Andrzej Opaliński (1575–1623)

Zobacz też: Inne osoby nazywające się Andrzej Opaliński.

Andrzej Opaliński

Biskup
Kraj działania	Polska
Data urodzenia	1575 lub 19 kwietnia 1576
Data i miejsce śmierci	19 grudnia 1623 Ciążeń
Biskup poznański
Okres sprawowania	1607-1623
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Sakra biskupia	12 listopada 1607

Andrzej Opaliński herbu Łodzia z Bnina (ur. 1575^[1]  lub 19 kwietnia 1576^[2][3], zm. 19 grudnia 1623 w Ciążeniu) – biskup poznański w latach 1607-1623, sekretarz wielki koronny od 1605 roku^[4].

Syn Andrzeja Opalińskiego i Katarzyny Kościeleckiej, brat Łukasza, marszałka wielkiego koronnego, i Piotra, krajczego koronnego^[2].

Kanonik płockiej kapituły katedralnej^[5], prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1591–1607^[6]. W latach 1592–1595 studiował w Rzymie, gdzie uzyskał godność sekretarza i szambelana papieża Klemensa VIII^[7]. Po powrocie do kraju zajął się polityką. W objął 1604 roku urząd sekretarza wielkiego koronnego. Król Zygmunt III Waza wysłał go jako posła do cesarza Rudolfa II i Ferdynanda II, a w 1605 do papieża w celu uzyskania dla króla dyspensy na ślub z Konstancją Habsburżanką. Jednocześnie posłował na wielkopolski sejmik w Środzie w latach 1600, 1602 i 1606, usiłując bezskutecznie przekonać wielkopolską szlachtę do poparcia królewskiej polityki. Aby tego dokonać, w 1608 zwołał do swojej siedziby w Słupcy zjazd senatorów, urzędników i znaczniejszej szlachty. Spotkanie to przyniosło zamierzony efekt i Wielkopolska poparła króla na sejmiku w 1618 wyprawę przeciw Moskwie dowodzoną przez królewicza Władysława^[7].

Jednocześnie z karierą polityczną wspinał się po szczeblach kariery duchownej. W 1606 roku został koadiutorem biskupa poznańskiego a jednocześnie otrzymał prekonizację na biskupa tytularnego sykopolitańskiego. W 1607, po śmierci Wawrzyńca Goślickiego został biskupem poznańskim. Uroczysty ingres odbył się 12 listopada tegoż roku^[7].

Jako biskup poznański, już w 1608 roku zwołał synod diecezjalny, który w 1612 uchwalił kontrybucję do królewskiej kasy na potrzeby Rzeczypospolitej. W 1613 roku wyznaczony został senatorem rezydentem^[8]. W kwietniu 1622 wizytował kolejno kościoły diecezji, począwszy od poznańskiej katedry, która została zniszczona w pożarze w tym samym roku. Przed śmiercią zdołał jeszcze rozpocząć jej odbudowę, której końca jednak nie doczekał. Zmarł w Ciążeniu, a pochowano go w Radlinie^[7].

Wśród ludzi cieszył się szacunkiem za swoją niezwykła sumienność w zarządzaniu diecezją. Poza tym znany był jako nieprzejednany wróg reformacji oraz opiekun kolegium jezuickiego w Poznaniu.

• AntoniA. Gąsiorowski AntoniA., JerzyJ. Topolski JerzyJ. (red.), Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, ISBN 83-01-02722-3 .