Rugbie

Rugby (oet Engels: Rugby) is een balspel woerbiej as et doel is um nen ovaalvormigen bal oawer de liene van 'n tegenspöller te kriegen. As wiej et in Nederland oaver rugby hebt, bedolet wiej meesttieds Rugby League.

In rugby league maak iej een punt duur nen eivörmigen bal oaver de achterliene van de tegenspöllers an de grond te drukken. Dat neumt ze nen try en is de vuurnaamste manere um punten te maken. Nen try leavert veer punten op. De tegenstanders mut de anvallers tegen zeen te holden. Dat magt ze doon duur ze onderoet te halen (tackle) en de opkomst van de anvallers tegen te warken.

Nöast tries zint der ook punten te verdenen met trea-goals. As een manskap nen try maakt magt ze ook nog nen vryen trad (try at goal) nemmen, wat nog es twee punten der bie opleavert as et lukket. Op ieder ogenblik in de wedstried ma'j proberen um 'n bal tusken de H-vörmige goalpöste te sketen vanoet de hande, al leavert dat mer een punt de goale op.

Et mag wean dat et mangs wat te onbenullig geet. Dan grip 'n skeidsrechter in duur nen straftry to te kennen an de ploge van denne wat te hardhandig behandeld is, zonder at 'n bal oaver de achterliene west is. Ook kan nen skeids nen strafskupperd tokennen. Dee leavert ook twee punten op. Anders as bie skuppers vanoet de hande wordt strafskuppe enömmen vanof de grond. 'n Bal wördt vuur et eavenwicht rechtop op nen tee ezat, een pinneken in et grös. De tegenstanders magt dan neet ingriepen.

Rugby is op te delen in meerdere soorten, woervan as Unie- en Liga-rugby de bekendsten zint.

• Rugby Union (Unie-rugby)
  • Een manskap hef 15 spöllers
  • Nen scrum is n belangriek onderdeel; de spöllers stoat skolder an skolder vuuroawer eböagen en probeert 'n bal, den as öar tusken de bene smetten wördt , te kriegen duur spöllers van et andere manskap vort te drukken.
  • Biej de Line Out (oetworp) stoat een poar spöllers van beide manskappen in 2 lienen nöast mekoar hoaks op de ziedliene op esteeld. As der wördt inegooid mut beaide lienen proberen um 'n bal te kriegen.

• Rugby League (Liga-rugby)
  • n manskap hef 13 spöllers
  • n scrum keump nit zo vaake vuur
  • n Line out besteet nit

Allebeide vörme zint machtig populair in Groot-Brittanië, Ierland, Frankriek, Australië, Niej-Zeeland.

Unie-rugby is de nationale sport van Wales, Niej-Zeeland en landen in 'n Stillen Oceaan zoas Tonga, Fiji en Samoa. Doarnöast wördt et ook völle spöld in Ierland, Argentinië, Roemenië, Zuud-Afrika en Italië.

Liga-rugby is de nationale sport van Papoea-Niej-Ginea, mer wördt ook wal völle in de earder neumde landen espöld.

Disse pagina is eskrewen in et Riessens