Nitra

**Nitra**
Plaats in Slowakije
	;
Situering
Regio	Nitra
District	Nitra
Coördinaten	48° 18′ NB, 18° 5′ OL
Algemeen
Oppervlakte	102,2 km²
Inwoners ; (2011)	78.916 ; (845 inw./km²)
Hoogte	151 m
Burgemeester	Jozef Dvonč
Overig
Postcode	959 XX
Netnummer	0 37
Kenteken	NI, NR
Website	nitra.sk
Foto's
Portaal	Slowakije

Nitra (Duits: Neutra; Hongaars: Nyitra) is de vierde stad van Slowakije. De stad, gelegen in het zuidwesten van het land aan de voet van de berg Zobor in het Tribec-gebergte, had in 2011 het inwonertal 78.916. Nitra heeft belangrijke voedingsmiddelenindustrie en twee universiteiten (voor landbouw en pedagogiek) en is dankzij het tentoonstellingscentrum Agrocomplex een belangrijke beurzenstad. Het is een oude bisschopszetel.

Geschiedenis

Nitra is een van de oudste steden van Slowakije. Het was het centrum van een Slavisch vorstendom onder prins Pribina, toen in 828 de eerste christelijke kerk van de wijde omtrek gewijd door de Salzburgse bisschop Adalram. In 833 werd Pribina door Mojmír I verdreven en werd Nitra de oostelijke hoofdstad van diens Groot-Moravische Rijk. Cyrillus en Methodius deden er hun missiewerk. In 925 versloegen de Hongaren dit rijk, waarna Nitra tot 1918 de lotgevallen van Hongarije zou delen. De Hongaren bouwden er een belangrijke vesting, die in 1241 de Mongoolse aanvallen weerstond. Nitra werd in 1248 onder Béla IV een vrije koninklijke stad, maar in 1288 kregen de bisschoppen haar in handen: tot 1848 zou dat zo blijven. In 1663 stond de stad enige tijd onder Turks gezag.

In de twintigste eeuw behoorde Nitra achtereenvolgens tot Oostenrijk-Hongarije, Tsjechoslowakije en Slowakije.

Nitra onderhoudt sinds 1994 een stedenband met Zoetermeer.

Bevolkingssamenstelling

1910: 16.419 inwoners 9.754 (59,4%) Hongaren, 4.929 (30%) Slowaken en 1.636 (9,9%) Duitsers.
2001: 87.285 inwoners 83.285 Slowaken (95,4%), 1.489 Hongaren (1,7%), 807 Tsjechen (0,9%), 323 Roma (0,4%), 55 Oekraïners, 47 Duitsers en 18 Roethenen.
2011: 78.916 inwoners 70.447 Slowaken (89,3%), 5.330 onbekend, 1.443 Hongaren, 521 Roma, 520 Tsjechen, 72-72 Polen en Moraviërs, 51 Oekraïners, 50 Russen, 46 Bulgaren, 42 Duitsers, 32 Roethenen, 15 Joden, 14 Kroaten, 13 Serviërs, 248 overige nationaliteiten.

Bezienswaardigheden

De belangrijkste bezienswaardigheid van Nitra is het hooggelegen ommuurde burchtcomplex, waarbinnen zich de kathedraal bevindt, die uit drie kerken bestaat: een gotische bovenkerk en een barokke benedenkerk, naast de romaanse Emmeramuskerk. Met deze drie kerken is ook het naastgelegen bisschoppelijke paleis verbonden. Voor de ingang van het burchtcomplex staat een barokke pestzuil uit 1760.

Het Groot-Seminarie aan het plein Pribinovo námestie heeft een grote historische bibliotheek.

In een van de wijken van de oude Benedenstad, Párovce, staat de romaanse St. Stefanskapel, een van de oudste gebouwen van Nitra.

Nitra is tevens de stad van herkomst van de chassidische joodse beweging Nitra.