Hadasz
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
1977 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna |
socjalizm, marksizm, komunizm[1], interesy mniejszości arabskiej |
| Poglądy gospodarcze | |
| Barwy |
czerwień |
| Obecni posłowie |
4/120
|
| Strona internetowa | |
Hadasz (חד"ש) – lewicowy front polityczny w Izraelu, składający się z Maki i innych mniejszych lewicowych ugrupowań, których członkami są w większości Arabowie. Hadasz to akronim hebrajskiego „Demokratyczny Front na rzecz Pokoju i Równości” (Hachazit Hademokratit leshalom uleshivyon – „החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון”, w języku arabskim al-dżabha al-dimukratijja lil-salam wa al-musawa – الجبهه الدمقراطية للسلام والمساواةا).
Większość wyborców Hadasz to Arabowie, stąd partia postrzegana jest jako arabska, pomimo iż jej wielokrotnym liderem był Żyd, Me’ir Wilner.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Hadasz został utworzony podczas kadencji ósmego Knesetu, kiedy to do komunistycznej partii Rakach przyłączyło się kilka pozaparlamentarnych organizacji, między innymi Czarne Pantery oraz inne lewicowe, niekomunistyczne grupy niemające swojej reprezentacji w izbie. Pomimo tego, Rakah, która zmieniła w 1989 nazwę na Maki (hebrajski skrót oznaczający Izraelską Partię Komunistyczną), zachowała samodzielność wewnątrz nowego ugrupowania.
Podczas wyborów w 1996 roku, ugrupowanie startowało ze wspólnej listy z Baladem. Razem udało im się uzyskać 5 miejsc w parlamencie, ale podczas kadencji Knesetu miał miejsce rozłam, w wyniku którego Hadasz zachował 3 deputowanych[2]. Przed wyborami w 2003 roku partia zawiązała ponownie porozumienie, tym razem z Ta’alem pod przywództwem Ahmada at-Tajjibiego. Lista zapewniła sobie 3 deputowanych[3], jednak powtórny rozłam doprowadził do tego, że Hadasz zachował tylko 2 mandaty parlamentarne.
W wyborach z 2006 Hadasz zdobył 3 miejsca w Knesecie (Muhammad Baraka, Hana Sweid, Dow Chenin)[4]. W wyniku przedterminowych wyborów parlamentarnych w lutym 2009 ugrupowanie powiększyło swój stan posiadania otrzymując 4 miejsca w Knesecie[5].
W wyborach parlamentarnych w kwietniu 2019 roku ugrupowanie wystartowało wspólnie z Arabskim Ruchem Odnowy (Ta’al) i zajęło 5 miejsce zdobywając 193 267 głosów (4,49%). Przełożyło się to na 6 mandatów w Knesecie XXI kadencji. Liderami listy byli Ajman Auda i Ahmad at-Tajjibi[6][7][8].
Ideologia i postulaty
[edytuj | edytuj kod]
Partia opowiada się za likwidacją wszelkich osiedli żydowskich na terenie Autonomii Palestyńskiej, jak również zupełnym wycofaniem sił izraelskich z terenów okupowanych, zajętych w wyniku wojny sześciodniowej w 1967. Hadasz postuluje także natychmiastowe utworzenie państwa palestyńskiego. Popiera także prawo do powrotu uchodźców palestyńskich do Izraela lub też wypłatę im odszkodowania przez rząd państwa żydowskiego[9]. Ponadto partia znana jest ze swojego zaangażowania w kwestie socjalne i związane z ochroną środowiska[10].
Hadasz określa sam siebie jako partię niesyjonistyczną, propagującą marksistowski sprzeciw wobec nacjonalizmu. Wzywa także do uznania izraelskich Arabów za mniejszość narodową zamieszkującą Izrael[11].
Wyniki wyborcze
[edytuj | edytuj kod]| Wybory | Liczba mandatów | Miejsce | Liczba głosów | Procent głosów |
|---|---|---|---|---|
| 1977[12] | 5 | 5. | 80 118 | 4,6% |
| 1981[13] | 4 | 5. | 64 918 | 3,4% |
| 1984[14] | 4 | 5. | 69 815 | 3,4% |
| 1988[15] | 4 | 7. | 84 032 | 3,7% |
| 1992[16] | 3 | 8. | 62 545 | 2,4% |
| 1996[17] | 5 | 7.* | 129 455 | 4,4% |
| 1999[18] | 3 | 12. | 87 022 | 2,6% |
| 2003[19] | 3 | 9.** | 93 819 | 2,98% |
| 2006[20] | 3 | 11. | 85 830 | 2,8% |
| 2009[21] | 4 | 9. | 112 130 | 3,3% |
| 2013[22] | 4 | 10. | 113 439 | 2,2% |
| 2015[23] | 5 | 3.*** | 446 583 | 10,61% |
| IV 2019[24] | 4 | 5.**** | 193 442 | 4,49% |
| IX 2019[25] | 5 | 3.*** | 470 211 | 13% |
| 2020[26] | 5 | 3.*** | 581 507 | 12,67% |
| 2021[27] | 3 | 10.*** | 212,583 | 4,82% |
* Wspólna lista Hadasz-Balad.
** Wspólna lista Hadasz-Ta’al.
*** W ramach koalicji Zjednoczona Lista.
Źródło danych: Oficjalna strona Knesetu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sharon Weinblum, Security and Defensive Democracy in Israel: A Critical Approach to Political Discourse, Routledge, 30 stycznia 2015, ISBN 978-1-317-58450-6 [dostęp 2021-05-16] (ang.).
- ↑ Hadasz-Balad. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
- ↑ Hadasz-Ta’al. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
- ↑ Elections in Israel March 2006. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
- ↑ Aviad Glickman: Final election results in; no change. Jedi’ot Acharonot, 12 lutego 2009. [dostęp 2009-02-14]. (ang.).
- ↑ Wyniki. bechirot.gov.il. [dostęp 2019-04-12]. (hebr.).
- ↑ Elections. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
- ↑ Final Election Results: Bennett Wiped Out; Netanyahu's Likud Gains One Seat. Ha-Arec. [dostęp 2019-04-12]. (ang.).
- ↑ Political Parties & Platforms. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (27 kwietnia 2006)]. (ang.).
- ↑ Zionism and Israel – Encyclopedic Dictionary. [dostęp 2008-04-27]. (ang.).
- ↑ Manifest programowy Hadasz z 2006 roku. [dostęp 2008-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-09)]. (hebr.).
- ↑ Ninth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Tenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Eleventh Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Twelfth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Thirteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Fourteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Fifteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Sixteenth Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Elections for the 17th Knesset. [dostęp 2008-01-17]. (ang.).
- ↑ Eighteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ Nineteenth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ Twentieth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ Twenty-First Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ The Twenty-Second Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ The Twenty-Third Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
- ↑ The Twenty-Fourth Knesset [online], knesset.gov.il [dostęp 2021-05-08] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona oficjalna (wersja w j. arabskim). aljabha.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-05)].
- Strona oficjalna (wersja w j. hebrajskim)
- Historia partii na stronie Knesetu
