1666
Ten artykuł od 2021-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1666
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia – nad Zatoką Gdańską, a następnie na wodzie została stoczona, obserwowana przez rybaków, brutalna walka dwóch orłów. Według legendy od tego zdarzenia wzięło swą nazwę Orłowo (którego historia w rzeczywistości zaczyna się w roku 1829).
- Marzec – komendant twierdzy w Białej Cerkwi Jan Stachurski wypędził wojska moskiewskie z miasta Dymir.
- 17 marca – 4 maja – obrady Sejmu.
- 28 maja – 4 czerwca – 6 tys. żołnierzy moskiewskich pod dowództwem Piotra Izmaiłowa nieskutecznie oblega polską twierdzę w Białej Cerkwi.
- Lipiec – na Lewobrzeżu wybuchło kozackie powstanie przeciwko Rosjanom, wspierane przez Piotra Doroszenkę.
- Lipiec – Rosja proponuje zaprzestanie działań wojennych.
- 13 lipca – rokoszanie Lubomirskiego rozbili wojska królewskie w bitwie pod Mątwami. Doszło do rzezi armii koronnej.
- 31 lipca – w Łęgonicach zawarto ugodę pomiędzy królem i rokoszanami. Jan Kazimierz ogłosił powszechną amnestię dla uczestników rokoszu, zapowiedział wypłacenie żołdu armii i zobowiązał do nie podejmowania elekcji vivente rege. Lubomirskiego przywrócono do czci, ale nie oddano urzędów. Przywódca buntu miał udać się na wygnanie.
- 8 sierpnia – Jerzy Sebastian Lubomirski ukorzył się przed królem.
- 9 listopada – początek obrad Sejmu.
- 19 grudnia – wojna polsko-kozacko-tatarska: polska dywizja konna została rozgromiona w bitwie pod Ścianą i Braiłowem, co oznaczało zerwanie sojuszu z Tatarami i zwrócenie się przeciwko Polsce hetmana kozackiego Doroszenki.
- 23 grudnia – zerwany został kolejny sejm.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- W kwietniu – wybuchła zaraza (dżuma) w Londynie, która pochłonęła 75-100 tys. ofiar.
- 4 czerwca – w Paryżu odbyła się premiera dramatu Mizantrop Moliera.
- 11–14 czerwca – II wojna angielsko-holenderska: bitwa morska czterodniowa w Cieśninie Kaletańskiej.
- 4-5 sierpnia – II wojna angielsko-holenderska: bitwa morska pod North Foreland.
- 2 września – w Londynie wybuchł wielki pożar. Rozpoczął się w domu piekarza Thomasa Farynora przy Pudding Lane niedaleko Mostu Londyńskiego. Pożar w ciągu 4 dni zniszczył 13 200 budynków, w tym Katedrę Św. Pawła. Wiadomo tylko o sześciu ofiarach.
- 15 listopada – po nieudanej próbie zdobycia Bremy, szwedzki feldmarszałek Carl Gustaf Wrangel został zmuszony do zawarcia pokoju w Habenhausen.
- 19 grudnia – Szwecja: założono Uniwersytet w Lund.
- 22 grudnia – Ludwik XIV założył Francuską Akademię Nauk.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 15 marca – George Bähr, niemiecki architekt, budowniczy kościoła Maryi Panny w Dreźnie (zm. 1738)
- 19 kwietnia – Sarah Kemble Knight, amerykańska nauczycielka, pamiętnikarka (zm. 1727)
- 14 maja – Wiktor Amadeusz II – król Sardynii i Sycylii (zm. 1732)
- 18 czerwca – Joanna Delanoue, francuska zakonnica, założycielka Zgromadzenia św. Anny od Opatrzności Bożej, święta katolicka (zm. 1736)
- 6 września – Iwan V, car Rosji (zm. 1696)
- data dzienna nieznana:
- Jan Kazimierz de Alten Bokum, polski duchowny katolicki, biskup przemyski (zm. 1721)
- Kiriśtof Smetana – szef policji carskiej
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 20 stycznia – Anna Austriaczka, królowa francuska (ur. 1601)
- 22 stycznia – Szahdżahan, władca Imperium Mogołów w Indiach, znany z wybudowania monumentalnego mauzoleum zwanego Tadź Mahal (ur. 1592)
- 6 maja – Paul Siefert, niemiecki kompozytor (ur. 1586)
- 22 maja – Gaspar Schott, niemiecki fizyk, matematyk, filozof i jezuita (ur. 1608)
- 5 sierpnia – Johan Evertsen, admirał holenderski (ur. 1600)
- 29 października – James Shirley, angielski pisarz (ur. 1596)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 4 marca
- Ostatki: 9 marca
- Popielec: 10 marca
- Niedziela Palmowa: 18 kwietnia
- Wielki Czwartek: 22 kwietnia
- Wielki Piątek: 23 kwietnia
- Wielka Sobota: 24 kwietnia
- Wielkanoc: 25 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 26 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 3 czerwca
- Zesłanie Ducha Świętego: 13 czerwca
- Boże Ciało: 24 czerwca
