Antiproton
Dat Antiproton is dat Antideelken to dat Proton un tellt dormit to de Antimaterie-Deelken. De Masse is liek dat Proton, man dat Antiproton hett en negativ Laden. De normale Materie, ut de wi sülvst bestaht un de üm uns rüm is, sett sik ut Protonen, Neutronen un Elektronen tohopen. Man to jedet vun disse Deelken gifft dat ok en entsprekend Antideelken, as dat 1928 vun Paul Dirac vörutseggt un in’n Experiment an’n Bispeel vun’t Positron 1932 nawiest worrn is. Antiprotonen künnt blots künstlich in Gaumakers makkt warrn, wogegen Antineutrinos un Positronen ok in de Natur dör den den Betaverfall entstahn kann.
To’n eersten mal weer dat Antiproton 1955 künstlich herstellt: In’t Lawrence Berkeley National Laboratory weer dorto en Kopperteel mit en Protonenstrahl vun 6,3 GeV beschaten worrn. De verföögbor Energie rekt jüst so to’n Nukleonenpoortügen (Proton un Antiproton), so dat das Antiproton sik blots langsam bewegen deit. Dör magnetsch Aflenken vun Deelken mit negativ Laden, künnen de Antiprotonen vun de Protonen trennt warrn. De Analys vun den Impuls un de Snelligkeit mit twee Szintillatschoonstellers hett den Nawies brocht, dat dorbi negativ laadte Deelken mit Protonenmasse entstahn weern.
1959 hebbt Emilio Segrè un Owen Chamberlain dorför den Nobelpries för Physik kregen, dat se dat Antiproton opdeckt harrn un de se mit Help vun Clyde E. Wiegand un Thomas Ypsilantis nawiesen kunnen. Dat Antiproton strahlt nich foorts wedder mit dat Proton to elektromagnetsch Strahlen uteneen, as dat vermodt worrn weer, man mehrere free’e Pi-Mesonen warrt tüügt.
En Anwennen vun Antiprotonen künn in de Antiprotonsche Stereografie liggen, mit de man de Strahlentherapie veel wirksomer maken kunn. Aver de Tügen vun Antiprotonenstrahlen is bedüden opwänniger as de vun Protonenstrahlen. To Tiet sünd blots ganz wenig Gaumakers weltwiet in’n Stannen, sowat hentokriegen.