Józef Trepiak
Józef Trepiak (ur. 14 sierpnia 1893 w Borzechowie, zm. 22 kwietnia 1940 w Katyniu) – kapitan administracji (piechoty) Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 14 sierpnia 1893 we wsi Borzechów, w ówczesnym powiecie lubelskim guberni lubelskiej, w rodzinie Jana (zm. 1943) i Anieli z Tumanów (zm. 1956)[1][2] (Tomanów)[3]. Ukończył gimnazjum w Lublinie i 2 Kijowską Szkołę Wojskową (ros. 2-е Киевское Николаевское военное училище)[4].
W czasie I wojny światowej służył w II Korpusie Polskim w Rosji, a później w 4 Dywizji Strzelców Polskich[1]. W 1920, w czasie wojny z bolszewikami, walczył w szeregach 29 pułku piechoty na stanowisku dowódcy kompanii[1].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 29 pp w Kaliszu[5][6]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 463. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7][8][9][10][11]. Od 1924 był przydzielony z macierzystego pułku do Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie[12][13]. Ukończył kursy w Szkole Podchorążych w Warszawie i w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[4]. 23 grudnia 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku w Korpusie Kadetów Nr 1[14]. W lipcu 1928 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[15]. Pełnił służbę w 22 batalionie granicznym w Trokach[1] na stanowisku dowódcy kompanii granicznej „Landwarów” i „Lenin”. W marcu 1932 został przeniesiony z KOP do 29 pp[16][17], ale już w grudniu tego roku został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu na stanowisko oficera ordynansowego[18][19][20]. Po 5 czerwca 1935, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów administracji, grupa administracyjna[21]. W marcu 1939 pełnił służbę w Wydziale Mobilizacji i Uzupełnień Sztabu DOK VIII na stanowisku kierownika referatu[22].
20 września 1939 we Włodzimierzu dostał się do sowieckiej niewoli[4]. Po trzech dniach marszu trafił do więzienia w Łucku[4]. 26 września wyjechał koleją z Łucka, a po pięciu dniach przybył do Punktu Przyjęcia NKWD dla jeńców wojennych w Szepetówce[4]. Następnie został wysłany koleją do Obozu jenieckiego NKWD w Putywlu, gdzie 14 października 1939 został ujęty w ewidencji obozowej[4]. 3 listopada przybył do obozu NKWD w Kozielsku[4]. 21 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[4]. 22 kwietnia 1940 został zamordowany w Katyniu i tam pogrzebany[4]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Był żonaty z Antoniną z Korejwów, z którą miał córkę Halinę[1].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[24].
Rodzice Józefa Trepiaka zostali pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 132, rząd 4, miejsce 30)[2]. Jest to także jego grób symboliczny[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 29 grudnia 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[25][3][26]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[27][28]
- Srebrny Krzyż Zasługi[27][29]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[30]
- Medal Zwycięstwa[13]
- francuski Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny[6][31]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- zbrodnia katyńska
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 650.
- ↑ a b c Cmentarz Stare Powązki: TREPIAKOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-10-10] .
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-10].
- ↑ a b c d e f g h i Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 738.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 106.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 209.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 45.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 408.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 353.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 186.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 40.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 194, 1371.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 127.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927. Dodatek Nr 1, s. 8.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 236.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 255.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 559.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 417.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 34.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 34.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 289, w marcu 1939 zajmował 4. lokatę.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 524.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-05-05].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-10].
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 289.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-10].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-10-10].
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 194.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Kapitanowie administracji II Rzeczypospolitej
- Kapitanowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie II Korpusu Polskiego w Rosji
- Oficerowie 29 Pułku Strzelców Kaniowskich
- Oficerowie piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Polacy odznaczeni Medalem Pamiątkowym Wielkiej Wojny
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Upamiętnieni symbolicznym grobem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1940