Myrciaria dubia
| Myrciaria dubia | |
 Myrciaria dubia | |
| Status | |
Status i verda:  Livskraftig
| |
| Systematikk | |
| Rike: | Planteriket Plantae |
| Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
| Orden: | Myrteordenen Myrtales |
| Familie: | Myrtefamilien Myrtaceae |
| Underfamilie: | Myrtoideae |
| Stamme: | Myrteae |
| Slekt: | Myrciaria |
| Art: | M. dubia |
| Vitskapleg namn | |
| Myrciaria dubia | |
Myrciaria dubia er eit buskaktig tre i myrtefamilien som veks langs elvekantar i regnskogen i Amazonas i Peru og Brasil. Planten er lokalt kjend under namn camu camu, camucamu, cacari og camocamo. Det har ei frukt som kan etast og som inneheld mykje C-vitamin. Myrciaria dubia er nært i slekt med jabuticaba (Myrciaria cauliflora) og guavaberry eller rumberry (Myrciaria floribunda).
Treet blir typisk 3-5 meter høgt. Det er eviggrønt med motsette, fjøraktige blad. Blada kan vera 3–20 cm lange og 1-2 cm breie. Det har små kvite blomar med voksaktige kronblad og søtleg lukt. Det har ei raud-lilla kirsebæraktig frukt.
Utbreiing
[endre | endre wikiteksten]Treet veks i dag i Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia og Brasil. Utbreiingsområdet strekkjer seg frå sentrale Pará i Brasil, langs midtre og øvre delar av Amazonaselva til austlege Peru. I nord veks det i Casiquiare og øvre og midtre Orinoco. I Brasil vekst treet i Rondônia langs elvene Maçangana og Urupa og i Amazonas, i Manaus og Manacapuru og langs Yavarí, Madeira og Rio Negro.
Bruk
[endre | endre wikiteksten]Camu camu har tradisjonelt vore brukt som åte ved fiske, medan treet har blitt brukt som ved. I nyare tid har ein teke i bruk frukta som næringsmiddel i større stil. Eit raudleg pigment i det lêraktige skalet gjev jusen frå frukta ein rosa farge. I nyare tid har ein brukt camu camu til å smaksetja iskrem, drikkar og søtsaker.[1] Frukta er også blitt seld i pulver- eller kapselform som helsekost. Camu camu er mellom anna populært i Japan.[1]
Overhausting av bær frå vill camu camu truger treet. Ein har gjort forsøk på å dyrka det kommersielt rundt Amazonaselva for å få ei anna kjelde til camu camu-bær.[1]
Næringsinnhald
[endre | endre wikiteksten]C-vitamininnhaldet er rundt 2–3 % av vekta til fersk frukt.[2] Dette er blant dei høgaste ein kjenner til blant frukt, berre australske Terminalia ferdinandiana har meir.
Frukta inneheld fleire flavonoid, som antocyanin, flavonol, flavanols, katekin , delfinidin 3-glukosid, cyanidin 3-glukosid, ellaginsyre og rutin.[3]
Næringsinnhald per 100 g fersk frukt:
- Protein 0,4 g
- Karbohydratar 5,9 g
- Stive 0,44 g
- Sukker 1,28 g
- Fiber 1,1 g
- Feitt 0,2 g
- Kalsium 15,7 mg
- Kopar 0,2
- Jern 0,53
- Magnesium 12,4 mg
- Manga 2,1
- Kalium 83,9
- Natrium 11,1 mg
- Sink 0,2
- C-vitamin: 1882–2280 mg avhengig av kor mogen frukta er.[4]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Conservation issues, rainforestconservation.org
- ↑ Peruvian Camu Camu fruit conquers Japan Arkivert 2013-09-27 ved Wayback Machine. Percy Takayama, Living in Peru - Business, 12 February 2007. Accessed July 2012.
- ↑ Antioxidant compounds and antioxidant capacity of Peruvian camu camu (Myrciaria dubia (H.B.K.) McVaugh) fruit at different maturity stages. Rosana Chirinos, Jorge Galarza, Indira Betalleluz-Pallardel, Romina Pedreschi and David Campos, Food Chemistry, Volume 120, Issue 4, 15 June 2010, Pages 1019-1024, doi:10.1016/j.foodchem.2009.11.041
- ↑ Mst. Sorifa Aktera; Sejong Ohb; Jong-Bang Euna; Maruf Ahmed (Aug 2011). «Nutritional compositions and health promoting phytochemicals of camu-camu (Myrciaria dubia) fruit: A review». Food Research International 44 (7): 1728–32. doi:10.1016/j.foodres.2011.03.045.
- Penn, J.W., Jr. 2006. The cultivation of camu camu (Myrciaria dubia): A tree planting programme in the Peruvian Amazon. Forests, Trees and Livelihoods. Vol. 16 (1), pp. 85–101.
- Denne artikkelen bygger på «Myrciaria dubia» frå Wikipedia på engelsk, den 9. august 2017.