Karme (księżyc)
 Zdjęcie z teleskopu naziemnego | |
| Planeta | |
|---|---|
| Odkrywca | |
| Data odkrycia |
30 lipca 1938[1] |
| Charakterystyka orbity | |
| Półoś wielka |
23 401 000 km[2] |
| Mimośród |
0,2546[2] |
| Okres obiegu |
734,17 d[2] |
| Prędkość orbitalna |
2,28 km/s |
| Nachylenie do ekliptyki |
164,994°[2] |
| Długość węzła wstępującego |
114,854°[2] |
| Argument perycentrum |
26,416°[2] |
| Anomalia średnia |
233,375°[2] |
| Własności fizyczne | |
| Średnica równikowa |
46 km[3] |
| Powierzchnia |
~6600 km² |
| Objętość |
~51 000 km³ |
| Masa |
1,3 × 1017 kg |
| Średnia gęstość |
2,6 g/cm³ |
| Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni |
0,017 m/s² |
| Prędkość ucieczki |
28 m/s |
| Albedo |
0,04 |
| Jasność absolutna | |
| Jasność obserwowana (z Ziemi) |
|
| Temperatura powierzchni |
~124 K |
Karme (Jowisz XI) – księżyc Jowisza, odkryty 30 lipca 1938 roku przez S.B. Nicholsona z Mount Wilson Observatory w Kalifornii.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Swoją oficjalną nazwę otrzymał dopiero w 1975 roku. Przyjęta nazwa pochodzi z mitologii greckiej. Karme to imię nimfy, towarzyszki Artemidy. Wraz z Zeusem powiła Britomartis (boginię kreteńską).
Wcześniej satelita był określany jako Jowisz XI, w pewnym okresie proponowano dla niego nazwę Pan.
Parametry orbity
[edytuj | edytuj kod]Karme obiega Jowisza ruchem wstecznym, czyli w kierunku przeciwnym do obrotu planety wokół własnej osi. Z racji dużej odległości od Jowisza ruch księżyca jest zakłócany m.in. przez Słońce. Jest to najprawdopodobniej przechwycona planetoida, która uległa kolizji i rozpadła się na kilkanaście części, które są dziś księżycami zaliczanymi do grupy Karme, charakteryzującymi się zbliżonymi orbitami i czerwonawą barwą[1]. Karme jest największym obiektem tej grupy, a jej masa stanowi aż 99% masy całej grupy[1].
Charakterystyka fizyczna
[edytuj | edytuj kod]Karme ma średnicę około 46 km. Średnia gęstość tego ciała to ok. 2,6 g/cm3, składa się ono głównie z krzemianów. Powierzchnia księżyca jest bardzo ciemna – jego albedo wynosi zaledwie 0,04. Z Ziemi można go zaobserwować jako obiekt o jasności wizualnej co najwyżej 17,9 magnitudo, jest więc około 44 tys. razy słabsza od najsłabszych gwiazd widzialnych gołym okiem i ok. 132 mln razy słabsza od Jowisza.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym
- Księżyce galileuszowe
- Lista naturalnych satelitów Jowisza
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Carme. [w:] Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2018-07-24]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Planetary Satellite Mean Orbital Parameters. Jet Propulsion Laboratory, 2013-08-23. [dostęp 2016-02-18]. (ang.).
- ↑ a b c Scott Sheppard, Moons of Jupiter [online], Carnegie Science [dostęp 2020-03-14] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Carme. [w:] Księżyce Układu Słonecznego [on-line]. [dostęp 2008-10-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-24)].
- Carme. [w:] Solar System Exploration [on-line]. NASA. [dostęp 2018-07-24]. (ang.).