Ottilie Wildermuth
portret pędzla Sophie Pilgram, ok. 1835 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Ottilie Wildermuth, z d. Rooschüz (ur. 22 lutego 1817 w Rottenburgu nad Neckarem, zm. 12 lipca 1877 w Tybindze) – niemiecka pisarka i autorka książek młodzieżowych.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Ottilie Rooschüz była córką żyjącego w Marbach nad Neckarem urzędnika kryminalnego (od 1819 r. sędziego) Gottloba Christiana Rooschüza (1785–1847) i jego żony Leonore z d. Scholl (1796–1874). Dzieciństwo spędziła w Marbach. Już we wczesnej młodości zaczęła pisać własne historyjki i wiersze. Latem 1833 r. sześć miesięcy spędziła kontynuując naukę w Stuttgarcie.
W 1843 r. mając 26 lat poślubiła o 10 lat starszego filologa Johanna Davida Wildermutha (1807–1885). Po dłuższych pobytach jako nauczyciel domowy we Francji i Anglii Wilhelm Wildermuth otrzymał posadę profesora języków nowożytnych w liceum w Tybindze. Ottilie Wildermuth, szybko nawiązawszy kontakty z kobietami z Tybingi, stworzyła z nimi nieformalne stowarzyszenie, zwane wiankiem (niem. Kranz), do którego należała do swej śmierci, tj. przez 34 lata. Do kręgu znajomych młodych małżonków od samego początku należeli: Ludwig Uhland z żoną, rodzina poety Karla Mayera, Klüpfl-Schwab, a później także liczni profesorowie uniwersyteccy. Wielostronne wykształcenie Ottilie umożliwiło jej uczestniczenie w pracach męża. Podobnie jak jej mąż uczyła angielskiego[1].
Spośród pięciorga dzieci, które urodziła między rokiem 1844 a 1856, dzieciństwo przeżyło troje: dwie córki – Agnes i Adelheid – oraz syn Herrmann.
W 1847 r. po raz pierwszy wysłała krótkie opowiadanie zatytułowane Die alte Jungfer (Stara panna) do „Morgenblatt” (Gazeta Poranna). Po przyjęciu go do druku pisała dalsze opowiadania, nowele, opowieści z życia, opowieści rodzinne i młodzieżowe. Były to idylliczne opisy życia protestantów w Szwabii, do których materiały czerpała z najbliższego otoczenia. Poczytne czasopisma rodzinne („Daheim” (W domu), „Die Gartenlaube” (Altana) i in.) drukowały jej opowieści odpowiadające smakowi czytelników i uczyniły z niej popularną pisarkę. W 1870 r. Ottilie Wildermuth założyła czasopismo dziecięce „Jugendgarten” (Ogród młodości), które później było prowadzone przez jej córki: Agnes Willms i Adelheid Wildermuth. W 1871 r. Ottilie Wildermuth otrzymała wielki złoty medal Wirtembergii za zasługi dla sztuki i nauki.
W 50. roku życia stan jej zdrowia został poważnie uszczuplony wskutek dolegliwości nerwowych.
12 lipca 1877 r. w wieku sześćdziesięciu lat Ottilie Wildermuth zmarła na skutek udaru. Jej grób znajduje się na Cmentarzu Miejskim w Tybindze, jej pomnik w formie cokołu z umieszczonym na jego boku popiersiem-płaskorzeźbą autorstwa Wilhelma Röscha znajduje się w pobliżu mostu Allenbrücke na wyspie na Neckarze w Tybindze.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- Bilder und Geschichten aus dem schwäbischen Leben (1852, Obrazy i opowieści z życia w Szwabii)
- Neue Bilder und Geschichten aus Schwaben (1854, Nowe obrazy i opowieści ze Szwabii)
- Aus der Kinderwelt (1853, Z dziecięcego świata)
- Aus dem Frauenleben (1855, Z życia kobiet)
- Erzählungen und Märchen (1856, Opowiadania i baśnie)
- Die Heimath der Frau (1859, Ojczyzna kobiety)
- Im Tageslichte. Bilder aus der Wirklichkeit (1861, W świetle dziennym: obrazki z rzeczywistości)
- Aus Schloß und Hütte (1862, Z zamku i z chaty)
- Lebensräthsel, gelöste und ungelöste (1863, Zagadki życia, rozwiązane i nierozwiązane)
- Perlen aus dem Sande (1867, Perły z piasku)
- Zur Dämmerstunde (1871, O zmierzchu)
- Aus Nord und Süd (1874, Z północy i południa)
- Eine seltsame Schule - Bärbeles Weihnachten, (ok. 1900, Osobliwa szkoła – Boże Narodzenie Bärbele)
Wydania zbiorcze:
- Ottilie Wildermuths Werke. 8 tomów. Stuttgart: Krabbe 1862
- Jugendschriften, 22 tomy, 1871–1900
- Gesammelte Werke, hrgs. von Adelheid Wildermuth, 10 tomów, 1892–1894
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Baden-Württembergische Portraits - Frauengestalten aus fünf Jahrhunderten (Hrsg. von Elisabeth Noelle-Neumann) - Vera Vollmer, Ottilie Wildermuth, s. 124
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ottilie Wildermuth’s Leben. Nach ihren eigenen Aufzeichnungen zusammengestellt und ergänzt von Agnes Willms und Adelheid Wildermuth. Kröner, Stuttgart 1888
- Maria Pfadt: Ottilie Wildermuth. Profile ihrer Kinder- und Jugendliteratur, rozprawa doktorska, Pädagogische Hochschule Ludwigsburg 1994
- Rosemarie Wildermuth (Bearb.): Ottilie Wildermuth 1817-1877. Katalog wystawowy. (= Marbacher Magazin; 37/1986). Schiller-Nationalmuseum Marbach : Marbach am Neckar 1986
- Rosemarie Wildermuth (Hrsg.): „Verehrte Freundin! Wo sind Sie?“ Justinus Kerners Briefwechsel mit Ottilie Wildermuth 1853-1862. Mit einem Vorwort von Bernhard Zeller. Lithos : Stuttgart 1996, ISBN 3-88480-022-1
- Vera Vollmer: Baden-Württembergische Portraits, Frauengestalten aus fünf Jahrhunderten (Hrsg. von Elisabeth Noelle-Neumann), Deutsche Verlags-Anstalt : Stuttgart 1999, ISBN = 3-421-05271-9 (s. 122–127)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Utwory autorstwa Ottilie Wildermuth i prace na jej temat w Deutsche Nationalbibliothek
- Utwory autorstwa Ottilie Wildermuth i prace na jej temat w Staatsbibliothek zu Berlin
- Utwory autorstwa Ottilie Wildermuth w organizacji Zeno
- Utwory autorstwa Ottilie Wildermuth w Projekcie Gutenberg
- Der Kroatenähne (Chorwacki pradziad) opowiadanie Ottilie Wildermuth i jej uwaga o pochodzeniu rodziny
- Aus der Kinderwelt (Z dziecięcego świata) (pliki obrazowe). bis.uni-oldenburg.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-07)].