[go: up one dir, main page]

Spoorlijn 26

oostelijke ringspoorlijn rond Brussel, Schaarbeek - Halle, België

Spoorlijn 26 is een Belgische spoorlijn die de Brusselse gemeente Schaarbeek verbindt met Halle via het oosten en zuiden van Brussel. De lijn is 28,6 km lang.

Spoorlijn 26
Schaarbeek - Halle
Spoorlijn 26 op de kaart
Totale lengte28,6 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorBelgische Staat
Geopend
Schaarbeek - Watermaal: 19 juli 1926
Watermaal - Linkebeek: 15 juli 1928
Linkebeek - Halle: 3 januari 1930
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerd
Schaarbeek - Linkebeek: 1950
Linkebeek - Halle: 1963
Aantal sporen2
Baanvaksnelheid90 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingMEMOR
Treindienst doorNMBS
Traject
vSTR- lijn 161 van Namen
vSTR lijn 25 van Brussel-Noord
vSTRvSTR- lijn 27 van Brussel-N, spoor B
lijn 36 van Brussel-N, spoor B
vSTRdSTRvSTR-d lijn 27 van Brussel-N spoor A
lijn 36 van Brussel-N spoor A
vSTRdSTRvSTRd lijn 27D van Brussel-Noord
vSTRdSTRvSTRdSTR lijn 36N van Brussel-Noord
dSTRvÜSTldSTRvÜSTvSTR- lijn 28 van Brussel-Zuid
vBHF-LdBHF-MvBHF-RdSTRdKMWd 0,0 Schaarbeek
v-SHI2g+rvSTRvSTRvSTR-
vÜSTlvÜSTrvSTR
dSTRvÜSTdSTRvSTR
vÜSTrvÜSTlvSTR
vSTRvSTR-DSTvSTR Schaarbeek-Vorming
dvSTRvSTRvSHI2gldSHI2+r Y Albertbrug
dvSTR-ABZgrovSTRvÜSTordSTR lijn 36 naar Luik-Guillemins spoor B
ddKRZludKRZmudKRZmudKRZrudSHI2r+lvSHI2gr lijn 36N naar Leuven
dvKRZudABZgrvSTRvSTR lijn 36 naar Luik-Guillemins spoor A
v-STRvSHI2g+l-vSTRvDST-STR Schaarbeek-Vorming
v-STRdSTRdSHI2+ldSHI2grxled-KRZ2+4oedSTR+c3dSTR lijn 27E naar Schaarbeek-Vorming
v-STR2dKRZc3ovDSTedKRZc1oedABZg+4dSTR Schaarbeek-Vorming
STRc1dKRZ2+4o-vSHI2g+rdSTRevÜSTl lijn 27F van Schaarbeek-Vorming
dSTRdKRZc2ud-KRZ3+1udSHI2revSTR
STRc2d-KRZ3+1udKRZ3+1u-dKRZc4udevÜSTxr
v-STR+1dKRZc4udSTRxdSHI2gld-STR2+4xdSTR+c3dSTR lijn 26B naar Y Haren Noord opgebroken
v-STRvSTRexdSTRdSTRc1xdABZg+4dSTR
dvSTRxvSTRl-STRodSTRqhdKRZadKRZo lijn 25 naar Antwerpen-Luchtbal
dvSTR-STRldSTRqedABZqldSTRqhdKRZedABZql Y Haren Noord, lijn 27 naar Antwerpen-Centraal
vSTR-v-SHI4+lv-SHI4r
STRldSTRqKRZu lijn 25N naar Mechelen-Nekkerspoel
dABZg+l 3,2 Y Keelbeek-Noord, lijn 26/1 van Y Machelen
dABZgl 3,8 Y Keelbeek-Zuid, lijn 36/1 naar Y Diegem Oost
dKRZo lijn 36, Brussel-Noord - Luik-Guillemins spoor A
dKRZo lijn 36N, Brussel-Noord - Leuven
dKRZo lijn 36, Brussel-Noord - Luik-Guillemins spoor B
dABZg+l Y Harenheide lijn 36/3 van Y Diegem West
dHST 4,0 Haren
dABZgr aansluiting MIVB
dmKRZu 1 1
dHST 4,7 Bordet
dHST 5,8 Evere
deDST 6,3 Schaarbeek-Josaphat
dSKRZ-Au R21
dmKRZu 1
dmKRZu 1 1
dHST 8,6 Meiser
dtSTRa Jubelparktunnel 1716 m
dtABZgr Y Jubelpark, lijn 161A naar Watermaal
dmtKRZ 1
utdSTR+rtdSTR 1 1
utdHSTtdBHF 9,9 Merode
utdABZglmtdKRZt 1
exdKDSTaumtvSTRd Etterbeek-Jubelpark
exdSTRutdHSTtdSTRd Thieffry
exdSTRutdSTRetdSTRed
exdSTRluemdKRZedABZg+rd
udKRZlumdKRZru 1 1
udHSTdSTR Pétillon
dudSTRlmdTHSTuudSTR+r Hankar
dBHFudHST 11,2 Delta
dSTRudSTRl 1
dSTR+rdvSTR- lijn 161A van Y Jubelpark
dSTR+rvSHI2gl-dSTR lijn 161 van Schaarbeek
vSTRvWSLge 13,3 Y Etterbeek, lijn 26/2 naar Etterbeek
vSTR-eABZgledKRZedKRZo lijn 160 naar Tervuren opgebroken
vÜSTo+rvSTR
dSTRvÜSTolvSHI2gl-d 13,6 Y Watermaal, lijn 26/3 naar Watermaal
vSTRv-SHI2g+rvSTR- 14,1 Y Boondaal, lijn 26/4 van Etterbeek
SPLeldSTRqdKRZodABZqld lijn 161 naar Namen
dHST Arcaden
dHST 14,7 Boondaal
dmKRZu 1 1
dTUNNEL1 Tunnel van Boondaal 1063 m
dHST Diesdelle
dmKRZu 1
dHST 16,2 Sint-Job
vSHI2gl- 19,5 Y Linkebeek Halle
vÜSTur
vSTR-STRl lijn 26/5 naar Y Linkebeek
dKRZu lijn 124, Brussel-Zuid - Charleroi-Zuid
dHST 19,7 Moensberg
dSTR+GRZq grens Brussel - Vlaams-Brabant
dHST 21,4 Beersel
dSKRZ-Au R0E19
dHST 24,6 Huizingen
evSHI2gl- Y Buizingen, lijn 26/6 naar Halle Blok 7 opgebroken
dhdKRZaxdKRZdSTR+r lijn 96N van Brussel-Zuid
dhdKRZevxABZg+r-STR lijn 96 van Brussel-Zuid
ddABZg+rvÜSTr lijn 96E van Lot
dvÜSTdSTR 27,3 Y Noord-Halle
dtdSTRatdSTRatdSTRa Tunnel van Halle
dtvBHFtdSTR 28,6 Halle
dtdSTRetdSTRetdSTRe HSL 1 naar Esplechin grens
vÜST lijn 96 naar Quévy
vSTR- lijn 94 naar Blandain

Geschiedenis

bewerken

Reeds in 1890 bestonden er plannen voor een dubbelsporige oostelijke ringlijn rond Brussel, maar pas in 1896 werd begonnen met de aanleg ervan. Een klein stuk van de lijn in aanbouw werd gebruikt voor de Wereldtentoonstelling van 1910. Op 19 juli 1926 werd het noordelijke stuk, tussen Schaarbeek en Etterbeek officieel geopend. Op 15 juli 1928 was de spoorlijn verlengd tot Linkebeek en vanaf 3 januari 1930 konden treinen vanuit Schaarbeek helemaal tot in Halle rijden. De werken werden gerealiseerd door aannemer Henri Verbeure. Oorspronkelijk had de lijn het nummer 91A. [1]

Bij de opening van de spoorlijn waren goederenstations Schaarbeek-Josaphat en Etterbeek-Jubelpark de enige stations. In de zomer van 1933 was er een experiment met autorails die Beersel op zondag bedienden met vier heen- en terugritten tussen Schaarbeek en Halle via Leopoldswijk en Etterbeek.[2] Dit experiment heeft geen vervolg gehad. Pas in de jaren 1970 werden er langs de spoorlijn stopplaatsen ingericht en werd er voorstadsverkeer georganiseerd. Eerst tussen Etterbeek en Halle op 30 september 1973 en tussen Etterbeek en Vilvoorde op 27 september 1976.

De spoorlijn werd in het begin vooral gebruikt als doorgangslijn voor het personen- en goederenvervoer naar het zuiden van het land. Na de voltooiing van de Noord-Zuidverbinding in Brussel viel het reizigersvervoer terug. Goederenvervoer tussen Antwerpen en Charleroi bleef van deze lijn gebruikmaken om de Noord-Zuidverbinding te vermijden.

Op 16 januari 1950 was de spoorlijn tussen Schaarbeek en Linkebeek, tezamen met spoorlijn 27, geëlektrificeerd met een bovenleidingsspanning van 3 kV. Vanaf 6 januari 1963 konden elektrische treinen ook doorrijden tot in Halle.

Sinds de aanleg van lijn 25N en de ombouw van Schaarbeek-Vorming behoort het gedeelte tussen Schaarbeek en de aftakking van lijn 26A administratief tot lijn 26A. Hierbij is een gedeelte van lijn 26 opgebroken.

De maximumsnelheid bedraagt 90 km/u.

Actualiteit en toekomst

bewerken

Deze spoorlijn speelt een belangrijke rol in het Gewestelijk Expresnet (GEN) in en rond Brussel. Voor verplaatsingen van het zuidwesten naar het noordoosten van Brussel is deze lijn namelijk een alternatief voor de zeer drukke Brusselse Noord-Zuidverbinding. Bovendien loopt een deel van de spoorlijn, tussen de stations Merode en Delta, evenwijdig aan een lijn van de Brusselse metro, wat goede overstapmogelijkheden biedt op deze twee stations. Ter voorbereiding van het GEN werden onder andere twee nieuwe stations geopend op het zuidelijk deel van de lijn. Het eerste daarvan, Diesdelle, werd geopend op 10 december 2007. Het tweede is Arcaden, tussen de stations Delta en Boondaal in de onmiddellijke nabijheid van het station Watermaal op spoorlijn 161.

Met de invoering van het S-net in december 2015 wordt spoorlijn 26 door vier S-lijnen bereden: S4, S5, S7 en S9. Hierdoor is de frequentie op lijn 26 sterk verhoogd. Op het traject Vilvoorde - Sint-Job rijden sindsdien minstens vier treinen per uur in de spits, waarvan twee via de nieuwe Schuman-Josaphattunnel.

Ondanks de uitrol van het GEN, reden deze reizigerstreinen op de lijn tot december 2017 alleen op werkdagen, tussen 6 uur en 20 uur. In het beheerscontract van NMBS werd voorzien dat de dienstverlening als een proefproject uitgebreid wordt naar bediening 's avonds en op zaterdag, echter slechts nadat de nodige infrastructuurwerken voor capaciteitsuitbreiding in het kader van het GEN uitgevoerd zouden zijn[3]. Met de invoering van het nieuwe vervoersplan van de NMBS in december 2016 maken Intercity's tussen Leuven en Eigenbrakel in het weekend wel gebruik van de spoorlijn. Sinds december 2017 rijdt de S5-trein ook 's avonds en op zaterdag en zondag.

Alleen het trajectdeel tussen Y Jubelpark en Y Boondaal / Y Etterbeek langs de stations Merode en Delta, dat alleen door de S4 en S9 bediend wordt, kent nog geen weekendbediening.

Treindiensten

bewerken

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC en S treinen. Sinds 7 februari 2022:

Serie Route Bijzonderheden
IC 17 Brussels Airport-ZaventemBrussel-LuxemburgNamenDinant Rijdt in het weekend tussen Brussel-Zuid en Dinant
S4 AalstBrussel-SchumanHofstadeMechelen Rijdt niet in het weekend
S5 [Geraardsbergen –] EdingenHalleBrussel-SchumanVilvoordeMechelen Tijdens de vakantieperiode 1×/u. Halle–Mechelen
S7 HalleMerodeVilvoorde Rijdt niet in het weekend
S9 LandenLeuvenBrussel-SchumanEigenbrakelNijvel Rijdt niet in het weekend
S19 (Leuven-)Brussels Airport-ZaventemBrussel-Luxemburg - EigenbrakelCharleroi-Centraal Rijdt in het weekend tussen Leuven en Eigenbrakel

Aansluitingen

bewerken

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Schaarbeek
Spoorlijn 25 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Luchtbal
Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
Spoorlijn 27D tussen Brussel-Noord en Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27E in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27F in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 28 Schaarbeek en Brussel-Zuid
Spoorlijn 36 tussen Brussel-Noord en Luik-Guillemins
Spoorlijn 36N tussen Brussel-Noord en Leuven
Spoorlijn 161 tussen Schaarbeek en Namen
Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 26A tussen Schaarbeek en Y Haren Noord
Spoorlijn 26B tussen Schaarbeek en Y Haren Noord
Spoorlijn 27D tussen Brussel Noord en Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27E in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Spoorlijn 27F in de bundel van Schaarbeek-Vorming
Y Keelbeek Zuid
Spoorlijn 36/1 tussen Y Keelbeek Zuid en Y Diegem Oost
Y Harenheide
Spoorlijn 36/3 tussen Y Harenheide en Y Diegem West
Y Jubelpark
Spoorlijn 161A tussen Y Jubelpark en Watermaal via Brussel-Luxemburg
Halle
Spoorlijn 94 tussen Halle en Froyennes-grens / Baisieux (F) grens via Doornik
Spoorlijn 96 tussen Brussel-Zuid en Quévy-grens / Feignies (F) grens via Bergen
Spoorlijn 96E tussen Lot en Halle
Spoorlijn 96N tussen Brussel-Zuid en Halle

Verbindingssporen

bewerken
26/1: Y Machelen (lijn 27) - Y Keelbeek Noord (lijn 26)
26/2: Y Etterbeek (lijn 26) - Etterbeek (lijn 161A)
26/3: Y Watermaal (lijn 26) - Watermaal (lijn 161)
26/4: Etterbeek (lijn 161) - Y Boondaal (lijn 26)
26/5: Y Linkebeek Halle (lijn 26) - Y Linkebeek (lijn 124)
26/6: Y Buizingen (lijn 26) - Halle Blok 7 (lijn 96) (Dit verbindingsspoor werd opgeheven na de afwerking van spoorlijn 96N en de omvorming van het station Halle.)

Verbindingssporen Infrabel - MIVB

bewerken

Op deze lijn liggen ook twee vertakkingen die het Infrabel-net verbinden met sporen van de MIVB. De eerste ligt ter hoogte van het station Delta en komt uit op metrolijn 5 (deze is inmiddels al afgesloten met hekwerk), de tweede ten zuiden van station Haren. Deze tweede komt uit in de stelplaats Haren van de MIVB, en is de enige mogelijkheid om, via het spoor, metrostellen naar deze stelplaats te brengen. In de stelplaats ligt een testspoor voor deze stellen, waardoor zulke transporten sporadisch plaatsvinden. Ook op spoorlijn 28 ligt een dergelijk verbindingsspoor. Om de overbrengen mogelijk te maken, werden de krokodillen die de seinen beveiligen, verlaagd opgesteld.

Zie ook

bewerken