1563
Rządzący państwami w 1563
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- W Wilnie zebrał się sejm walny Wielkiego Księstwa Litewskiego[1]
- 7 lipca – Zygmunt August wydał w Wilnie przywilej dopuszczający prawosławnych do najwyższych urzędów Wielkiego Księstwa Litewskiego.
- 22 listopada – w Warszawie rozpoczął obrady sejm[2].
- Rozpoczęła się wojna o Inflanty między Polską, Rosją i Szwecją.
- Postanowiono, że Prusy Książęce mają być przekazane Hohenzollernom brandenburskim po śmierci aktualnego władcy, Albrechta Fryderyka, który był chory psychicznie. Stało się to w 1618 roku.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 19 stycznia – na zlecenie sprzyjającego reformacji księcia-elektora Palatynatu Fryderyka rozpoczął się druk Katechizmu Heidelberskiego - jednej z „trzech form jedności” kontynentalnych kościołów reformowanych.
- 30 maja – I wojna północna: zwycięstwo floty szwedzkiej nad duńską w bitwie pod Bornholmem.
- 5 października – podpisano w Kopenhadze sojusz polsko-duński na mocy którego oba państwa zobowiązały się wspólnie wystąpić przeciwko Szwecji i Rosji.
- 4 grudnia – zakończono obrady soboru trydenckiego.
- Został wydany edykt tolerancyjny dla Hugenotów w Saint Germain en Laye. Zaraz po tym wydarzeniu Hugenoci zostali zmasakrowani w Wassy. Początek wojen religijnych we Francji.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 20 kwietnia – Mikołaj Rusca, ksiądz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1618)
- 25 sierpnia – Thomas Fritsch, niemiecki kompozytor przełomu renesansu i baroku (zm. 1620)
- 4 września – Wanli, trzynasty cesarz Chin z dynastii Ming (zm. 1620)
- 13 października – Franciszek Caracciolo, duchowny katolicki, święty (zm. 1608)
- 11 listopada – Marcin Śmiglecki, polski filozof, logik i teolog, polemista religijny, jezuita (zm. 1618)
- Tomasz Acerbis, włoski kapucyn, błogosławiony katolicki (zm. 1631)
- Andrzej Batory, książę Siedmiogrodu, biskup warmiński, kardynał (zm. 1599)
- Orazio Gentileschi, włoski malarz okresu baroku, caravaggionista (zm. 1639)
- Hans Henneberger, malarz w Królewcu (zm. 1601)
- Jan de Prado, hiszpański franciszkanin, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1631)
- Marcin Kazanowski, hetman polny koronny (zm. 1636)
- Jan Huygen van Linschoten, holenderski kupiec, żeglarz i odkrywca (zm. 1611)
- Michael Drayton, angielski poeta (zm. 1631)
- Carolus Piso, francuski lekarz (zm. 1633)
- Polidor Plasden, duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1591)
- Daniel Sigonius, ksiądz, dziekan dekanatu lelowskieg (zm. 1638)
- Johann Speymann, kupiec i burmistrz Gdańska (zm. 1625)
- Hendrick Cornelisz Vroom, holenderski malarz, grafik, ilustrator i projektant gobelinów (zm. 1640)
- Piotr Młodszy Wężyk Widawski, polski poeta (zm. 1605)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 8 stycznia – Andrzej Batory (zm. 1563), węgierski szlachcic, marszałek nadworny.
- 12 stycznia – Makary (metropolita Moskwy), metropolita Moskwy i Wszechrusi (ur. 1482).
- 2 lutego – Hans Neusiedler, niemiecki kompozytor i wirtuoz gry na lutni pochodzenia węgierskiego (ur. 1508).
- 4 lutego – Wilhelm Hohenzollern, arcybiskup ryski (ur. 1498).
- 24 lutego – Franciszek de Guise, drugi książę de Guise (ur. 1519).
- 28 marca – Henricus Glareanus, szwajcarski humanista, historyk, muzyk i poeta (ur. 1488).
- 12 maja – Jan Ocieski, kanclerz wielki koronny (ur. 1501).
- 18 sierpnia – Étienne de La Boétie, radca parlamentu Bordeaux, przyjaciel Montaigne’a (ur. 1530).
- 31 sierpnia – Giovanni Angelo di Montorsoli, włoski rzeźbiarz, uczeń Michała Anioła (ur. 1506).
- 20 października – Pankraz Labenwolf, niemiecki ludwisarz renesansowy (ur. 1492).
- 22 października – Diego de Siloé, hiszpański architekt i rzeźbiarz renesansowy (ur. 1490).
- 5 listopada – Jan II Jakub Heraklid Despot, hospodar Mołdawii (ur. 1511).
- 11 listopada – Francesco Salviati (malarz), włoski malarz okresu manieryzmu (ur. 1510).
- 1 grudnia – Andrea Schiavone, włoski malarz i grafik okresu manieryzm (ur. 1510).
- 5 grudnia – Guriasz (Rugotin), pierwszy prawosławny biskup kazański, święty prawosławny (ur. 1510).
- grudzień – Jan Baptysta Tęczyński – wojewoda bełski (1563) i starosta lubelski (ur. 1540).
- Petrus Artopoeus, niemiecki działacz reformacyjny i teolog luterański (ur. 1491).
- Daði Guðmundsson, islandzki szlachcic i dowódca (ur. 1485).
- Jan Domanowski, biskup żmudzki, wikariusz i oficjał generalny kapituły wileńskiej (ur. 1500).
- Jakub Lubelczyk, polski działacz reformacyjny, pisarz, tłumacz i poeta, pastor kalwiński (ur. 1530).
- Stanisław Mateusz Stadnicki, zagorzały zwolennik reformacji – najpierw luteranizmu, potem kalwinizmu.
- Dymitr Wiśniowiecki Bajda, awanturnik kozacki (ur. 1516)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
