Spoorloos (televisieprogramma)

Spoorloos
Genre	Amusement
Speelduur per afl.	50 minuten
Presentatie	Han van der Meer (1990-1992) Debby Petter (1993-1995) Karin de Groot (1996-2001) Derk Bolt (1991-2024) Jetske van den Elsen (2017-heden) ,Joris Linssen(2024)
Land van oorsprong	Nederland
Uitzendingen
Start	2 februari 1990
Afleveringen	Ruim zeshonderd
Seizoenen	3
Netwerk of omroep	KRO (1990-2015) KRO-NCRV (2015-heden)
Zender	NPO 1 (herhaling op NPO 2)
Prijzen
Gouden Televizier-Ring	2001
Officiële website
(en) IMDb-profiel
Portaal    Televisie

Spoorloos is een Nederlands televisieprogramma van de KRO-NCRV (voorheen KRO) waarin getracht wordt in het buitenland biologische ouders van in Nederland wonende kinderen op te sporen. Veel zaken hebben te maken met geadopteerden en met kinderen van alleenstaande moeders die op zoek zijn naar hun vader.

Spoorloos werd jarenlang vanuit een studio gepresenteerd, eerst door journalist Han van der Meer, later door Debby Petter en vervolgens door Karin de Groot. De eerste jaren waren het vooral oude verloren vrienden en verdwenen liefdes die werden gezocht. Zij interviewden vrienden of familieleden, waarbij hun motivaties en ervaringen centraal stonden. Vervolgens werd hun een deel van de zoektocht naar de verdwenen vriend of het familielid op een scherm getoond, waarna het interview werd voortgezet. Na vertoning van het laatste deel van de documentaire werden de vermiste vrienden familieleden op het podium geroepen en volgde een emotionele omhelzing.

Later verdween het studiogedeelte en werd de presentatrice vervangen door een voice-over. De opnames vinden nu plaats in de woning van de zoekende persoon, waar de reportages van de zoektocht op een televisie- of computerscherm aan de betreffende persoon worden getoond. Het programma betreft alleen nog maar zoektochten naar biologische familieleden. De ontmoeting van de zoeker met zijn of haar biologische familie vindt nu vaak plaats in het land van herkomst. Met ingang van 11 december 2017 kwam Jetske van den Elsen er als presentatrice bij: zij staat vooral de zoeker bij.

In juni 2017 werden presentator Derk Bolt en zijn vaste cameraman Eugenio Follender ontvoerd in Colombia - bij de grens met Venezuela. Een week lang werden zij vastgehouden door de Colombiaanse guerrillabeweging ELN. Bolt schreef hierover het boek Ontvoerd.

Op 14 januari 2019 was de 600ste tv-uitzending. De samenwerking met Derk Bolt werd in 2024 tegen zijn zin stopgezet.^[1]

In Vlaanderen werd Spoorloos uitgezonden op VT4, maar het is inmiddels van de buis verdwenen. In 2013 kwam VTM met de reeks "Vind mijn familie".

Onder anderen de volgende personen namen de presentatie in België voor hun rekening:

• Rani De Coninck
• Sabine De Vos
• Robin Janssens
• Terry Verbiest
• Lotte Verlackt
• Francesca Vanthielen (VTM)

In Australië (2008-2010) en de Verenigde Staten (sinds 2009) heet het Find My Family. In Engeland is het programma begonnen op 21 april 2011 onder de titel Long Lost Family. Er zijn ook versies in Zweden (Spårlöst), Estland (Sind otside]) en Finland (Kadonneen jäljillä).

In de loop der jaren zijn er bij de Nederlandse versie meerdere mismatches geweest. In Colombia werden minstens vijf geadopteerden aan een vrouw gekoppeld die niet hun biologische moeder bleek te zijn. In Indonesië ging het om minstens drie gevallen. Volgens een onderzoek van de Volkskrant uit 2024 werden simpele feiten niet gecontroleerd en basale controlevragen niet gesteld. Pas sinds 2019 wordt in alle gevallen dna-onderzoek gepleegd.^[2]

Sommige geadopteerden^[3] vinden dat programma's als Spoorloos en Vermist (1996-2014) het leed van geadopteerden exploiteren. Geadopteerden hebben vaak onvoldoende middelen en ondersteuning om zelf op zoek te kunnen gaan. Als gevolg van deze programma's worden ze bovendien ongewild geconfronteerd met vragen over hun achtergrond. Een ander bezwaar is de privacy van de gezochten die met naam en andere persoonlijke data worden genoemd en besproken.

• Website Spoorloos van KRO-NCRV