Joekelille

Ne joekelille of ukelele (in andere språken vake skreaven as ukelele of ukulele) is een klein snaarinstrument. Et wördt vake (unterecht) nen "minigitaar" enömed, üm dat et dår wat vorm angeyt wal vöäle up likt. In teagenstelling töt gitaren hevt ne ukelele mär veer snåren (nen gitaar hevt der ja sesse). De ukelele kenmarket sik döär een sacht, leevlik geluud.

De ukelele stammet uut et Hawaii van de 19de eywe. Et was ne lokale anpassing van de cavaquinho, den as döär portugeyske immigranten når et eiland bracht wör. In de 1920er jåren van de 20ste eywe wör et instrument slim populäär in de Vereanigde Ståten van Amerika.

Ukeleles heb y in 4 måten: sopraan, concert, tenoor en bariton.

Ukeleles sint meysttyds estemmed in GCEA. Dårby is de C de bassnåre en de G is nen oktaaf höyger. Dit wörd C-stemming enömed. Ne andere populaere stemming is BDF#A (D-stemming). Döärdat de snåren hyr al in een good-klinkend akkoord estemmed ståt, is disse stemming dübbel so makkelik üm te bespöllen.

In et Neadersassiske gebeed sint ukeleles nooit heyl seriöös döär edrüngen. Net as in de rest van (Noord) Europa wördt et instrument meysttyds nit vöär vul an eseen. Den bekendsten neadersassisken artist den as mangs wat med ne ukelele düt is Daniël Lohues. Yts minder bekend was Harm oet Riessen, den as der een heyl värsken an wydden.

In Noord-Düütskland is vöäral Ina Müller bekend van ne vöärstelling samen med Edda Schnittgard, wårin as se ukeleles bespöllet.

Den ukelelespöller den as et instrument wearldwyde bekendheid verskaffeden was Israel Kamakawiwo'ole uut Hawaii. Syne versy van Somewhere over the Rainbow/What a Wonderful World wör nen wearldwyden hit. In de dartiger jåren van de 20e eywe sorgeden den britsken George Formby vöär ne ukelele-gekte in Groot-Brittanie. In Neaderland düt kabarettiste Brigitte Kaandorp reygelmåtig up ne ukelele in öäre vöärstellingen.

In 2010 had den amerikaansken band Train nen wearldhit med öär nummer "Hey Soul Sister". Hyrin nemt de ukele ne vöärname steade in. In 2011 köäm Eddie Vedder, 'n sanger van den band Pearl Jam, med een solo-album Ukelele Songs, med dårup 16 originäle nummers med enkel ne ukelele as begeleiding.

Up YouTube is den amerikaan Jake Shimabukuro bekend üm syne behearsing van et instrument.

• Websteyde oaver ukeleles, med stemhülpe

Commons: Joekelille - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.