Gibbons (mensaap)

Gibbons
Withandgibbon (Hylobates lar)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Mammalia (Zoogdieren) Orde: Primates (Primaten) Superfamilie: Hominoidea (Mensapen)
Familie
Hylobatidae Gray, 1871
Verspreiding van de verschillende soorten
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Gibbons op Wikispecies
Portaal    Biologie Zoogdieren

De gibbons (Hylobatidae) zijn een familie van de orde primaten (Primates). Er bestaan 17 soorten gibbons in vier geslachten.^[1] Ze komen alleen in Zuidoost-Azië voor. De bekendste soorten zijn de withandgibbon (Hylobates lar) en de siamang (Symphalangus syndactylus). Omdat tropisch bos wordt omgezet in landbouwgebied, worden de meeste soorten bedreigd met uitsterven.

Volwassen gibbons wegen 4-8 kilogram en leven in monogame familiegroepen, bestaande uit twee tot zes dieren. Zij leven hoog in de bomen en hebben lange armen, met handen die zo gevormd zijn dat ze zich makkelijk slingerend langs takken voort kunnen bewegen.

Wanneer ze op de grond lopen, lopen ze rechtop. Dit in tegenstelling tot de grote mensapen, die zich voortbewegen op handen en voeten.

Jonge gibbons blijven de eerste twee jaar zeer dicht bij hun moeder.

Een grote bedreiging vormt de jacht op gibbons voor de illegale huisdierhandel. De jacht concentreert zich meestal op het verkrijgen van een jonge gibbon waarbij het moederdier of beide ouders worden gedood. Wanneer de dieren als "huisdier" gehouden worden, worden ze na ongeveer zes jaar "moeilijk". Ze worden dan vaak in te kleine kooien gehouden en hun tanden worden afgeknipt.^[2]

Alle soorten staan op de Appendix I van de CITES-lijst (Convention in International Trade in Endangered Species). Dat wil zeggen dat de dieren niet uit het wild gehaald mogen worden om te worden uitgevoerd of verhandeld.

10 (11 als je de noordelijke geelwanggibbon meetelt) van de zeventien soorten gibbons hebben de status bedreigde diersoort op de Rode Lijst van de IUCN. Voor de kuifgibbon, Hainangibbon, Nomascus nasutus Nomascus siki en de witwanggibbon is de situatie kritiek (ernstig bedreigd). Over de status van de noordelijke geelwanggibbon is weinig bekend. Alleen de Oostelijke hoelok lijkt wat minder bedreigd in zijn bestaan; die heeft de status kwetsbaar.^[3]

Op het eiland Phuket in Thailand is een Gibbon Rehabilitation Center waar men probeert uit gevangenschap geredde dieren weer in het wild uit te zetten.