BA
- Francuscy autorzy pamiętników i dzienników
- Francuscy prozaicy XVIII wieku
- Francuscy politycy
- Grandowie Hiszpanii
- Książęta Królestwa Francji
- Odznaczeni Orderem Świętego Ducha
- Odznaczeni Orderem Złotego Runa
- Ambasadorowie Francji w Hiszpanii
- Pisarze związani z Paryżem
- Ludzie urodzeni w Wersalu
- Urodzeni w 1675
- Zmarli w 1755