István Kovács (dyplomata)

István Kovács

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1945 Budapeszt, Węgry
Konsul Generalny Węgier w Krakowie
Okres	od 1994–1995 oraz 1999–2003
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

István Kovács (ur. 19 sierpnia 1945 w Budapeszcie) – węgierski dyplomata, historyk, pisarz, poeta i tłumacz literatury polskiej^[1]. W latach 1994–1995 i 1999-2003 konsul generalny Węgier w Krakowie.

Absolwent historii i polonistyki na Wydziale Humanistyki Uniwersytetu im. L. Eötvösa (1968). W latach 1972–1981 pracował w zespole badawczym literatur wschodnioeuropejskich Węgierskiej Akademii Nauk (MTA). W latach 1981–1990 wykładał w Katedrze Filologii Polskiej ELTE^[2].

W latach 1990–1994 był radcą ds. kultury ambasady Węgier w Warszawie, a następnie konsulem generalnym Republiki Węgierskiej w Krakowie w latach 1994–1995 oraz 1999–2003. W ciągu 5 lat pracy w Krakowie doprowadził do odsłonięcia ponad 20 rozmaitych pomników węgierskich, tablic pamiątkowych, do nawiązania licznych kontaktów partnerskich, a także wystąpił z ponad stoma wykładami na temat węgiersko-polskich stosunków historycznych.

Wieloletni wykładowca na Uniwersytecie Loranda Eotvosa w Budapeszcie. W roku 1995 kierował założoną przez siebie Katedrą Polonistyki na Uniwersytecie Petera Pazmaniya w Piliscsabie. W latach 2004–2011 był współpracownikiem naukowym Instytutu Historii Węgierskiej Akademii Nauk, dla którego przygotował wydany w 2007 r. Leksykon legionu polskiego 1848-1849^[3], zawierający kilka tysięcy biogramów. Za tę pracę otrzymał nagrodę Węgierskiej Akademii Nauk^[4].

Tłumaczył na język węgierski dzieła takich pisarzy jak: Marian Brandys, Melchior Wańkowicz, Ryszard Kapuściński, Jarosław Iwaszkiewicz, Edward Stachura, Stanisław Komornicki oraz wielu innych polskich poetów. Przełożył także utwory kilku poetów i prozaików niemieckich, m.in. Georga Büchnera^[4].

Był pomysłodawcą postawienia kopijników na grobach bohaterów powstańczych zasłużonych dla narodu węgierskiego, m.in. w Zwierzyńcu i Jarosławiu, za co przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela tych miast. Posiada także honorowe obywatelstwo Gorlic i Lubaczowa. Jako pierwszy Węgier został honorowym obywatelem Krakowa^[5]. Jest członkiem Rady Programowej WFK „Akcent”.

Obecnie dr István Kovács jest pracownikiem Instytutu Historii Węgierskiej Akademii Nauk w Budapeszcie.

Jego córką jest obecna ambasador Węgier w Polsce Orsolya Zsuzsanna Kovács.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1999)
• Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP (2009)
• Odznaką Honorowa „Bene Merito”(2011)
• Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (1994)
• Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (2012)
• Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej”^[1][4]
• Honorowy Obywatel Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (2003)

• Księżyc Twojej nieobecności (tom wierszy z 1991 r.)
• Polacy w węgierskiej Wiośnie Ludów 1848-1849 (monografia historyczna z 1999 r. nagrodzona Nagrodą im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego)
• Józef Bem – bohater wiecznych nadziei (2002)
• Lustro dzieciństwa (2002)
• Okruchy przestrzeni (tom wierszy z 2003)
• Anatomia przyjaźni czyli dzieje wspólne polsko-wegierskie. Tom 1: Od początków do końca XVI wieku, Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka, Warszawa 2022. ISBN 978-83-958155-4-6.

• József Kulturális Egyesület
• Strona o Honorowym Obywatelstwie Miasta Zwierzyńca dla Istvána Kovács, za m.in. postawienie kopijnika
• Strona o Honorowym Obywatelstwie Miasta Jarosławia dla Istvána Kovács, za m.in. postawienie kopijnika. jaroslaw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
• Strona o Honorowym Obywatelstwie Miasta Lubaczowa