Icovellauna

Behalve een schildering op doek, die ooit een wand versierde, zijn onder de votiefgaven aan de voet van het heiligdom in Metz lokale 'Mercuriusachtige' godenbeeldjes gevonden. De naam ervan is niet gekend en men kan ook niet nagaan of deze god op zeker moment eventueel als haar echtgenoot werd beschouwd. Wel laat een associatie met de Romeinse Mercurius als god van genezing vermoeden, dat Icovellauna een godin van het genezend water was.^[5]

Een stenen trap leidt langs de buitenmuur naar het waterbekken. Ooit zou dit de plaats zijn geweest waar offergaven werden geschonken. Bedevaarders konden er ook wat van het sacrale water nemen.

In navolging van Joseph Vendryes interpreteert Miranda Green de Gallische wortel ico- als 'water' en typeert zij Icovellauna als een "watergodin" die "over het nymphaeum van Sablon in het Moezel-bassin heerste, de locatie van een warme bron".^[6] Xavier Delamarre daarentegen acht deze verklaring erg onwaarschijnlijk. Op zuiver etymologische gronden meent hij dat ico- de naam van een vogel zou kunnen zijn, mogelijk een specht.^[7]

De wortel uellauno- komt terug in veel andere Keltische namen, zoals die van de god Vellaunus, de held Cassivellaunos, later bekend in Welshe legenden als Caswallawn, en uiteraard de Catuvellauni, de Zuidoost-Britse stam, waarvan de naam ook verwant lijkt met de Catalauni, Catalaunum en Catalaunia (Catalonië).^[8] Deze wortel (uellauno-) werd op verschillende manieren geïnterpreteerd, al is er recent een lichte voorkeur voor de interpretatie ‘hoofd, gebieder’ (vergl. Oudiers follaimnigid ‘hij beheerst, gebiedt’)^[8], met uitgang -a dus in dit geval ‘gebiedster, heerseres’ (zie Vellaunus).