Star Trek

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Star Trek (Limburgs: Staaretrèk) is 'ne Amerikaanse media franchise en sciencefiction-entertainment serie. 't Fictionele Star Trek universum is gemaak door Gene Roddenberry en is de locatie veur zes tillevisieseries inclusief d'n originele serie (ouch wel Star Trek: The Original Series geneump), 11 fèlms, väöl computerspeule, honderde romans en aandere verhaole gemaak door fans, en 'n thematisch attractiepark in de Amerikaanse stad Las Vegas. 'n Fan vaan Star Trek weurt 'n Trekkie geneump.

In 't Star Trek universum oontwikkelde de mins 'n meneer um sneller es leech te reize nao 'ne apocalyptisch periood in d'n 21ste iew. Daonao ging de mins same met aander levensvörme de Vereinigde Federatie vaan Planete (United Federation of Planets) vörme. Door middel vaan technologie en ingriepe vaan boetenaardse levensvörme wis de mins d'n ambras vaan de Eerd te euverkoume. Daorum spits 't groetste deil vaan de series en films zich op 't oontdèkke vaan aandere planete en rasse en speule zie ziech neet aof op Eerd. De conflicte die zich wel veurdoen zien dèks gebaseerd op allewijlse probleme. Kwesties die ziech dèkser veurdoen zien oorlog en vrei, autoritarisme, imperialisme, klasseoorloge, minserechte etc.

Naom serie	Jaor	Sjeep/Statie	Oersprunkelek kanaal
Star Trek / Star Trek: The Original Series / ST:TOS	8 september 1966 - 2 september 1969	USS Enterprise (NCC-1701)	NBC
Star Trek: The Next Generation / ST:TNG	28 september 1987 – 23 mei 1994	USS Enterprise-D (NCC-1701-D)	Syndicatie
Star Trek: Deep Space Nine / ST:DS9	3 jannewarie 1993 – 2 juni 1999	Deep Space 9 (Terok Nor), USS Defiant (NX-74205)	Syndicatie
Star Trek: Voyager / ST:VOY	16 jannewarie 1995 – 23 mei 2001	USS Voyager (NCC-74656)	UPN
Star Trek: Enterprise / ENT en later ST:ENT	26 september 2001 – 13 mei 2005	Enterprise (NX-01)	UPN

Lètterlek vertaold Star Trek: De Originele Serie

Star Trek (TOS) begós op 8 september 1966 op 't Amerikaanse kenaal NBC. De serie vertèlde 't verhaol vaan de bemanning vaan 't staaresjeep de USS Enterprise en häör vief jaor dorende missie um "courageus te goon boe geine maan oets ieder gegaange is". Oondaanks twie Emmy Awards beneuminge weurt de serie gestop nao drei sezoene (79 aoflieveringe) vaanwege slechte kiekciefers. Daonao, tijdens herholinge, vörmde ziech 'n zoegeheite "cult". Toentertijd waor de serie bekind es Star Trek meh sinds de vervolgseries zien begós is de serie bekind es "Star Trek: The Original Series" of "Classic Trek". Dit is ouch um de serie vaan de franchise en aandere series te kinne ondersjeie. In 2006 is een heroetgave gekoume vaan dees serie - ouch waal de "Remastered versie" geneump - boebij de grafieke vernuid zien.

Hoofrolspeulers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
James Tiberius Kirk	William Shatner	Kaptein	Mins
Spock	Leonard Nimoy	Wetensjapsofficier	Haaf Vulcan, haaf mins	Bèste vrund en vertrouweling vaan kaptein Kirk
Dr. Leonard H. "Bones" McCoy	Jackson DeForest Kelley	Sjeepsarts	Mins
Montgomery E. "Scotty" Scott	James Doohan	Hoof boordwèrktuigkundege	Mins
Nyota Uhura	Nichelle Nichols	Hoof communicatie	Mins
Hikaru Sulu	George Takei	Stuurmaan	Mins
Pavel Chekov	Walter Koenig	Navigator	Mins	Vaanaof 't twiede sezoen
Christine Chapel	Majel Barrett	Verpleegster	Mins	Assistente vaan Dr. McCoy

Lètterlek vertaold Star Trek: De Geanimeerde Serie

Star Trek: The Animated Series (TAS) waor 'ne teikenfèlmserie geproduceerd door Filmation dee twie sezoene doorde. De mieste acteurs vaan de TOS acteurs veurde de stumme vaan de personaazjes oet. De serie weurt neet gezeen es officiële Star Trek canon.

Hoofrolspeulers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
James T. Kirk	William Shatner	Kaptein	Mins
Spock Spock	Leonard Nimoy	Commander	Haaf Vulcan, haaf mins
Leonard McCoy	DeForest Kelley	Hoof medicus	Mins
Montgomery Scott	James Doohan	Hoof mecanicien	Mins
Nyota Uhura	Nichelle Nichols	Luitenant	Mins
Hikaru Sulu	George Takei	Luitenant	Mins
Christine Chapel	Majel Barrett	Verpleegster	Mins
Shiboline M'Ress	Majel Barrett	Luitenant	Caitiaan
Arex Na Eth	James Doohan	Luitenant	Edosiaan

Lètterlek vertaold Star Trek: Fase Twie

Star Trek: Phase II is 'n geannuleerde serie dee oorsprunkelek bedoelt waor veur 'n nui Paramount tv-kenaal in 1978. De populariteit vaan de toen zjus oetgebrachte Star Wars film en 't risico vaan 't lancere vaan 'n toen veerde Amerikaanse tv-kenaal zörgde deveur tot Paramount keezde veur een Star Trek film i.p.v. de Phase II serie.

Lètterlek vertaold Star Trek: De Volgende Ginneratie

Star Trek: The Next Generation (TNG) späölt ziech aof 'n iew nao de gebäörtenisse vaan The Original Series, met 'n nuie Enterprise, d'n USS Enterprise-D, en 'n nui bemanning. De roeje draod waor toch vergeliekbaar aon TOS; me oontdèkte nui planete en rasse. De serie begós op 28 september 1987 en eindigde op 23 mei 1994. Allewel de serie in häör ierste sezoen kritiek kraog vaanwege häör zeute/utopische karakter woort de serie 'n succes en drejde 7 sezoene mèt 177 aoflieveringe. Ouch woort 'n aontal scripts vaan de mislökte Phase II serie hersjreve veur The Next Generation. TNG waor ouch d'n ierste Star Trek serie met 'n Klingon es vast karakter. Daoneve introduceerde de serie bekinde figure oet de allewijlse popcultuur wie de Borg en Q.

Hoofrolspelers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
Jean Luc Picard	Patrick Stewart	Kaptein	Mins
William T. Riker	Jonathan Frakes	Ierste officier	Mins
Beverly Crusher	Gates McFadden	Sjeepsarts	Mins
Data	Brent Spiner	Twiede officier	Androïde
Deanna Troi	Marina Sirtis	Adviseur	Haaf mins, haaf Betazoïde
Tasha Yar	Denise Crosby	Hoof bewaking	Mins
Worf, zoon vaan Mogh	Michael Dorn	Hoof tactisch	Klingon
Geordi La Forge	LeVar Burton	Hoof bewaking	Mins
Wesley Crusher	Will Wheaton	Kadet	Mins	Zoon vaan Dr.Crusher
Guinan	Whoopi Goldberg	Bardaam	El-Auriaan
Miles O'Brien	Colm Meaney	Hoof transporter	Mins
Q	John de Lancie	Gein, neet in deens vaan Starfleet	Q

Lètterlek vertaold Star Trek: Deep Ruimte Nege

Star Trek: Deep Space Nine (DS9) oondersjeidt ziech vaan aander Star Trek series in 't feit tot de serie ziech aofspäölt op 'n ruimtestatie en neet op 'n ruimtesjeep. De serie geit euver de Starfleet commander Benjamin Sisko en zien crew die wèrke op de ruimtestatie Deep Space 9, veurheer de Cardassische statie Terok Nor, dat op 't begin in 'n baon um de planeet Bajor drejt meh later nao 't nui ontdèkte wörmgaat nao 't Gamma Kwadrant weurt verplaots. Benjamin Sisko kump d'r ouch achter tot heer 'n spirituele functie voor de Bajoranen verväölt, naomelek tot heer d'n Aofgezant vaan de Profete is. Groete verhaolliene in de serie zien d'n Dominiaanse oorlog, de naosleip vaan de Cardassiaanse bezètting vaan Bajor, d'n iedergeneumpde relizjieuse positie vaan Sisko en 't lankzaam oontdekke vaan 't Gamma Kwadrant.

Hoofrolspeulers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
Benjamin Sisko	Avery Brooks	Kaptein	Mins
Kira Nerys	Nana Visitor	Eerste officier, gein lid vaan Starfleet meh vaan de Bajoraanse regering	Bajoraanse
Jadzia Dax	Terry Farrell	Lt. Commander	Trill	Sezoen 1-6, vermaort op 't ind vaan sezoen 6.
Ezri Dax	Nicole de Boer	Luitenant	Trill	Sezoen 7, nuie "gasthier" van 't Dax symbiont.
Odo Ital	Rene Auberjonois	Hoof bewaking	Founder
Julian Bashir	Alexander Siddig	Arts	Mins
Miles O'Brien	Colm Meaney	Hoof mechanicus	Mins	Euvergeplaotst vaan d'n USS Enterprise-D (Star Trek: The Next Generation)
Quark	Armin Shimerman	Barmaan, gein lid vaan Starfleet	Ferengi
Worf, zoon van Mogh	Michael Dorn	Hoof tactisch	Klingon	Sezoen 4-7, euvergeplaotst vaan d'n USS Enterprise-D (Star Trek: The Next Generation)

Umtot DS9 ziech aofspäölt op 'ne ruimtestatie zien er väöl mier karakters meh dat zien gein officiële hoofrolspeulers.

Lètterlek vertaold Star Trek: Reiziger

Neve DS9 begos in 1995 toch weer 'n serie nao 't oersprunkeleke idee vaan Star Trek, naomelek euver 'n ruimtesjeep; in dit geval de USS Voyager in de serie Star Trek: Voyager (VOY). De Voyager weurt in häör ierste missie, door 'n wezen geneump de Caretaker, verplaotst nao 't Delta Kwadrant zoe'n 70.000 leechjaor vaan Aarde aof. In tegestèlling tot d'n aandere ruimtesjeep Star Trek series heet Voyager 'ne roeje draod, naomelek de trökreis nao Aarde en de meneere um die reis te verkorte. Voyager is ouch bekind um de väöl nuie rasse en planete die oontdèk weure, en ouch um de prommeninte rol vaan de in TNG geïntroduceerde Borg met vaanaof sezoen 4 de ex-Borg Seven of Nine touwveuging aon de crew en dus väöl Borgcentrische aoflieveringe.

Hoofrolspeulers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
Kathryn Janeway	Kate Mulgrew	Kaptein	Mins
Chakotay	Robert Beltran	Ierste officier	Mins
Tuvok	Tim Russ	Lt. Commander	Vulcan
B'Elanna Torres	Roxann Dawson	Hoof mechanicus	Haaf Klingon, haaf mins
Tom Paris	Robert Duncan McNeill	Luitenant	Mins
Harry Kim	Garrett Wang	Luitenant	Mins
Neelix	Ethan Phillips	Kok, gein lid vaan Starfleet	Talaxiaan
The Doctor	Robert Picardo	Dokter	hologram
Kes	Jennifer Lien	Gein lid vaan Starfleet	Ocampa	Sezoene 1-3
Seven of Nine	Jeri Ryan	Dokter	veurmalig Borg; 'n geassimileerd mins	Sezoene 4-7

Lètterlek vertaold Star Trek: Oondernummingsgeis

Star Trek: Enterprise (ENT) , in 't begin bekind es gewoen Enterprise späölt ziech aof veur TOS; ofwel in d'n tied tot me zjus de ruimte ging oontdèkke mèt sjeepe die sneller es leech kinne goon. Väöl wetensjappeleke technieke die ze later in de tiedlijn gebruke weure hei oontdèk. In de ierste twie sezoene leek de serie väöl op TOS en TNG umtot zie toen ouch gebruuk maakde vaan alleinstaonde aoflieveringe. In de sezoene 3 en 4 weurt 'r gebruuk gemaak vaan langere verhaolsagas. De serie leet ouch 't ierste kontak tösse de mins en de Klingons zien. Vaanwege slechte kiekciefers woort de serie gestop in 2005.

Hoofrolspeulers:

Personaasj	Acteur	Positie	Soort/volk	Bezunderheide
Jonathan Archer	Scott Bakula	Kaptein	Mins
T'Pol	Jolene Blalock	Commander	Vulcan
Charles "Trip" Tucker III	Connor Trinneer	Commander/Hoof mechanicus	Mins
Malcolm Reed	Dominic Keating	Luitenant/Waopeofficier	Mins
Travis Mayweather	Anthony Montgomery	Vaandrig/Stuur	Mins
Hoshi Sato	Linda Park	Vaandrig/Hoof communicatie	Mins
Dr. Phlox	John Billingsley	Hoof medicus	Denobulaan

Lètterlek vertaold Star Trek: De Film

Twie jaor nao TOS, in 2271, is Kirk 'nen admiraol, heet zien bemanning aander posities binne Starfleet of heet Starfleet verlaote en is de Enterprise gerinnoveerd. Meh wienie 'n wolkachtige entiteit 'ne Federatie oetpos en drei Klingonsjeepe vernietigt nump Kirk 't bevel vaan de Enterprise weer euver met zien oersprunkeleke bemanning. De entiteit bliek V'ger, 'n levend masjien, te zien.

Lètterlek vertaold Star Trek: De Wraak Vaan Khan

Lètterlek vertaold Star Trek: De Zeuktrèk veur Spock

Lètterlek vertaold Star Trek: De Reis Nao Hoes

Lètterlek vertaold Star Trek: De Lèste Grens

Lètterlek vertaold Star Trek: 't Oonoontdèkte Land

Lètterlek vertaold Star Trek: Ginneraties

Lètterlek vertaold: Star Trek: Ierste Kontak

Lètterlek vertaold: Star Trek: Opstanding

Lètterlek vertaold: Star Trek: Nemesis

Aongezeen Star Trek 'n groete- en awwe media franchise is zien d'r op den duur väöl rasse, planete en versjeinsele oontstoon. Toch is Star Trek altied gesjreve nao een bepaold wereldbeeld; 't steit in verhajding en handelt in wisselwèrking mèt de realiteit. Aandersum heet Star Trek 'nen invlood gehad op de echte wereld. Me sprik ouch wel vaan een groete "culturele impact" mèt es veurbeelde de oontwikkeling vaan de Klingon taol tot 'n volwaardege fictionele taol en de algemeine bekindhied vaan de zin "to boldly go where no man has gone before" (courageus te goon boe geine maan oets ieder gegaange is). Väöl aander veurbeelde zien te beneume.

'r Zien väöl rasse en volker op te neume oet Star Trek (zuuch ouch Lies vaan rasse en volker in Star Trek). Hei weure alfabetisch de belaankriekste rasse opgeneump en besjreve.

Resistance is futile (Weerstand is zinloos). - De Borg zien 't miest koedaordege ras in 't universum; ze zien neet oet op 'n groeter riek of 't vergroete vaan hun invloodssfeer meh zien oet op 't verkriege vaan nui technologie. De Borg zien haaf-biologisch en haaf-cyborg en verkriege de iedergeneumpde nui technologie door middel vaan aandere rasse te "assimilere", miestal tege de wèl vaan dat ras in. Dit is tegeliekertied ouch hun meneer vaan voortplante; de geassimileerde wezes weure "drones" ofwel Borg. Dees drones vörme same ein collectief, ein gedachte, en zien heidoor in staot um ziech hiel gaw aon te passe aon nui umstandighede. De Federation, op Voyager nao die de Borg in 't Delta Kwadrant väöl is tegegekoume, is twie keer aongevalle door de Borg meh wis ze te versloon.

De Cardassiane zien 'n sjlouw, arrogant en agressief volk vaan oersprunk vaan Cardassia 1 (Cardassia Prime) met de regering de Cardassische Unie (Cardassian Union). In 't groetste deil vaan de Star Trek series zien ze 'n sterke mach die väöl aander rasse, zoewie de Bajorane, bruut euverheerse. Meh in 2373 verraoje Cardassiane, onder leiing vaan Gul Dukat, 't Alpha Kwadrant door ziech bij de Dominion te veuge en 'n oorlog te beginne tege de Klingons, de Federatie en later tege de Romulane. De Dominiaanse Oorlog zouw Cardassia mier mach móte höbbe gegeve meh oetindelek weit de Klingon/Federatie/Romulaane-alliantie, met hölp vaan de tege de Dominion rebellerende Cardassiane, de Dominion te versloon. 't Oetindeleke rizzeltaot is tot vaan 't oets sterke Cardassia haos niks mie euver is.

The Dominion has never surrendered since it's birth 10.000 years ago (De Dominion heet ziech noch noets euvegegeve sinds häör geboorte 10.000 jaor geleie). - De Dominion zien 'n oorlogveurende polletieke organisatie mèt aon 't hoof de Changelings (Veranderbaaren). Dit ras heet extreme xenofobie tege de zoegeheite solide, ofwel alle rasse die neet vaan vörm kinne verandere. Ze zien 10.000 jäör geleie begós mèt 't make vaan gekloonde strijers, de Jem'Hadar en hun ouch gekloonde leiers de Vorta. Naotot de Federatie 't Bajoraanse wörmgaat oontdèk kump zie in gewelddadeg ierste kontak mèt de Dominion. Heinao oontsteit 'ne kawwe oorlog tösse de Dominion en de Cardassiane aon de eine kant en de Federatie en de Klingons aon d'n aandere kant. Oeteindelek bars 't geweld los en begint de Dominaanse Oorlog; de Dominion wèt de Cardassiane en Breen aon häöre kant te kriege dewijl de Federatie/Klingon-alliantie de Romulane aon häöre kant wèt te kriege. De Dominaanse oorlog indeg mèt de euverwinning veur de lètsgeneumpde, en de Dominion is gedwónge ziech veur de ierste kier in 10.000 jaor euver te geve.

Whatever happened to the survival of the fittest? Whatever happened to the rich getting richer and the poor getting poorer? Whatever happened to pure, unadultered greed? (Wat is 'r gebäörd mèt de euverleving vaan de sterkste? Wat is 'r gebäörd mèt rieker weurdende rieken en de ermer weurdende ermen? Wat is 'r gebäörd mèt pure, oonvervalsde höbberigheid?) - De Ferengi zien 'n ulta-kapitalistisch ras vaan de planeet Ferenginar mèt enorm groete oere. Ze zien inkel belös op 't make vaan winst en doen dit, legaal of illegaal, via 285 regels: De Ferengi Regels vaan Acquisitie. De Ferengi koume prominent veur in DS9 mèt de Ferengi Quark es algemein karakter, zien broor Rom es trökkierend karakter en Roms zoon Nog es de ierste Ferengi in Starfleet.

We are Klingons, Worf. We don't embrace other cultures, we conquer them! (Veer zien Klingons, Worf. Veer umhelze aandere culture neet, veer verovere ze!). - De Klingons, met de daobijbehurende regering 't Klingonse Riek (Klingon Empire) zien 'n ritueelvol strijersras gefixeerd op ier en de doed en 't verkriege vaan ier in strijd. Zie waore jaorelang d'n eerdsrivaol vaan de Federatie meh zien in recente jäör (nao 't Khitomerakkoord) vreidzaom tegeneuver ein gewoorde. Tijens de Dominaanse oorlog höbbe zie zelfs nevenein gevochte.

't Centrale ras in de serie. D'n mins heet zich op Eerd oontwikkelt vaan 'n oorlogveurende sameleving tot 'n vrije oontdèkkende ruimtebesjaoving mèt es hooforganisatie de Vereinigde Federatie vaan Planete (in 't Ingels de United Federation of Planets) en de daobeibehurende organisaties Starfleet en Starfleet Medical. Bij dees organisatie zien väöl aandere rasse betrokke wie de Andoriaane, de Betazoïde, de Boliaane, de Vulcans en aandere rasse. Toch heet de mins 'ne status es "zwak ras" bij aandere rasse veurnaomelek bij de Cardassiaane, de Klingons en de Romulaane mèt wee de mins ouch al dèks oorlog heet gehad. 't Ierste kontak tösse de mins en 'n boeteeerdse besjaoving woort op 5 april 2063; 't kontak tösse Zephram Cochrane en de Vulcans.

To be honest, my opinion of Starfleet officers is so low, you'd have to work very hard indeed to disappoint me (Um ierlek te zien is mien meining vaan Starfleet officiere zoe lieg tot geer hel moot wèrke um miech teleur te stèlle) - De Romulane, 'n ras verwant aon de Vulcans, zien aofkomstig vaan de planeet Romulus met de daobiebehurende regering 't Romulaanse Staar Riek (Romulan Star Empire). In tegestèlling tot de Vulcans höbbe de Romulaane noets gelierd hun emoties/geveulens compleet te oonderdrökke. Daorum liekene ze in sommege opziechte wel op de Vulcans meh neet in hun hajding ten opzichte vaan oorlog. Ouch zien de Romulaane hiel arrogant (zuuch quote aon 't begin vaan dees subsectie), geheim, xenofobisch, sjlouw en genadeloes; slavearbeid is aon de orde vaan de daag. Oondaanks dit systeem vaan control en constante bewaking wis de Federatie kaptein Benjamin Sisko via 'n plot mèt vals bewies de Romulane aon ziene kant te kriege in de Dominiaanse Oorlog.

Live long and prosper (Leef laank en veurspoedig) - De Vulcans zien 'n hoeg intelligent volk vaan de planeet Vulcan die logica es de basis zien veur edere beslissing. Emoties en dus ouch geveulens weurde oonderdrök door 'n geisteleke discipline en leie tot oetbarstinge in gevalle vaan oncontrol. De fysiologie vaan Vulcans wiek aof in 't fiet tot Vulcans puntege oere en umhoeggekrulde ougsbraoje höbbe. Oondanks tot er dèks spanninge zien tösse Vulcans en minse zien de 2 volke boondgenote; de Vulcans höbbe de mins oet 'n tied vaan oorlog geleid en hun de warptechnologie gegeve. In 2161 heet Vulcan same mèt de Mins, de Andoriane en de Tellarite de Vereinigde Federatie vaan Planete gevörmd.

Nao 't ind vaan Star Trek: Enterprise in 2005 kaom de franchise stèl te ligke en leek 't ind in ziech. Meh in 2006, 't jaor vaan 't 40-jaorig bestoon vaan Star Trek, kaome aonkóndeginge vaan nuie projecte;

• 'n Grafisch herzeene versie, Remastered, vaan TOS weurt op syndicatie oetgezonde in Hoege Definitie (HD).

• 'n online videospeul is in oontwikkeling bij Perpetual Entertainment mèt de naom Star Trek: Online.

• Ingelse wikipedia
• Memory Alpha
• Nederlandse wikipedia
• Startrek.com
• TV.com

• StarTrek.com—Officiële Star Trek internetpazjena
• StarTrekLinks.net—Officiële Star Trek acteur links internetpazjena
• Memory Alpha—'n Star Trek encyclopediepazjena dee allein gebruuk maak vaan informatie vaan canonbronne gelicensieerd door Paramount.
• Memory Beta—'n Star Trek encyclopediepazjena dee allein gebruuk maak vaan informatie vaan canonbronne en neet-cannonbronne gelicensieerd door Paramount.