Herb Wąbrzeźna
| |
| Typ herbu | |
|---|---|
| Pierwsza wzmianka |
XIV wiek |
| Wprowadzony |
10 stycznia 1534 |
| Ostatnie zmiany |
8 września 2021 |
Herb Wąbrzeźna – jeden z symboli miasta Wąbrzeźno w postaci herbu[1].
Wygląd i symbolika
[edytuj | edytuj kod]Herb przedstawia w polu czerwonym skrzydło orle ze złotą przepaską i pastorał złoty przekrzyżowane u podstawy[1].
Wygląd herbu w takiej postaci został nadany w przywileju lokacyjnym biskupa chełmińskiego Jana Dantyszka: „A zatem biskup nadaje miastu jako herb skrzydło orle, czarnego koloru i przez nie przechodzący pastorał”[2].
Skrzydło jest nawiązaniem do herbu samego Dantyszka. Pastorał jest natomiast oznaką władzy biskupiej, której miasto podlegało[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Herb pochodzi z nadania biskupa chełmińskiego Jana Dantyszka z 10 stycznia 1534, wraz z pieczęcią miejską i przywilejami dla Wąbrzeźna[3]. Wizerunek herbowy widnieje z niewielkimi zmianami na szeregu pieczęci miejskich począwszy od XVI wieku[4]. Herb został zatwierdzony przez Ministra Spraw Wewnętrznych w 1938 roku[5][3][4].
26 września 1990 roku rada miejska przyjęła nowy wygląd herbu, który został wykonany przez Ziemowita Maślankę[1][2]. Nawiązywał on do pierwotnego herbu Wąbrzeźna, nadanego przez biskupa Dantyszka. Na czerwonej tarczy umieszczono skrzydło czarne orła, z którym u dołu przecinał się złoty pastorał. W praktyce stosowano jednak model herbu, gdzie na czarnym skrzydle umieszczono dodatkowo białe wypustki, które nie występowały w pierwotnym herbie miasta i były niezgodne z zasadami heraldyki. Wzór herbu został przyjęty zgodnie z obowiązującym wtedy przepisami prawa, gdy nie obowiązywały jeszcze wymogi uzyskania w tej materii opinii Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komisji Heraldycznej powołanej przy resorcie spraw wewnętrznych i administracji[1].
W 2019 roku Rada Miasta i Burmistrz Wąbrzeźna zadecydowała o weryfikacji wizerunku herbu i flagi z kryteriami wyznaczającymi poprawność historyczną i zgodność ze sztuką heraldyczną oraz zasadami weksylologii. W odpowiedzi na złożony przez Burmistrza Wąbrzeźna wniosek, Komisja Heraldyczna pismem z dnia 12 marca 2020 roku wskazała konieczność oparcia projektu herbu na zachowanym odcisku najstarszej pieczęci, gdzie skrzydło i pastorał powinny być dołem przekrzyżowane, a pastorał powinien dotykać dolnej krawędzi tarczy. Wymagano także umieszczenia na czarnym skrzydle przepaski w kolorze złotym, występującej w herbie Dantyszka i widocznej na odcisku najstarszej pieczęci miasta[1].
Na podstawie tej opinii opracowany został ostateczny projekt herbu, który 11 stycznia 2021 roku został zaopiniowany pozytywnie przez Komisję Heraldyczną. Rada miasta Wąbrzeźna 8 września 2021 ustanowiła nowy wygląd herbu[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Uchwała nr XXXII/205/21 Rady Miasta Wąbrzeźno z dnia 8 września 2021 r. w sprawie ustanowienia herbu, flagi i pieczęci Gminy Miasto Wąbrzeźno oraz zasad ich użytkowania. Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 2021-09-16]. (pol.).
- ↑ a b c Herb i barwy miasta [online], Wąbrzeźno – oficjalna strona miasta [dostęp 2023-07-12] (pol.).
- ↑ a b Andrzej Plewako, Józef Wanag: Herbarz Miast Polskich. Warszawa: Arkady, 1994, s. 244. ISBN 978-83-213-3568-1.
- ↑ a b Marian Gumowski: Herby miast polskich. Warszawa: Arkady, 1960, s. 335.
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 listopada 1938 r. w sprawie zatwierdzenia herbu miasta Wąbrzeźna.. eli.gov.pl. [dostęp 2021-07-29].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- MTK Wąbrzeźno: Herb Wąbrzeźna. youtube.com. [dostęp 2021-07-30].