Al-Manszijja
Starożytny grób Abu Ataba, teraz mieszkalny dom rodziny żydowskiej | |
Państwo | |
---|---|
Dystrykt |
Dystrykt Akki |
Wysokość |
25 m n.p.m. |
Populacja (1945) • liczba ludności |
|
Data zniszczenia |
14 maja 1948 |
Powód zniszczenia |
atak Hagany |
Obecnie | |
Położenie na mapie Mandatu Palestyny | |
32°56′06,28″N 35°05′25,87″E/32,935078 35,090519 | |
Strona internetowa |
Al-Manszijja (arab. المنشية) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Akki w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny, po ataku sił żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana w dniu 14 maja 1948 roku.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Al-Manszijja leżała w północnej części równiny przybrzeżnej Izraela, w odległości 2 km na północny wschód od miasta Akka. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 1488,6 ha. We wsi mieszkało wówczas 1080 osób, w tym 270 Żydów[1].
własność gruntów | powierzchnia gruntów (hektary) |
---|---|
Arabowie | 1252,2 |
Żydzi | 189,5 |
publiczne | 469 |
Razem | 1488,6 |
Rodzaj użytkowanych gruntów | Arabowie (hektary) | Żydzi (hektary) |
---|---|---|
uprawy oliwek | 2 | 0 |
uprawy cytrusów | 253 | 0 |
uprawy nawadniane | 619 | 2 |
uprawy zbóż | 1082,3 | 179,3 |
nieużytki | 126,9 | 100 |
zabudowane | 27 | 0 |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nie jest dokładna data założenia wioski Al-Manszijja, jednak najstarsze odkryte w 1955 roku groby są datowane na XIII wiek p.n.e.[2] Wcześniej mieszkańcy wierzyli, że wieś powstała w okresie panowania krzyżowców lub panowania mameluków. W następnych latach musiała być ona jednak opuszczona, ponieważ kolejne zapiski o niej pojawiają się dopiero przy spisie ludności z 1596 roku[2]. Francuska mapa z 1799 roku ukazuje wieś jako „bezludną ruinę”[3]. Victor Guérin napisał w 1880 roku, że Al-Manszijja jest „nowo założoną” wsią[4]. Pod koniec XIX wieku jest opisana jako mała wieś położona na równinie. W otoczeniu gruntów ornych stały domy zbudowane z kamieni i gliny. Wieś liczyła około 150 mieszkańców[5]. W wyniku I wojny światowej w 1918 roku cała Palestyna przeszła pod panowanie Brytyjczyków, którzy utworzyli Mandat Palestyny. W owym czasie okoliczne grunty zaczęły wykupywać od arabskich właścicieli żydowskie organizacje syjonistyczne, jednak stosunki między mieszkańcami Al-Manszijji a żydowskimi rolnikami układały się pozytywnie[1].
Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 przyznała te tereny państwu arabskiemu[6]. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku w okolicy operowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które paraliżowały żydowską komunikację w całej Galilei. Z tego powodu, w dniu 6 lutego 1948 roku siły żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana zaatakowały wieś Al-Manszijja. Napastnicy zostali odparci przez siły lokalnej arabskiej milicji[7]. Następny atak nastąpił podczas izraelskiej operacji „Ben-Ami”, w trakcie której w dniu 14 maja 1948 roku wieś została zajęta. Wysiedlono jej mieszkańców, a następnie w dniu 16 czerwca 1948 roku wyburzono jej domy[1]. Jeszcze w trakcie I wojny izraelsko-arabskiej, w dniu 28 maja 1948 roku na terenie arabskiej wioski założono kibuc Szamerat, który później przeniósł się bardziej na północ[8].
Miejsce obecnie
[edytuj | edytuj kod]Obecnie na miejscu wioski Al-Manszijja znajduje się jedno z osiedli miasta Akka, natomiast pola uprawne zajęły kibuc Szamerat i moszaw Bustan ha-Galil. Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski Al-Manszijja: „Stoi kilka domów, islamska szkoła dla sierot, meczet i świątynia Baha’i; reszty wsi nie ma. Sanktuarium jest dostojnym budynkiem, z kopułą, z wybitym łukowatym wejściem w przedniej ścianie, posiada ono kamienne filary. Meczet jest kamienną budowlą z kopułą i sklepieniem, został przekształcony w prywatny dom żydowskiej rodziny. Dawna islamska szkoła dla sierot jest zamieszkana. Wybudowany z kamiennych bloków kanał na wodę al-Basza nadal istnieje, ale nie działa, to samo odnosi się do wodociągu”[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Welcome To al-Manshiyya. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ a b Walid Chalidi: All That Remains. Washington D.C.: Institute for Palestine Studies, 1992, s. 23. ISBN 0-88728-224-5.
- ↑ Andrew Petersen: A Gazetteer of Buildings in Muslim Palestine. Oxford: Oxford University Press, 2002, s. 65. ISBN 978-0-19-727011-0. [dostęp 2013-05-19]. (fr.).
- ↑ Victor Guérin: Description géographique, historique et archéologique de la Palestine: ptie. Galilée. Harvard University, 1868, s. 1–2. (fr.).
- ↑ Claude Reignier Conder, H.H. Kitchener: The Survey of Western Palestine: memoirs of the topography, orography, hydrography, and archaeology. London: Committee of the Palestine Exploration Fund., 1881, s. 147. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ Oficjalna mapa podziału Palestyny opracowana przez UNSCOP. [w:] United Nations [on-line]. 1948. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. xvii. ISBN 978-0-521-00967-6. [dostęp 2013-05-19]. (ang.).
- ↑ Shomrat. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-05-19]. (hebr.).