Askenasar
Askenasar eller askenasiske jødar (hebraisk אשכנזי ’aškənazzī) er jødar som stammar frå Mellom- og Aust-Europa. Nemninga omfattar jødane som tradisjonelt budde i Tyskland, Austerrike, Polen, Litauen og andre delar av Aust-Europa. Tidlegare tala alle askenasiske jødar jiddisch.
Sidan 1800-talet har mange emigrert til andre land som Frankrike, USA og Israel.
Askenas (hebraisk אשכנז ’aškənaz) er det eldre hebraiske ordet for Tyskland, og særleg området langs Rhinen der alemannarane budde (jamfør det franske namnet for Tyskland, Allemagne).
Askenasar i Skandinavia
endreNoreg
endreFrå kristendomen vart innført på 1000-talet fram til midten av 1800-talet var askenasar stort sett utelukka frå Noreg anna enn etter spesiell søknad om leidebrev. Etter grunnlovsendringa i 1851 fekk dei askenasiske jødane innreise-, bu- og arbeidsrett, og ei moderat innvandring i dei neste tiåra førte til etablering av mosaiske trussamfunn i Kristiania (Oslo) og Trondheim. Grunnstamma i desse trussamfunna er askenasím — hovudsakleg frå Sverige, Danmark, Tyskland, Polen og dei baltiske landa. Mindre busetnader av askenasím fanst òg i Bergen, Kristiansund, Drammen, Narvik, Tromsø og andre stader, men dei fleste av desse jødiske samfunna vart meir eller mindre utsletta under den andre verdskrigen.
Sjå òg
endreKjelder
endre- «askenas» i Nynorskordboka.
- «askenaser» i Store norske leksikon, snl.no.
Bakgrunnsstoff
endre- «askenaser» i Store norske leksikon, snl.no.