Narmer

Narmer (Men, Meni o Menes) foguèt un faraon d’Egipte, de la primièra dinastia. Regnèt en 3150 aC. Probablament, aguèt un long regnat de mai de 30 o 40 ans. (Maneton pensa que demorèt pendent 62 annadas e que moriguèt per un atac d’ipopotam).^[1]

Lo sieu paire poiriá aver estat lo rei Ka o lo rei Escorpion II (vegètz dinastia 0). Se pensa que foguèt lo paire de Her-Aha. Tradicionalament se considera que foguèt l'unificador del Naut e lo Bas Egipte mas es probable que regnèsse abans de Menes e benlèu dinc après d'aqueste. En lo papir de Turin seguís los Shemsu Hor, "seguidors d'Òrus", encara considerats semidius o reis mitics. ^{[2] [3]}

La sieuna capital poiriá aver estat Nekhen, mas la necropòli es en Abidòs. Lo sieu diu principal èra Jetj-amentiu, un tipe de can, possible ancessor d'Osiris. Erodòt ditz que foguèt lo fundador de Memfis, mas se pensa mai ben que foguèron òbras de rebastiment o de bastiment parcials.

Plan d'otís sieus an estat trobats en tot Egipte (Nekhen, Wadi Qash, Djebel Tjawti, Coptos, Minshat Abu Omar, Tell Ibrahim Awad, Buto..., dinc a Palestina, en Tel Erani, Arad, En Besor, Halif o Nahal Tillah... e tanben en Nubia, en Kafr Hassan Dawood, prèp de Wadi Tumilat). Lo mai famos es la paleta de Narmer. En dos lòcs a lo nom Nar, que divèrses egiptològs identifiquèron amb un autre sobiran. Foguèt enterrat en Abidòs, tombèl B17-18, prèp de lo sieu probable filh e successor Aha.

Sa molhèr foguèt Neithhotep, probable maire de Her-Aha, e segon lo nom sembla èsser originaria del Bas Egipte.

Noms: Narmer o Nar (nom d'Òrus), Men, Meni, Menes, Menoete, Mnesis, Men, Mena/Menas i Meni (nom de Nesut-Biti),^[4] nom grec Menes, autras transcripcions: Merinar, Merinari, Mernar, Nar, Narmeru, Narmerta, Narmertau, Narmertaw, Narmertjai, Narbatjai.

1. ↑ Es pas segur que Narmer e Menes foguèsson lo meteis faraon, e poirian aver estat dos faraons desparièrs plan proches en lo temps.
2. ↑ Kinnaer, Jacques. Turin Kinglist. (anglès)
3. ↑ Lo nom de "Shemsu Hor" foguèt tanben aplicat mai tard als sacerdots que faián los ritus funeraris.
4. ↑ Abans del faraon Den, los reis solament utilizavan lo nom d'Òrus quan èran coronats, mas non s'a trobat nessun autre nom, pr'aquò qualqu'ns egiptològs dison qu'es lo solet nom possible vertadièr. De còps, en las listas reialas encargadas per qualqu'ns faraons escrivián mai noms als noms dels primièrs faraons per ajudar en la sieuna legitimitat.

• The Narmer Catalog
• Darius Szitek. Egipt Starożytny - Historia i Chronologia (Version francesa; Version anglesa).