Experiment

En Experiment (vun’t lat.: experimentum – Versöök, Proov, Bewies) is, wenn een wat na sünnerlich Methoden utprobeert. Wenn dat na wisse Regelns geiht, denn is so en Ünnersöken de Grunnlaag för dat Weten sünners in de Naturwetenschapen, so as Physik, Chemie, Biologie, aver ok in de Psychologie un in de Soziologie.

Experimenten sünd en Oort vun bekieken. Plietsche Lüüd hebbt mol seggt, en Experiment is en „Fraag an de Natur“.

To dat Experiment höhrt, dat een dat goot opschrifft. Dat nöömt sik Versööksprotokoll. Dat mutt so sien, dat jedereen dat namaaken kann. Anners gellt dat nix in de Wetenschoppen. In de Wetenschoppen sünd Experimenten de wichtigste Methood, Betöög twüschen Oorsaken un Wirken ruttofinnen. De Utwerten vun de Ergevnisse warrt denn as Slussfolgern betekend. Dordör warrt nieg Weten rutfunnen, un op dissen Weg künnt Annahmen bewiest oder wedderleggt warrn. Tohopen mit Modellen, de beschrievt, woans man sik wat vörstellt, is dat Experiment de Grundlaag för en Theorie. Aver in welke Rebeeten vun de Wetenschoppen künnt keen Experimenten maakt warrn – mitünner is dat to düer oder dat geiht nicht vun wegen moralisch Grünnen, wenn an Minschen experimenteert warrt.

mutt noch utboot waarn...