Comm
|
|
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
Modell:Cumün Còmm (in lengua italiana Como; Latin: Novum Comum; Francees: Côme) l'è una cittàa italiana de 83.200 abidant [1], capital de la sò pruincia. Sitüada in funt al Lach de Còmm, la cunfina a nord-ovest cun la Svizera.
Storia
L'antichità
- Ul prim centar l'han fundàa pruabilmeent i Orobi, en antiga populaziun ligüra o galica.
- Vers ul V secul prima de Crist, l'area l'è stada ucüpada d'ii Galli Insubri, che i ghe fundarun en oppidum, che al sarès en centar furtificaa.
- In del 196 a.C. la Gallia cisalpina l'è stada definitivameent conquistata d'ii Ruman.
- Dopp che gh'è stada la teribil invasion d'ii Reti, per vuluntà de Cesar l'è stada costrüida la Novum Comum, in del centar de la conval bunificada.
- In del 77 a.C. sa inn insedàa 5000 colon, ch'a 500 eren nobil grech, defat dal grech la vegn l'etimulugia de i paees cuma Lecch [Leucos], Corenn [Corinto], Lenn e Lemna [Lemnos], Ness [Nasso], Derv [Delfo].
- In del 49 a.C. Còmm l'è deventada en municipium.
- In del 354 al vegn esiliàa a Còmm quel che sarà l'imperaduur Giulian l'Apostata.
L'età da mez
- In de la età da mez Còmm l'ha sübìi l'invasiun d'ii Goti prima e d'ii Lungubaard pöö; in del 951, l'è vegnìi giò in Italia l'imperaduur Utun I, e tra i sò susteniduur al gh'era anca Gualdon, vescuf de Còmm.
- In de l'era d'ii Comün, Còmm l'è stada cuntendüda de i grüpp rivai d'ii Rusca (Rusconi) e d'ii Vitani.
- Con Azzone Visconti, Còmm l'è entrada definitivameent in de l'orbita d'ii Viscuunt.
- A la moort de Gian Galeazzo Visconti (in del 1402), Franchino II Rusca al ha cercàa de istaurà a Còmm ena signurìa persunala. Pöö al ha seguìi en periud de devastaziun e stragi, in fin al 1416, quann Còmm la s'è cunsegnada a Filippo Maria Visconti.
Età muderna
- In de l'utober del 1525, Còmm l'è stada ucüpada de don Pietro Arias, inviàa di Spagnöö. Di chel mument lì, Còmm l'ha seguìi i soort del Dücaa de Milan, e pöö del Regn Lumbart Venet, fin a l'ünidà d'Italia.
- Ul 27 maarz 1859, dopp de la battaglia de San Fermu, Giüsepp Garibaldi, al cumaant d'ii Caciaduur d'ii Alp, l'ha liberàa la citàa de l'ocupaziun d'ii Austriach.
- In de la segunda guèra mundiala, Còmm l'è mai stada bumbardada.
Sìmboi
|
Per savenn pussee, varda l'articol Stema de Còmm. |
-
El stema
-
La bandera
Evoluzion demografega
Abitant censud
Note
- ↑ Foont: demo.istat.it, 31/05/2007