Curtisia dentata

*Curtisia dentata*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	dereniowce
Rodzina	Curtisiaceae
Rodzaj	Curtisia
Gatunek	Curtisia dentata
	Nazwa systematyczna
	Curtisia dentata (Burm.f.) C.A.Sm.; J. S. African Forest. Assoc. 20: 34 50 1951
	Typ nomenklatoryczny
	Grubbia P.J. Bergius (1767)
Synonimy
	Curtisia fagifolia Salisb.; Curtisia faginea Aiton; Junghansia faginea (Aiton) J.F.Gmel.; Relhamia faginea (Aiton) J.F.Gmel.; Sideroxylon dentatum Burm.f.;
	Curtisia fagifolia Salisb.; Curtisia faginea Aiton; Junghansia faginea (Aiton) J.F.Gmel.; Relhamia faginea (Aiton) J.F.Gmel.; Sideroxylon dentatum Burm.f.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Curtisia dentata – gatunek z monotypowego rodzaju Curtisia i rodziny Curtisiaceae z rzędu dereniowców. Występuje w górskich lasach w Zimbabwe, Mozambiku i Republice Południowej Afryki^[6]^[7]. Jako gatunek introdukowany rośnie także na Wyspie Świętej Heleny^[7].

Drzewo dostarcza cenionego, twardego drewna^[6], używanego do wyrobu szprych i mebli. W ofercie handlowej drewno znane jest pod nazwą „assagai wood”^[8].

Morfologia

Pokrój: Zimozielone drzewo osiągające do 20 m wysokości. Młode pędy są gęsto, brązowo owłosione^[6]. Włoski są jednokomórkowe^[8].
Liście: Naprzeciwległe, szeroko jajowate do eliptycznych, wyraźnie ząbkowane, z wyraźnym użyłkowaniem widocznym po dolnej stronie blaszki liściowej^[6].
Kwiaty: Zebrane w silnie rozgałęzione kwiatostany w formie tyrsu^[8] rozwijające się na końcach gałęzi. Kwiaty są drobne, siedzące, 4-krotne, z podwójnym okółkiem okwiatu zawierającym niepozorne listki o długości do 2 mm. Zalążnia jest dolna, czterokomorowa, z pojedynczymi zalążkami w komorach^[6]. Znamię jest czterołatkowe^[8].
Owoce: Pestkowce czteronasienne^[6]^[8].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina siostrzana dla Grubbiaceae w obrębie rzędu dereniowców (Cornales)^[2]:

dereniowce

Hydrostachyaceae

	Grubbiaceae

	Curtisiaceae

Nyssaceae – błotniowate

Cornaceae – dereniowate

	Loasaceae – ożwiowate

	Hydrangeaceae – hortensjowate

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b Curtisia dentata. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-07].
↑ ^a ^b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – G. [dostęp 2013-05-06]. (ang.).
↑ Curtisia dentata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 119. ISBN 1-55407-206-9.
↑ ^a ^b Curtisia dentata (Burm.f.) C.A.Sm., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-07-01] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 259, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[tpl-3] Curtisia dentata. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-07].

[reveal-4] James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – G. [dostęp 2013-05-06]. (ang.).

[iucn-5] Curtisia dentata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[heywood-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 119. ISBN 1-55407-206-9.

[powo-7] Curtisia dentata (Burm.f.) C.A.Sm., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-07-01] .

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 259, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]