Ærcubalen

Ærcubalen (o ærcu in çê o archinçê o ascì arcubalén), fenòmmenu òtticu e meteurulòggicu po-u quæ in spettru quæxi cuntinnu de lüxe u l'appâ in çê. U l'è couzòu da l'imbattu, a rifrassiun e a despersciun da lüxe ch'a traversa de guççe d'ægua suspeize per l'aia, quande ciöve o che dunca po-u spruin de 'na cheita d'ægua o po-u bulezümme de 'n mouxu ch'u franze.

I ærchibalén couzæ da-i raggi suæ appan inte quella parte de çê prumê du sû, purieivan ese in riundu cunpletu, ma l'ôservatû in tæra u vedde sulu ün'ærcu mürticulure suvia l'orizunte, cu-u russu a l'esternu e u viuvettu a l'internu.

I cuî de l'ærcubalen, pe cunvençiun, duvieivan ese sette:

ma u l'è stætu u Newton a fâ sta çernia arbitraia, influensâ da-a filuzufia di Greghi antighi, pe fâne curispunde u nümmeru a quellu de notte müxicale, di giurni da setteman-a e di ogetti du scistema suâ de l'eppuca.

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce ærcubalen