Вулфила
| Вулфила 𐍅𐌿𐌻𐍆𐌹𐌻𐌰 | |
|---|---|
 Вулфила ја преведува Библијата од Вилхелм Линденшмит, 1879 | |
| Роден(а) | ок. 311 Дакија |
| Починал(а) | 383 (возр. 71–72) Константинопол, Византиска империја |
| Познат(а) по | Превод на Библијата на готски јазик |
| Звање | Апостол на Готите[1] |
Вулфила (грчки: Ουλφίλας; ок. 311 – 383) бил готски проповедник од 4 век од кападокиско грчко потекло. Тој бил апостол на готскиот народ.[2]
Вулфила служел како епископ и мисионер, учествувал во аријанскиот спор, и е заслужен за покрстувањето на Готите[3] како и за преведувањето на Библијата на готски јазик.[4] За таа цел ја создал готската азбука, главно врз основа на грчкото писмо, а некои знаци и од латинското и рунското.[5] Иако преводот на текстот на готски традиционално му се припишува на Вулфила, анализата на текстот на Готската Библија укажува на вклученост на тим од преведувачи, веројатно под негов надзор.[6][7]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Parvis, Berndt & Steinacher 2016, стр. 49.
- ↑ Thompson 2008, стр. vi.
- ↑ Ratkus 2009, стр. 38.
- ↑ Klein, Jared S.; Ratkus, Artūras, уред. (2024). Studies in Gothic (англиски). Oxford: Oxford University Press. стр. xv. doi:10.1093/oso/9780198896692.001.0001. ISBN 978-0-19-889669-2.
- ↑ Falluomini, Carla (2015). The gothic version of the Gospels and pauline Epistles: cultural background, transmission and character. Arbeiten zur neutestamentlichen Textforschung. Berlin: De Gruyter. стр. 18–21. ISBN 978-3-11-033450-0.
- ↑ Ratkus, Artūras (2018). „Greek ἀρχιερεύς in Gothic translation: Linguistics and theology at a crossroads“. NOWELE. 71 (1): 3–34. doi:10.1075/nowele.00002.rat.
- ↑ Miller 2019, стр. 13–18.
Библиографија
[уреди | уреди извор]- H. C. von Gabelentz, J. Loebe, Ulfila: Veteris et Novi Testamenti Versionis Gothicae fragmenta quae supersunt, Leipzig, Libraria Schnuphasiana, 1843.
- Carla Falluomini, The Gothic Version of the Gospels and Pauline Epistles. Cultural Background, Transmission and Character, Berlino, Walter de Gruyter, 2015 (Capitolo 1: "Wulfila and his context", pp. 4–24.)
- Heather, Peter J.; Matthews, John (1991). The Goths in the Fourth Century. Liverpool University Press. Contains translations of selected texts: Chapter 5. The Life and Work of Ulfila, 124; 6. The Gothic Bible 145; 7. Selections from the Gothic Bible 163–185.
- Bennett, William Holmes (1980). An Introduction to the Gothic Language. New York City: The Modern Language Association of America. ISBN 978-0-87352-295-3.
- Rubin, Zeev (1981). „The Conversion of the Visigoths to Christianity“. Museum Helveticum. Schwabe Verlag. 38 (1): 34–54. JSTOR 24815706.
- Wolfram, Herwig (1988). History of the Goths. Преведено од Dunlap, Thomas J. (2nd. изд.). Berkeley, California: University of California Press. ISBN 978-0-520-05259-8. Занемарен непознатиот параметар
|orig-date=(help) - Barnes, Timothy (October 1990). „The Consecration of Ulfila“. The Journal of Theological Studies. Oxford University Press. 41 (2): 541–545. doi:10.1093/jts/41.2.541. JSTOR 23965598.
- Ebbinghaus, Ernst A. (1991). „Ulfila(s) or Wulfila?“. Historische Sprachforschung. Vandenhoeck & Ruprecht. 104 (2): 236–238. JSTOR 40849028.
- Colette M., Van Kerckvoorde (1993). An Introduction to Middle Dutch. Walter de Gruyter. ISBN 3-11-013535-3.
- Sivan, Hagith (October 1996). „Ulfila's Own Conversion“. The Harvard Theological Review. Cambridge, Massachusetts: Cambridge University Press. 89 (4): 373–386. doi:10.1017/S0017816000006106. JSTOR 1509923.
- Wiles, Maurice (1996). Archetypal Heresy: Arianism through the Centuries. Oxford, England: Oxford University Press. ISBN 978-0-19152059-4. OCLC 344023364.
- Mathisen, Ralph W. (July 1997). „Barbarian Bishops and the Churches "in Barbaricis Gentibus" During Late Antiquity“. Speculum. University of Chicago Press. 72 (3): 664–697. doi:10.2307/3040758. JSTOR 3040758.
- Thompson, Edward Arthur (2008). Kulikowski, Michael (уред.). The Visigoths in the Time of Ulfila (2nd. изд.). London, England: Duckworth Books. ISBN 978-0-7156-3700-5. Занемарен непознатиот параметар
|orig-date=(help) - Ratkus, Artūras (2009). „The Greek Sources of the Gothic Bible Translation“. Vertimo Studijos. Vilnius University. 2 (2): 37. doi:10.15388/VertStud.2009.2.10602. ISSN 2029-4050. S2CID 194725062.
- Kaylor, Noel Harold; Philips, Philip Edward (2012). A Companion to Boethius in the Middle Ages (1st. изд.). Brill Publishers. ISBN 978-9004183544.
- Parvis, Sara (2016). „Was Ulfila Really a Homoian?“. Во Berndt, Guido M.; Steinacher, Roland (уред.). Arianism: Roman Heresy and Barbarian Creed. Ashgate Publishing. стр. 49–67. ISBN 9781317178651.
- Schäferdiek, Knut (2016). „Ulfila and the so-called 'Gothic' Arianism“. Во Berndt, Guido M.; Steinacher, Roland (уред.). Arianism: Roman Heresy and Barbarian Creed. Ashgate Publishing. стр. 45–49. ISBN 9781317178651.
- Miller, D. Gary (June 17, 2019). The Oxford Gothic Grammar. Oxford University Press. doi:10.1093/oso/9780198813590.001.0001. ISBN 9780198813590.