Benoît Mandelbrot
Benoît Mandelbrot na konferencji TED (2010) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1924 |
Data i miejsce śmierci |
14 października 2010 |
Doktor nauk matematyka, aerodynamika | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1952 – matematyka |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Nagrody | |
2003 Nagroda Japońska |
Benoît B. Mandelbrot, imię przy narodzeniu: Benedykt[1] (ur. 20 listopada 1924 w Warszawie, zm. 14 października 2010 w Cambridge, Massachusetts) – francuski i amerykański matematyk[2][3] pochodzenia polsko-żydowskiego. Zajmował się szerokim zakresem problemów matematycznych, znany jest przede wszystkim jako ojciec geometrii fraktalnej, opisał zbiór Mandelbrota oraz wymyślił samo słowo „fraktal”.
Bratanek Szolema Mandelbrojta[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie litewskich Żydów mieszkających po I wojnie światowej w Polsce, jako syn lekarki i handlarza odzieżą[1]. W latach 1924–1936 mieszkał w Polsce, a w latach 1936–1957 we Francji. Pracował w Centre national de la recherche scientifique w Paryżu, a następnie na Uniwersytecie w Lille. Od 1957 pracował w USA dla firmy IBM, miał zatem dostęp do najnowocześniejszych komputerów. Mandelbrot dotarł do prac dwóch francuskich matematyków: Gastona Julii i Pierre’a Fatou, którzy badali zachowanie się iteracji pewnych funkcji zespolonych. Wykorzystał do tego celu komputery. Uzyskane przez niego wykresy zostały nazwane fraktalami.
W 1993 został uhonorowany Nagrodą Wolfa w fizyce, a w 2003 został wyróżniony prestiżową Nagrodą Japońską. Otrzymał 16 tytułów doktora honoris causa[4] oraz inne wyróżnienia, m.in. Medal im. Wacława Sierpińskiego[5].
Zmarł w hospicjum w Cambridge (Massachusetts) na raka trzustki[6].
Fraktale
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Zofia Gołąb-Meyer. Benoit Mandelbrot (1924–2010) – ojciec geometrii fraktalnej. „Foton”. 112, s. 50, Wiosna 2011. Instytut Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- ↑ Benoit B. Mandelbrot Biography. Bookrags. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ↑ Mandelbrot Benoît B., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-09-09] .
- ↑ Marek Matacz. Pan od fraktali. „Wiedza i Życie”. 7/2010. s. 60–63.
- ↑ Medal i Wykład im. Wacława Sierpińskiego na stronie PTM, https://www.ptm.org.pl/konkursy/wyklady-im-waclawa-sierpinskiego.
- ↑ Jascha Hoffman: Benoit Mandelbrot, Novel Mathematician, Dies at 85. The New York Times, 2010-10-16. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Benoît Mandelbrot w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- Benoit B. Mandelbrot. Yale University. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- Benoît Mandelbrot: Fractals and the art of roughness. Ted – Ideas worth spreading, luty 2010. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- A Radical Mind. Public Broadcasting Service, 10 stycznia 2008. [dostęp 2017-09-09]. (ang.).
- ISNI: 0000000120968076
- VIAF: 107586686
- LCCN: n81107154
- GND: 118974203
- NDL: 00448659
- LIBRIS: 97mpsxxt2cgvz4g
- BnF: 11914221j
- SUDOC: 027005518
- SBN: CFIV074635
- NLA: 35685251
- NKC: xx0012614
- RSL: 000135469
- BNE: XX973828
- NTA: 069512167
- BIBSYS: 90065702
- CiNii: DA00187535
- Open Library: OL216917A
- PLWABN: 9810692601805606
- NUKAT: n99022782
- J9U: 987007524345905171
- PTBNP: 38377
- CANTIC: a11299010
- LNB: 000058589
- NSK: 000327195
- CONOR: 55219043
- ΕΒΕ: 183483
- BLBNB: 000345783
- KRNLK: KAC201006355
- LIH: LNB:BESi;=BZ
- Francuscy matematycy XX wieku
- Francuscy matematycy XXI wieku
- Francuscy geometrzy
- Francuscy laureaci Nagrody Wolfa w dziedzinie fizyki
- Laureaci Nagrody Japońskiej
- Laureaci medalu im. Wacława Sierpińskiego
- Ludzie upamiętnieni nazwami fraktali
- Naukowcy polskiego pochodzenia
- Polscy Żydzi
- Pracownicy IBM
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Urodzeni w 1924
- Absolwenci École polytechnique
- Absolwenci California Institute of Technology
- Zmarli w 2010
- Doktorzy honoris causa