Spoorlijn 24
Spoorlijn 24 is een Belgische spoorlijn die Tongeren met Aken in Duitsland verbindt. De spoorlijn is hoofdzakelijk in gebruik voor goederenvervoer, als deel van de Montzenroute. Personenvervoer vindt alleen plaats bij langdurige versperring van andere lijnen.[1]
| Spoorlijn 24 / DB 2552 Tongeren - Aachen West | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Totale lengte | 49,8 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spoorwijdte | normaalspoor 1435 mm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aangelegd door | Preußische Staatseisenbahnen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Geopend Tongeren - Glons Haut: 8 februari 1917 Glons Haut - Aachen West: 28 februari 1917 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Huidige status | in gebruik (Tongeren - Y Glons lijn 34) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Geëlektrificeerd Tongeren - Visé Haut: 1982 Visé Haut - Montzen: 1984 Montzen - Gemmenicher Tunnel: 2008 Gemmenicher Tunnel - Aachen West: 1968 Tongeren - Viaduct van Moresnet (3,0 kV=) Viaduct van Moresnet - Aachen West (15 kV~) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aantal sporen | verdubbeld 1918 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Baanvaksnelheid | 100 km/u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Treindienst door | NMBS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Traject | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De spoorlijn is onderdeel van de Montzenroute vanuit de haven van Antwerpen naar het Ruhrgebied. Het Duitse deel staat als spoorlijn 2552 onder beheer van DB Netze.
Het traject van Montzen tot de grens is de enige spoorlijn in België waar treinen rechts rijden zoals in Duitsland[2]. De seinen lijken er in spiegelbeeld te staan.[3]
Geschiedenis
bewerkenTijdens de Eerste Wereldoorlog behield Nederland zijn neutraliteit waardoor het internationale treinverkeer tussen Duitsland en België via Nederland werd stopgezet. Duitsland, dat België had bezet, bouwde een alternatieve verbinding ten zuiden van Nederlands Limburg via de Voerstreek naar de Gemmenichertunnel. Deze laatste tunnel werd al in 1872 gebouwd voor een (tweede) verbinding tussen Aken en grensdorp Welkenraedt. De nieuwe spoorlijn takte af van de bestaande net nadat deze uit het westportaal van de Gemmenichertunnel kwam. De nieuwe spoorlijn werd op 15 februari 1917 geopend voor militair verkeer. Vanaf 9 oktober 1917 vond er ook reizigersverkeer plaats op lijn 24.
Na de Tweede Wereldoorlog was er alleen nog reizigersverkeer op het baanvak Wezet – Montzen. Op 2 juni 1957 kwam hier ook een eind aan.
Op 1 oktober 2013 ontspoorde op spoorlijn 24 een goederentrein geladen met auto's op het Viaduct van Remersdaal.[4]
Elektrificatie
bewerkenEind 2007 is een begin gemaakt met de elektrificatie van de lijn tussen de Gemmenichertunnel en het station van Station Montzen. Deze elektrificatie is op 14 december 2008 afgerond. Het deel van de spoorlijn tussen Aachen West en de Gemmenichertunnel (tunnel de Botzelaer) werd in 1968 als eerste voorzien van bovenleiding. Op dit deel worden zware goederentreinen de steile heuvel tussen Aachen-West en Gemmenich opgeduwd door elektrische locomotieven.
Op het Belgische deel is er voor gekozen om de Duitse bovenleiding door te trekken tot halverwege het viaduct van Moresnet, waar een spanningssluis de scheiding vormt tussen de Duitse bovenleidingsspanning van 15 kV wisselspanning en de Belgische van 3 kV gelijkspanning.
Reizigersverkeer
bewerkenMeer dan een halve eeuw reden er vrijwel geen reizigerstreinen over lijn 24. Sinds enkele jaren maakt NMBS soms echter weer gebruik van het gedeelte tussen Wezet en Montzen. IC-treinen tussen Luik en Welkenraedt rijden om via deze route bij langdurige versperring van spoorlijn 37, zoals het geval was tijdens de vernieuwingswerken in 2018 en 2024, en na de ernstige overstromingen in het Vesderdal in juli 2021. Het spoorgedeelte tussen Y. Glons en Wezet wordt dan weer regelmatig gebruikt voor de overbrenging van leeg reizigersmaterieel tussen de werkplaatsen van Hasselt en Kinkempois als de enkelsporige lijn 34 buiten dienst is.
Aansluitingen
bewerkenIn de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:
- Tongeren
- Spoorlijn 23 tussen Drieslinter en Tongeren
- Spoorlijn 34 tussen Hasselt en Luik-Guillemins
- Hindel-Bas
- Spoorlijn 38/1 tussen Y Homburg en Hindel-Bas
- Montzen
- Spoorlijn 39 tussen Welkenraedt en Botzelaer
- Y Geulthal
- Spoorlijn 24A tussen Y Geulthal en Y Ronheide
- Botzelaer
- Spoorlijn 39 tussen Welkenraedt en Botzelaer
- Aachen West W301
- DB 2553, spoorlijn tussen Aachen West W3 en Aachen West W301
- Aachen West
- DB 2550, spoorlijn tussen Aken en Kassel
Verbindingssporen
bewerkenExterne link
bewerken- Lijn 24
- L.24 Tongeren - Botzelaer grens
- Dr B.C. de Pater, Drs B. Schoenmaker e.a. (2005): Grote Atlas van Nederland 1930 - 1950, Asia Maior/Atlas Maior ; KNAG ; Nederlands Instituut voor Militaire Historie. ISBN 9074861253.
- ↑ lijnennetkaart voor personenvervoer in België
- ↑ [1]
- ↑ [2]
- ↑ Wagons met auto's donderen 25 meter van brug in Voeren Het Belang van Limburg, hbvl.be, 1 oktober 2013