Eugeniusz Duda
 Eugeniusz Duda (1929) | |
 podporucznik artylerii rezerwy
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1929–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
Eugeniusz Józef Duda (ur. 25 maja 1909 w Grybowie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podporucznik artylerii rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 25 maja 1909 w Grybowie[1][2]. Był synem Józefa Dudy (komendant posterunku Policji Państwowej)[2].
W 1929 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Adam Bieniasz, Stanisław Gerstmann, Norbert Ramer, Lidia Sembratowicz, Ryszard Linscheid, Mieczysław Wiśniowski - dwaj ostatni to także ofiary zbrodni katyńskiej)[3].
Następnie został powołany do odbycia służby wojskowej i po roku w 1930 ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim w ramach IV kursu. W późniejszych latach w 1933 i 1935 odbywał ćwiczenia rezerwy w 24 pułku artylerii lekkiej. W tej jednostce w 1939 ukończył kurs oficerów zwiadowczych.
Wobec zagrożenia konfliktem, w 1939 został zmobilizowany, a po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 i wkroczeniu do Lwowa, został aresztowany przez sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Starobielsku[a]. Wiosną 1940 wraz z innymi jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Pogrzebano go potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[4], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[5]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 977[4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[6][7][8]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[9][10][11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pierwotnie Eugeniusz Duda był opisywany w publikacjach jako jeniec obozu w Kozielsku. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsku, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 213. ISBN 83-7001-294-9.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W Grybowie posadzono „Dąb Pamięci” dla ofiary NKWD. sadeczanin.info, 11 listopada 2010. [dostęp 2014-04-08].
- ↑ a b Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 183.
- ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2014-04-08].
- ↑ a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 99.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 145 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.