[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Josef Theomim

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Josef ben Meir Theomim
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1727
Szczerzec

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1792
Frankfurt nad Odrą

Miejsce pochówku

Cmentarz żydowski w Słubicach

Rabin Frankfurtu nad Odrą
Okres sprawowania

1781–1792

Wyznanie

judaizm

Josef ben Meir Theomim zwany Pri Megadim, czyli Słodki owoc[1] (hebr. יוסף בן מאיר תאומים; ur. 1727 w Szczercu, zm. 26 kwietnia 1792[2]) – rabin Frankfurtu nad Odrą w latach 17811792, przewodniczący sądu rabinicznego w tymże mieście.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodzony w Szczercu koło Lwowa w rodzinie Żydów galicyjskich. Syn uczonego Meira Theomima (zm. ok. 1772) i Gitel z domu (?). Wnuk Haima Josepha Theomima i Gitel z domu Shalom, prawnuk Samuela Theomima, praprawnuk Haima Josepha Theomima i Rachel z domu Nathan. Miał 2 braci: Samuela i Elijaha. Poślubił Toybę Eliakim, z którą miał 3 dzieci: Israela, Friedę oraz Samuela[3].

Początkowo tworzył we Lwowie, po ojcu przejął posadę nauczyciela i instruktora rabinicznego jesziwy we Lwowie. Potem przeniósł się na Węgry do Komarna i wreszcie na tereny Królestwa Pruskiego. W 1772 zamieszkał w Berlinie. W 1774 ogłoszono jego sukcesję po ojcu we Lwowie, a w 1781 trafił do Frankfurtu nad Odrą jako nowy rabin.

Autor wielu dzieł, m.in.: "Porat Josef" (Żółkiew, 1756), "Ginat Weradim" (Frankfurt nad Odrą, 1767), komentarza "Pri Megadim" (Słodki owoc) do "Jore Dea", "Tewat Gama" (Frankfurt nad Odrą, 1782), "Szoszanat Amakim" i "Pri Megadim" do "Orach Chajim" rabina Jakoba ben Aschera w 2 tomach: "Eszel" i "Maszbecot Zahaw".

Pochowany na cmentarzu żydowskim w Słubicach.

Nowy nagrobek z 2004 został ufundowany przez rabina Berela Polatska z Nowego Jorku, a wykonany przez kamieniarza Miklósa Horvátha z miejscowości Nyíregyháza na Węgrzech. Treść inskrypcji odbiega nieco od brzmienia oryginału.

Współczesna inskrypcja

[edytuj | edytuj kod]
Tu jest pochowany
wielki uczony rabin
nasz nauczyciel i nasz mistrz, pan Josef
przewodniczący sądu rabinackiego naszej gminy.
Syn naszego nauczyciela i naszego mistrza Meira, pamięć jego duszy.
Autor
"Porat Josef", "Ginad Weradim"
"Pre megadim" do "Jore dea"
"Tewat Gome", "Szoszanat Amakim",
"Pri megadim" do "Orach Chaim" w dwóch tomach:
"Eszel Awraham" i "Miszbecot Zahaw",
jak również wielu książek, które napisał.
Zmarł i pochowano go w środę 10 ijar 552 wedle krótkiego rachunku.
Niech będzie dusza jego związana w wieniec życia.

Wywód genealogiczny

[edytuj | edytuj kod]
4. Haim Joseph Theomim      
    2. Meir Theomim
5. Gitel z domu Shalom        
      1. Josef ben Meir Theomim (1727-1792)
6. NN    
    3. Gitel z domu (?)    
7. NN      
 

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jego imię zapisywane jest także jako Joseph lub Yosef, natomiast nazwisko - Teomim. Błędną formą nazwiska jest zaś Teomin.
  2. Czyli 4 Ijar 552 roku według skróconej rachuby.
  3. Drzewo genealogiczne rodziny Theomimów

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dariusz Barański: Rabini na grobie rabbiego Teomina w Słubicach, Gazeta Wyborcza Górzów Wielkopolski, 22.04.2002.
  • Dariusz Barański: Uroczystości na cmentarzu żydowskim w Słubicach, Gazeta Wyborcza Gorzów Wielkopolski, 04.05.2004.
  • Beata Bielecka: Cmentarz żydowski w Słubicach ma ponad 600 lat i jest jednym z najstarszych w Europie Środkowej, Gazeta Lubuska, 21.08.2009.
  • Beata Bielecka: Co dalej z cmentarzem żydowskim w Słubicach?, Gazeta Lubuska, 05.05.2009.
  • Ralf Loock: Buch zum Jüdischen Friedhof gefunden, w: Märkische Oderzeitung z 02.05.2009.
  • Sebastian Preiss/ Uta Hengelhaupt/ Sylwia Groblica/ Almut Wille/ Dominik Oramus: Słubice. Historia - topografia - rozwój, Słubice 2003.
  • Eckard Reiß, Magdalena Abraham-Diefenbach (red.): Makom tow - dobre miejsce. O cmentarzu żydowskim w Słubicach i Frankfurcie nad Odrą, Vergangenheits Verlag, Berlin 2012.
  • Dietrich Schröder: Gebet für einen großen Rabbiner, w: Märkische Oderzeitung z 16.05.2008.
  • Dietrich Schröder: Theomims Wunderkraft, w: Märkische Oderzeitung z 17/18.03.2012, Journal, s. 1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]