Oscar

De Oscar (richtige Naam: Academy Award of Merit) is de bedüdenste Filmpries un warrt jedet Johr vun de US-amerikansche Academy of Motion Picture Arts and Sciences (AMPAS) an de besten Filmen vun vörherig Johr verleht. Man dör dat Tolatensverfohren is de Pries bit op wenige Utnahmen op Produkschonen ut de USA begrenzt.

De Utteken weer an’n 12. Februar 1929 vun den fröheren Präsidenten vun de MGM Studios Louis B. Mayer in’t Leven ropen, man jüst negen Johr na de Verlehen vun den Photoplay Award, wat as de eerste Filmpries överhööft gellt. Jedet Johr warrt de Oscar in en gemeensam fierlich Zeremonie in opstunns dörtig Kategorien in de Form vun en lütte goldene Statuette övergeven. De Statuette stellt en Ridder mit en Swert dor, de op en Filmrull steiht.

In de Utwahl kommt tomeist amerikaansch Speelfilmen, wobi en Film ok mehrere Oscars in verscheeden Kategorien kriegen kann. In eegene Kategorien warrt ok Dokumentar-, Kort-, Animatschoons- un utlännisch Filmen uttekend. Dormit en amerikaansch Film överhööft för de Utwahl tolaten warrn kann, mutt he in’n Vörjohr tomindst söven Daag lang in en apentlich Kino in’t Rebeet vun Los Angeles County – dat is de Heimatbezirk vun Hollywood – gegen Geld wiest worrn wesen.

De Statuette is 34,3 cm hooch un wiggt ungefähr 3,85 kg. Mit Utnahmen, de to Kriegstieden vörkomen sünd, bestünn de Bavenflach vun de Statuette ut echtet reinen Gold. De Vörlaag dorto keem vun den dormalig Filmarchitekt (Art Director) vun de Metro-Goldwyn-Mayer (MGM) Studios, Cedric Gibbons.

De US-amerikaansch Filmindustrie weer End vun de 1920er Johren in en Kries. Nee’e Utfinnen as dat Radio hebbt dorto föhrt, dat de Minschen nich mehr so faken in’t Kino güngen. För de Basen vun de groten Studios weer dat swore Tieten: Nee’ billte Gewerkschaften hebbt ok in de Filmindustrie dorto föhrt, dat se nich mehr jemehr Arbeiters mit wenig Geld afspiesen künnen, wieldem se sik sülvst de groten Bedrääg in de Tasch schüffeln deen. Regelte Arbeitsverhollen weern föddert, un butendem seeten jem ok noch de Zensers in’n Nacken.

Louis B. Mayer, de to de Tiet dat Seggen bi de Metro-Goldwyn-Mayer-Studios harr, de dormals veel Influss un Spood harrn, drööp sik mit twee Frünnen, üm över de Problemem to beraden. Tohopen mit Conrad Nagel un Fred Niblo dacht he sik wat ut, wat de Intressen vun de Filmemakers sekern un ok de Kunst vun’t Filmemaken peäsenteeren schüll. Dorut keem en Akademie tostannen.

An’n 11. Januar 1927 drööpen sik bi en festlich Abendeten de 33 beüdensten Filmgrötten, üm de „Academy of Motion Picture Arts and Sciences“ to grünnen. Dorünner weern beropen Lüüd as Douglas Fairbanks, Mary Pickford, Cecil B. DeMille oder de Warner Brothers. Bi’t eerste offizielle Bankett an’n 11. Mai 1927 weern al 250 Filmemakers dorbi. De Idee schien goot ankamen to wesen: De 250 Inladen Filmemakers hebbt nich tögert un sünd glieks Liddmaten worrn. Kott later hett man sik Statuten geven un överleggt, welk Opgaven de Akademie hebben schüll. An en Pries weer dormals noch gor nicht dacht. Vun Utteken weer blots in en lütten Nevensatz snackt.

Anfang 1928 güng man doran, dissen Punkt ümtosetten. Woneem de Utteken utsehn schüll, dat wüss noch nümms, man bit to’n End vun’t Johr nehm de Pries langsom Gestalt an, bit de Ridder op de Filmrull dorbi rutkeem.

Dat eerste mol vergeven weer de Akademiepries an’n 16. Mai 1929. Dormals hett dor noch kuum en Hahn na kreiht: Bi en lütt Abendeten in slaten Sellschopp weern de twölf Statuen övergeven, un wokeen de kriegen schull, stünn ok al en Week vörher in en Daagblatt to lesen. De eerste Winnersche in de Kategorie Best Schauspelerin vun de Akademie, Janet Gaynor, hett dat en poor Johr later so op’n Punkt brocht: „Mi dat dat veel mehr freit, mit Douglas Fairbanks tosamentodrapen, as disse abasige Pries.“

De düütsche Schauspeler Emil Jannings wer de eerste Best Schauspeler de mit den Academy Award of Merit uttekend worrn is neemlich as Hööftdorsteller in den Film The Way of All Flesh (dt.: Der Weg allen Fleisches) vun 1927. Nich vun den Film un ok nich vun de Övergaav sünd vundaag noch Opnahmen to finnen. De Pries weer em dormals vörtietig övergeven, as he op’n Weg torüch na Düütschland weer. Mit de Utteken weer Jannigs de eerste un bitlang eenzige Düütsche, de in disse Kategorie wunnen hett.

Dat Intresse an de lütte Verlehen is woll en beten wossen, as se 1930 to’n eersten mol in’n Radio överdragen weer. Man liekers weer de Akademiepries eerst blots an Naricht an’n Rand, so lang bit sik de Industrie wat infallen leet: En Film is blots half so intressant, wenn een al weet, wi he utgeiht. Un dorüm weern de Winners vun 1941 an nich vörher al bekannt un de Naams nu jümmer in en slaten Ümslag as en Schatz bewohrt. Neven de Notaren vun de Weertschopsproovsellschop Price Waterhouse (hüüt: PricewaterhouseCoopers) wüs bit to dat Apenmaken vun de Ümslääg nümms, wokeen de Pries kriegen de

De Plan hett funkschoneert un dat Intresse steeg nu jümmers mehr. Dorto keem, dat nu ok nich mehr blots en poor Lüüd över de Utteken to bestimmen harrn, as dat toeerst de Fall weer. Nu harrn all Liddmaten en Stimm, wat den Oscar jümmers mehr Bedüden inbrocht hett.

1953 keem en wieteren Mielensteen för de Oscar-Verlehen: To’n eersten mol weer de Zeremonie in’n Kiekschapp to sehn. Dat Fernsehen hett wat maakt, wat dat Radio nich kunn: De Tokiekers kunnen sik to’n eersten mol sülvst en Bild maken över de Saak. Un neven dat Snacken vun de Priesdregers to’n Dank, kunnen nu ok Utsnitten ut de Filmen wiest warrn, wat den ok wiesen de, woför de Priesen denn överhööft vergeven weern. Dormit weer ut dat lütt Avendeten en antrekkend Show worrn.

Dör Geschichten un Schandolen kreeg de Oscar jümmer mehr Acht. Vundaag geevt mehr as 5.000 Liddmaten vun de Akademie jemehr Stimmen af un befinnt över de Winners in de enkelten Kategorien. De Verlehen warrt op de ganzen Welt wiest un hebbt jedet Johr üm un bi 800 Millionen Tokiekers. En Oscar to winnen, bedüd tosätzlichen Ümsatz för den Film un is för en Priesdreger nih blots en Utteken, man tomeist ok mit grötteret Ansehn un högeret Honorar verbunnen.

Conrad Nagel weer vun de Grünners vun de Academy of Motion Picture Arts and Sciences beopdraagt worrn, sik över den Pries Gedanken to maken. Dorför stünnen 500 US-Dollar praat. En eenfache Oorkunnen is as to wenig ansehn worrn, un so keem de Idee op, den Pries dör ein Statue to symboliseeren. De Opdraag güng an Cedric Gibbons, sik dat Utsehn vun de Statue to överleggen. He schüll den Pries en würdig Form tokamen laten un de Form vun den Swertdreger op de Filmrull weer boren. Dat reduzeerte un fletend Utsehn vun den Ridder hett de Statue to en klassisch un tietlos Figur maakt.

De beropen Filmpries warrt ut massiv en Nickel-Kopper-Sülver-Körper maakt, de mit en fiene 24-karatige Goldhuut övertogen is. De massive Karn sorgt ok för dat Gewicht vun jümmerhen 3,85 kg, bi en Grött vun 34,29 cm. Vun dat Material her is en Statue ungefäähr 300 US$ weert. Maakt warrt se siet 1983 in Chicago bi de R. S. Owen Company. In den Sockel vun de Statue warrt eerst na’t Enn vun de Vergaav de Naam vun den Priesdreger, de Oscar-Kategorie un de Titel vun den Film ingraveert.

In de eersten johren weer de Filmpries blots mit sien offiziell Beteken Academy Award of Merit nöömt. Wokeen nu toletzt de Naamsgever för den hüütigen Begreep Oscar weer, lett sik nich mehr nipp un nau seggen. Seker is aver woll, dat de köttere Naam al siet 1931 begäng weer un ok al faken bruukt weer. Veer Lüüd warrt dorbi jümmer wedder seggt, wokeen jemehr’n Naam dorför geven hebben künnt. De eerste dorvun is de Bibliothekarsche vun de Akademie, de seggt hebben schall: „De sütt jo ut as mien Onkel Oscar!“ In de Böker vun de Akademie warrt se faken as Naamsgeverin nöömt. De tweete is Bette Davis, de fakener mol dorop henwiest hebben schall, dat de Statue ehr an ehrn eersten Mann Harmon „Oscar“ Nelson denken helpt.

De drütte is de Filmkolumnist Sidney Sklosky, de vun sik sülvst seggt, dat he de eerste weer, de dissen Naam bruukt un utfunnen harr. Un as veerte warrt de Filmemaker Walter Disney nöömt. Wiel de Akademie in’n Gehemen na en Naam socht hett, schall en Mann vörslahn hebben, de Statue Oscar to nömen. Walt Disney schall dat opsnappt un glöövt hebben, dat dat nu de Naam vun den Pries weer. Un as he sik bi en Verlehen in de 1950er Johren bedanken wull, de he dat för sien „Oscar“.

Die Akademie leggt de Regeln fast för jede enkelte Verlehen un behollt sik vör, Kategorien ruttosmieten oder nee’e Kategorien intoföhren. Neven de regulären Oscars gifft dat ok Sünnerpriesen.

In disse Kategorien warrt jedet Johr Oscars vergeven:

In disse Kategorien sünd fröher mol Oscars vergeven worrn, nu aver nich mehr to de Utteken höört:

Disse Kategorien sünd sünnere Utteken, de nich jedet Johr vergeven warrn mööt

Ok diesse Oscars warrt nich unbedingt jedet Johr vergeven:

Dormit en Speelfilm för de Wahl tolaten warrt, mutt he twüschen den 1. Januar un den 31. Dezember vun en Johr tomindst söven Daag lang in dat Rebeet vun Los Angeles County in en apentlich Kino gegen Geld lopen hebben. Eerst denn is de Film qualifizeert. Dorbi gellt as Speelfilm blots Filmen, de wenigstens 40 Minuuten lang is un as 35- oder 70-mm-Kopie oder as 24-Bilder-Digitalkinoformat (mit en Mindstoplösen vun 1280×1024 Pixeln) wiest weer.

An sik is dorbi unwichtig, of sik dat üm en amerikaanschen oder en utlännschen Film dreiht. So künnt sik also ok utlännsch Filmen in annere Kategorien qualizifeeren as blots för'n Best frömdsprakig Film. De Akademie stellt an’n End vun en Johr en List tosamen mit all Filmen de för de Utteken in Fraag kommt.

In’n eersten Schritt wählt de Akademieliddmaten fief Nomineerte ut. In disse Phaas vun de Wahl künnt de Liddmaten för jemehr eegen Profession stimmen, d. h. de Speelbasen wählt de nomineerten Speelbasen, Schauspeler de Schauspelers un so wieter. Blots bi de Nomineeren vun den Besten Film drööft all Liddmaten jemehr Stimm afgeven. Dorüm kann dat vörkamen, dat en Film as Best Film nomineert warrt, aver de Speelbaas t. B. gor nich op de List opdukt.

• För de Kategorie Best frömsprakig Film gellt annere Bedingen: Hier is jede Film tolaten, de in de Tiet vun’n 1. Oktober bit to’n 30. September in dat Johr vör de Priesvergaav in sien jeweilig Land ooropföhrt worrn is. Dorbi dröff jedet Land blots een Film för de Nomineeren vörslahn.
• Ok de in Kategorien för de Dokumentarfilmen gellt sünnere Regeln: Dorför mutt de Film entweder in’n Los Angeles County oder in’n Stadtdeel Manhattan in New York City twüschen den 1. September twee Johr vör de Verlehen un den 31. August in’t Vörjohr vun de Verlehen wiest worrn wesen. Bito mutt de Film in tomindest veer wietere Städer apentlich wiest worrn wesen.
• Kortfilmen hebbt ok afwiekend Regeln: In disse Kategorien sünd Filmen tolaten, de in de Tiet vun’n 1. Oktober bit to’n 30. September in dat Johr vör de Oscarverlehen tomindst dree Daag in Los Angeles County wiest worrn is oder op en in de Regeln fastleggten Festival uttekend worrn is.
• De Kategorien „Animatschoonsfilm“ un „Make-Up“ sünd freestellt. Wenn de Akademie dünkt, dat in en Johr to wenig Filmen wiest worrn sünd, de för’n Oscar in Fraag kommt, kann’t Nomineeren wegfallen oder en Sünneroscar vergeven warrn.
• För eenige Kategorien gifft dat spezielle Vörutwahljurys binne de Akademie, de över de Nomineerten dat Seggen hebbt. Dat gellt för de Kategorien Animatschoonsfilm, Dokumentarfilm, Kottfilm, Frömdsprakig Film, Make-up, Tooneffekten un Trickeffekten.
• Wenn en Schauspeler för twee ünnerscheedlich Filmen in en Kategorie (t. B. Best Hööftdorsteller) tweemol ünner de eersten fief Nomineerten wählt warrt, warrt de Nomineern mit de lüttere Stimmentall streken. So warrt dat ok maakt, wenn en Schauspeler in de Kategorie Best Hööft- un Nevendorsteller för den lieken Film nomineert warrn schall. In beid Fällen rückt de sööst op de List een op. Möglich is dat aver, dat en Schauspeler in ünnerscheedlich Kategorien för ünnerscheedlich Filmen in en Johr tweefach nomineert is.

De eersten fief Nonimeerten in en Kategorie warrt denn vun de Akademie offiziell verkünnt. In de tweete Wahlphaas hebbt nu de Liddmaten vun de Akademie de Möglichkeit sik an dat eegene Kino vun de Akademie all nomineerten Filmen ahn Betahlen antokieken. Butendem warrt sünnere DVDs mit de Filmen verschickt. Dit Vörgahn warrt aver man kritisch sehn, wiel 2003 Kopien vun disse DVD in Tuuschbörsen in’n Internett opdukt sünd. Bi de egentlichen Wahl drööft denn all Liddmaten vun de Akademie in all Kategoriern afstimmen.

All Stimmzetels, de bit een Week vör de Verlehen bi de Akademie ingahn wesen mött, warrt vun dree vereidigt Notaren vun de Afkatenfirma PricewaterhouseCoopers uttellt. De Oscar warrt an den Nomineerten vergeven, de de mehrsten Stimmen vun de Liddmaten kregen hett. In den Fall, dat twee Nomineerte jüst de lieke Tall an Stimmen kregen hebbt, denn warrt de Oscar an beid Nomineerte to lieke Delen verleht.

Ahn vörherig Nomineeren warrt höchstens twee Ehrenpriesen vun’n Board of Governors vergeven. As dat mehr as twee Ehrenrpies-Kategorien gifft, warrt nich jedet Johr al Ehlrenpriesen ok wirklich vergeven.

De Oscars för de technischen Verdeensten warrt ok dör sünnere Utwahlkomitees ahn vörherig Nomineeren verleht. Dat is gang un gääv, dat disse Verlehen al in’n Vörfeld vun de Verlehen stattfinnt.

• In de Kategorie Best Szenebild warrt blang den Szenenbillner ok de Utstatter oder Dekorateur (Set Decorater) nomineert un uttekend.
• För den Besten Animatschoonsfilm warrt de hööftverantwoortlich Person uttekend. In de mehrsten Fäll is dat de Speelbass (mitünner ok en tweeten Speelbaas), dat kann aver ok de Produzent wesen.
• In de Dokumentarfilm- un Kottfilm-Kategorien warrt höchsten twee Oscars vergeven, dorünner in jeden Fall de Speelbaas un en wieteren Kreativen (tomeist de Produzent).
• De Oscar för den Besten frömdsprakig Film geiht an den Film sülvst, nich an den Produzenten oder den Speelbaas. De nimmt den Oscar blots an de Steed för all an.
• De Oscar för den Besten Film geiht an de Produzenten vun den Film, wobi dor höchsten dree Produzenten nomineert un uttekend warrt. Wenn in’n Afspann mehr Produzenten nöömt warrt, mutt de Produkschoonssellschop dree utsöken, oder de Akademie bestimmt welke.

In de eersten Johren weer de Vergaav vun de Akademiepriesen faken vun den jeweilig Akademiepräsidenten leidt. End vun de 1950er Johren geev dat to’n eersten mol en ganze Reeg vun gliekstellte Moderaters för de Verlehen. In de 1970er Johren weer dat noch eenmol opgrepen.

Siet End vun de 1980er Johren föhrt jümemr en Moderater dör dat Programm. De warrt dorbi ünnerstütt vun tallriek Helpers in de enkelten Kategorien. Bi de Dorstellers sünd dat normalerwies de Winner ut dat Vörjohr (tomeist jümmer för dat annere Geslecht). So hett t. B. Reese Witherspoon as Best Hööftdorstellerin 2006 in dat Johr 2007 den Pries an den Besten Hööftdorsteller Forest Whitaker övergeven.

De unkröönte „König“ vun de Moderaters is sekerlich de Entertainer Bob Hope, de 17 mol de Verlehen modereert hett. Sülvst hett he fief Ehrenoscars kregen. Billy Crystal is dorgegen al mehrfack mit den Fernsehpries Emmy för sien Moderatschoon uttekend worrn. Ok de Moderatschonen vun David Niven sünd unvergeten. In de lange Historie vun den Oscar gifft dat aver man bit hüüt blots twee Froenslüüd, de de Verlehen modereert hebbt. Dat weern Whoopi Goldberg (veermol siet 1994) un Ellen DeGeneres (2007).

Lange Tiet weer Ben Hur (1960 uttekend) tallenmatig de spoodriekste Film in de Oscarhistorie. De Film weer mit ölven dorvun uttekend. Eerst 1998 kunn de Film Titanic gliektehn. Blots söss Johr later geev dat wedder en Film, de sik ölven Oscars verdeent hett: The Lord of the Rings: The Return of the King (dt.: Der Herr der Ringe: Die Rückkehr des Königs). Dat weer sogor de eerste Film, de all Nomineeren ok redig in Utteken ümsetten kunn. Tohopen weer de Trilogie üm The Lord of the Rings för 30 Oscars nomineert un opletzt mit 17 uttekend.

De Kategorien Best Film, Best Speelbaas, Best Hööftdorsteller, Best Hööftdorstellerin un de Dreihbook-Kategorien Best Origianldreihbook un Best Dreihbook na Vörlaag gellt as de bedüdensten Oscars. Bit vundaag sünd eerst dree Filmen in all disse Kategorien uttekend worrn: It Happened One Night (1934, dt.: Es geschah in einer Nacht), One Flew Over The Cuckoo’s Nest (1975, dt.: Einer flog über das Kuckucksnest) un The Silence of the Lambs (1991, dt.: Das Schweigen der Lämmer).

De Filmen All About Eve un Titanic sünd mit 14 Nomineeren de beiden an fakensten nomineerten Filmen.