Roald Amundsen

Roald Amundsen o hwithrer norgaghek a fogellas orth pennow-aghel. Ev a hembronkas an kynsa vyaj hwithra dhe dhrehedhes an Penn-Aghel an Soth ha'n kynsa a allas previ y trehedhas an Penn-Aghel an North. Amundsen o ynwedh an kynsa den the vyajya der an Tremen North-west.

Pan o Amundsen yowynk, ev a erviras gul devnydh a'y vewnans dhe hwithra tiredhow gwyls. Awenys veu dre bewnansow Fridtjof Nansen ha John Franklin. Ha'y vamm o byw ny wrug ev mos dhe'n mor, dell ambosas ev dhedhi. Awos hy mernans, ev a asas an bennskol ha dalleth hwithra an bys pan o va 21 bloodh.

Yn 1897, ev eth gans Vyaj Hwithra Belg Antarktek avel kynsa brennyas. Hemm o an kynsa vyaj dhe wortos der an Gwav orth Antarktek, wosa bos agan lester stag yn rew ma ny alsons diberth.

Yn 1903, Amundsen a hembronkas an kynsa vyaj hwithra dhe dhreusi Tremen North-west.

Yn mis Hedra, 1911, ev a dhallathas y vyaj dhe Antarktek, peswar gour erel ganso, yn assay a vos an kynsa den dhe dhrehedhes Penn-Aghel an Soth. Robert Falcon Scott, hwithrer Breten Veur, a dremenas dhe Antarktek gans bagas y honan saw deg dydh war-lergh Amundsen. An dhew hwithrer a resegas war-tu ha Penn-Aghel an Soth, mes Amundsen ha'y wer a wrug devnydh a skis ha kerri slynk keun rag treusporth. Hemm o moy effeythadow. Y'n 14ves mis Kevardhu, 1911, Amundsen a sewenas dhe dhos ha bos an kynsa den a dhrehedhas Penn-Aghel an Soth.

Yn 1926, Amundsen ha'y wer a dhrehedhas dhe Penn-Aghel an North. Hemm a wrussa Amundsen ha'y wer an kynsa dhe dhrehedhes Penn-Aghel an North.

Ev a disapperyas yn mis Metheven, 1928, hag ev ow kemeres rann yn kanaseth helgh ha sawya.

• 
  Roald Amundsen
• 
  Maud yn mis Metheven, 1918
• 
  Kapten Roald Amundsen orth an ros
• 
  Baner Norgagh dhe'n Penn-Aghel an Soth
• 
  Roald Amundsen yn Svalbard (1925)

• Gwithti Fram (Frammuseet) (Henwys herwydh unn lester a Amundsen)
• DIO vol.10 2000 Kovskrifow Amundsen a gynsa kowlwriansow