waar

Vragend: op welke plaats?
- Waar woont hij?
Betrekkelijk op welke plaats
- Dit is het huis waar hij tien jaar gewoond heeft.
▸ Ik wilde met mijn hele hebben en houden op mijn rug in de overweldigende wildernis van Amerika slapen onder de sterren, nieuwe mensen ontmoeten, alleen met mijn gedachten door de bossen lopen en de vrijheid hebben om te gaan en te staan waar ik wilde.^[9]
als locatief deel van een voornaamwoordelijk bijwoord vervangt een vragend voornaamwoord wat,welk
- waarvoor: Waar doet zij het voor?
als locatief deel van een voornaamwoordelijk bijwoord vervangt een betrekkelijk voornaamwoord wat, dewelke
- waarachter: Ik opende de deur waar hij achter verborgen zat.
bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord
- waarmaken: Hij was niet in staat dat waar te maken.

Hyponiemen

vanwaar
langs waar (Belgisch-Nederlands)

Afgeleide begrippen

Verwante begrippen

daar

Spreekwoorden

Waar een wil is is een weg.

als je iets echt wilt, dan zul je ook slagen /de weg vinden naar je doel

Waar gehakt wordt, vallen spaanders.

als je iets wil bereiken, moet je offers brengen ofwel: waar mensen werken worden fouten gemaakt, zonder daaraan te ontkomen

Waar het hart vol van is, loopt/vloeit de mond van over.

over dingen die iemand bezig houdt praat men erg graag ofwel: wat je belangrijk vindt of waar je veel aan denkt, daar praat je ook veel over

Waar het paard aangebonden is, moet het vreten.

men moet zich naar de omstandigheden schikken

Waar niets is, verliest de keizer zijn recht.

zonder geld kan men wel iets willen, maar dan komt het er niet van

Waar twee kijven hebben twee schuld.

als iemand tegen je kijft is dat nog geen excuus om op dezelfde manier terug te kijven

Geluk is de kunst een boeket te maken van de bloemen waar je bij kunt

gelukkig leven met de gegeven mogelijkheden/beperkingen

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.

verborgen wensen en verlangens komen vroeg of laat bewust of onbewust bovendrijven, je kan ze niet onderdrukken ofwel: familieleden nemen het uiteindelijk steeds weer voor elkaar op

Hij heeft de klok wel horen luiden maar weet niet waar de klepel hangt

hij heeft iets gehoord, trekt conclusies, maar kent niet het totaalplaatje

Uitdrukkingen en gezegden

in het hoekje zitten waar de slagen vallen

zich in een groep bevinden die altijd het moeilijk heeft of problemen krijgt

in de hoek zitten waar de klappen vallen

zich in een groep bevinden die altijd het moeilijk heeft of problemen krijgt

weten waar Abraham de mosterd haalt

zeer diepgaande kennis van een zaak hebben

weten waar de schoen wringt

de oorzaak van de problemen weten

weten waar men mee bezig is

deskundig handelen

Vertalingen

1. op welke plaats

Afrikaans: waar ^(af)
Arabisch: أين ^(ar)
Bulgaars: къде ^(bg), где ^(bg), където ^(bg), закъде ^(bg)
Catalaans: on ^(ca)
Chinees: 哪里 ^(zh)
Deens: hvor ^(da)
Duits: wo ^(de)
Engels: where ^(en)
Frans: où ^(fr)
Gotisch: ƕar ^(got)
Grieks: όπου ^(el)
Hebreeuws: היכן ^(he)
Hoogsilezisch: kaj ^(szl)

Voegwoord

waar

geeft een gelijktijdigheid en gedeeltelijke tegenspraak aan
- Waar Nederland zich zorgen maakt over Sint-Maarten, rekent het eiland op zijn nieuwe status.

Werkwoord

waar

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van waren
- Ik waar.
gebiedende wijs van waren
- Waar!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van waren
- Waar je?

Gangbaarheid

Het woord waar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "waar" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[10]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "waar" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑
Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
“Echte Amerikaanse jeans” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044632767
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Jamaicaans Patois

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

waar

(politiek) (militair) oorlog

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Pennsylvania-Duits

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
IPA: / vaːr /

Woordafbreking

waar

Woordherkomst en -opbouw

Verleden tijd van sei ("zijn")

vervoeging tegenwoordige tijd, aantonende wijs, bedrijvende vorm hele vervoeging zie waar/vervoeging
onbepaalde wijs	waar
verleden tijd
voltooid deelwoord
	enkelvoud		meervoud
1^e persoon	ich	waa	mir / mer	waae
2^e persoon	du	waascht	dihr / der dihr / der dihr / der ihr / er ihr / er nihr / ner	waat waae waaet waae waat waae
3^e persoon	er	waat	sie	waae
	sie	waat
	es	waat

Werkwoord

waar

was
«Geschder waar en grosse Daag do in Pennsylfaania. Der ganze Schtaat waar uffgeregt. Die Pittsburgh Steelers un die Arizona Cardinals hen in die Super Bowl gschpielt.^[1]»
Gisteren was een grote dag hier in Pennsylvania. De hele staat was opgewonden. De Pittsburg Steelers en de Arizona Cardinals hebben in de Super Bowl gespeeld.

Verwijzingen

↑ Es grosse Football Schpiel! De grote voetbalwedstrijd
PA Dutch 101, Blog, 2009-02-02

[p{{{1}}}-1] "waar" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[2] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[3] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[4] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[5] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[6] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[Echte_Amerikaanse_jeans-7] 
Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
“Echte Amerikaanse jeans” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044632767

[8] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-9] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[10] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[11] Es grosse Football Schpiel! De grote voetbalwedstrijd
PA Dutch 101, Blog, 2009-02-02

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[1]

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	waar	waarder	waarst
verbogen	ware	waardere	waarste
partitief	waars	waarders	-