Hanna Świda-Ziemba
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
19 września 1930 |
Data i miejsce śmierci |
11 stycznia 2012 |
Profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: socjologia wartości, socjologia młodzieży | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1960 |
Habilitacja |
1969 |
Profesura |
1995 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Okres zatrudn. |
od 1954 |
Odznaczenia | |
Hanna Maria Świda-Ziemba (ur. 19 września 1930 w Wilnie, zm. 11 stycznia 2012 w Warszawie) – polska socjolożka, profesor, nauczycielka akademicka, działaczka opozycji w okresie PRL.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jej ojcem był Witold Świda, a siostrą Zofia Świda. Absolwentka IV Liceum Ogólnokształcącego im. Emilii Sczanieckiej w Łodzi. W 1952 ukończyła studia z zakresu socjologii na Uniwersytecie Łódzkim. W 1960 uzyskała stopień naukowy doktora, w 1969 habilitowała się. W 1995 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych.
Pracowała początkowo jako nauczycielka we wrocławskich technikach (statystycznym, finansowym i handlu zagranicznego). Od 1954 związana zawodowo z Uniwersytetem Warszawskim, od 1995 zajmowała stanowisko profesora. Wchodziła w skład Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Wykładała także w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Opublikowała szereg prac naukowych, głównie z zakresu socjologii i analizy systemów totalitarnych[1].
W 1981 zaangażowała się w działalność „Solidarności”, została przewodniczącą rady oddziałowej związku w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji na UW, którego w okresie 1981–1982 była dyrektorem. W stanie wojennym brała udział w demonstracji na Uniwersytecie Warszawskim. W konsekwencji została na kilka dni internowana, zwolniono ją na skutek nacisków władz kościelnych. Do końca lat 80. działała w podziemiu, m.in. jako publicysta czasopism drugiego obiegu i członkini niejawnej Konferencji Dziekanów.
Od 1991 do 1993 wchodziła w skład Trybunału Stanu.
W 2003 otrzymała Medal „Zasłużony dla Tolerancji”, a w 2011 krakowską Nagrodę im. Jana Długosza za swoją ostatnią książkę pt. Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii z 2010. W tym samym roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[2][3].
Była żoną profesora Zdzisława Ziemby.
Została pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera D 31-tuje-6)[4][5].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Człowiek wewnętrznie zniewolony. Mechanizmy i konsekwencje minionej formacji – analiza psychologiczna, Warszawa 1997
- Młodzi w nowym świecie, Kraków 2005
- Młodzież licealna : analiza wybranych klas warszawskich w latach 1956–58, Warszawa 1963
- Obraz świata i bycia w świecie. Z badań młodzieży licealnej, Warszawa 2000
- Osobowość jako problem pedagogiki, Wrocław 1970
- Stalinizm i społeczeństwo polskie, Warszawa 1991
- Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945–1948, Kraków 2003
- Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych, Warszawa 1995
- Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Kraków 2010
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykaz publikacji w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-12-18].
- ↑ M.P. z 2012 r. poz. 413
- ↑ Kobiety polskiej nauki odznaczone przez Prezydenta RP. nauka.gov.pl, 22 sierpnia 2014. [dostęp 2018-12-18].
- ↑ Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Narodowy Panteon na Powązkach. Sławne osoby pochowane w latach 2007–2017. „Gazeta Stołeczna”, s. 11, 27 października 2017.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2020-03-02].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2018-12-18].
- Prof. dr hab. Hanna Maria Świda-Ziemba, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-12-18] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kolekcja osobista prof. Hanny Świdy-Ziemby. Otwarty System Archiwizacji. [dostęp 2018-12-18].
- Absolwenci Uniwersytetu Łódzkiego
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Członkowie Trybunału Stanu
- Działacze opozycji w PRL
- Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982
- Ludzie urodzeni w Wilnie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy socjolodzy
- Urodzeni w 1930
- Wykładowcy Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego
- Zmarli w 2012