Sedimènt

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Sedimènt, aafzètting of bezinksel is netuurlik matterjaal (stein) det is aafgebraoke gewore door percèsse van verwaering en eroozje en daonao dore wirking van windj, water, ies en zwaordjekraf wuuertj verveurtj. Wen 't sedimènt zich oppe gróndj aafzètj kónnen oetèntjelik jnuuj stein waere gevörmp (consolidaasje, lithifikaasje).

Sedimènt wuuert vernamelik door water (fluviatiel), windj (eolisch) en gletsjers (glaciaal) verveurtj. Zandj op 't strandj en neerslaag van revere zeen fluviatiel, mer ouch zak sedimènt döks in traog bewaegendj of stilstäöndj water, wie in maere (lacustrien) enne oceane (marien). E veurbeeldj van eolisch sedimènt is zandjdunen en stoefzandj. Glaciaal sedimènte zeen morene. Wiejer guuef 't nag glaciofluviaal sedimènte (aafgezatj door smultjwater van landjies of gletsjers) en pyroklastisch sedimènt (matterjaal oet vólkane).

De weitesjap die zich besjeftig mit sedimènten en häör wirking hètj sedimentologie.